Kutry rybackie w WOP i Straży Granicznej

forum to dedykowane jest wszystkim jednostkom pływającym budowanym w celach cywilnych...

Moderatorzy: crolick, Marmik

Jacek Pytkowski
Posty: 200
Rejestracja: 2011-12-17, 21:14

Re: Kutry rybackie w WOP i Straży Granicznej

Post autor: Jacek Pytkowski »

Hm, liczyłem na to, że podał jakąś charakterystykę tych przejętych kutrów, szkoda.

Odnośnie oznak rybackich w RFN, to jest tam pewna niekonsekwencja (a może właśnie konsekwentne trzymanie się różnych, historycznie utrwalonych systemów). Faktycznie kutry z Kilonii (Kiel) miały oznaki "Kie-ileś", ale również "SK-ileś" z tym, że "SK" objęło (po 1948 r.) kilka porcików w pobliżu Kilonii (Kiel, Möltenort, Heikendorf).
"SK" miały też kutry z Keitum, ale to porcik nad brzegiem M.Północnego, więc raczej nie wpływały na Bałtyk.

Ale "SK" używano też w Danii (port Skive) - teoretycznie mogli do nas przypływać.

"wykaz kutrów, na które M.U.R. nie wyznaczył nabywców" z 15.V.1950 r zawiera m.in. taką pozyję: ex Iteil 4. Przypuszczam, że miało być raczej HEIL-4 (Heiligenhafen?) – może to był kuter zatrzymany za naruszenie granicy morskiej? Może poszedł do WOP?

Spotkałem się kiedyś z "legendą", że któryś niemiecki kuter był goniony przez nasze kutry WOP i uciekł by im mając większą prędkość gdyby nie to, że wjechał w mieliznę. Załoga została aresztowana, skazana "na przepadek kutra jako narzędzia przestępstwa", ale kuter udało się wkrótce ściągnąć z mielizny, naprawić i służył w WOP lub MW. Który to mógł być kuter?
Awatar użytkownika
JB
Posty: 3082
Rejestracja: 2004-03-28, 21:48
Lokalizacja: Warszawa

Re: Kutry rybackie w WOP i Straży Granicznej

Post autor: JB »

Jacek Pytkowski pisze:..."wykaz kutrów, na które M.U.R. nie wyznaczył nabywców" z 15.V.1950 r zawiera m.in. taką pozyję: ex Iteil 4. Przypuszczam, że miało być raczej HEIL-4 (Heiligenhafen?) – może to był kuter zatrzymany za naruszenie granicy morskiej? Może poszedł do WOP?...
W kopii dokumentu, którą ja widziałem było wyraźnie napisane ex Heil 4 (wartość 150 tys. zł). Z wyceny wynika, że był to jakiś wrak, nie sądzę aby WOP chciał go użytkować.
JB
Awatar użytkownika
JB
Posty: 3082
Rejestracja: 2004-03-28, 21:48
Lokalizacja: Warszawa

Re: Kutry rybackie w WOP i Straży Granicznej

Post autor: JB »

Kutry typu "Pomorze" cd
Nie licząc kutrów KU-128, które używane były jako kutry pilotowe, było 6 jednostek tego typu. Dwa z nich: Koł 1 i Koł 29 przejął na wiosnę 1949 roku WOP, z pozostałych 4, dwa (Ust 6 i Ust 22) były własnością Stoczni Rybackiej w Ustce (a ściślej rzecz biorąc przedsiebiorstwa Stocznie Rybackie w Gdyni), jeden (Dzi 61) - Spółdzielni "Bellona" z Dziwnowa, a czwarty (Koł 28) był własnoscią MIR w użytkowaniu Eugeniusza Lisakowskiego.
Prawdopodobnie o tych dwóch pierwszych pisze H.Kula: ...W sierpniu 1949 roku Przedsiębiorstwo Państwowe "Stocznie Rybackie" w Gdyni zwróciło się z ofertą sprzedaży WOP dwóch kutrów typu "Pomorze" KU-128. W wyniku oględzin przeprowadzonych przez kmdr. por. Romana Somnickiego ofertę odrzucono. W pismie do GIOP komandor pisał "...Stocznie te nie posiadają w ogóle jednostek do sprzedania z wyjątkiem kilku bezużytecznych wraków"...
W spisach z grudnia 1949 roku i I kwartału 1950 roku wymieniane są też 4 takie kutry, ale ich właściciele (oraz oznaki niektórych z nich) zmienili się: Ust 6 (silnik 150 KM) i Ust 9 (50 KM) były własnością Spóldzielni Pracy Połowów Morskich w Ustce, a Dzi 61 (40 KM) i Łeb 38 (55 KM) - Morskiej Centarali Handlowej. Te, które zmieniły oznaczenia miały też nowe silniki w miejsce Herkulesa o mocy 150 KM.
I tu zaczyna się mały kłopot, bo Blady wymienia kutry typu KU-128 o oznaczeniach: Ust 6 (Callesen 50 KM; wł. Sp. Łosoś), Ust 9 (Callesen 50 KM; wł. Sp. Łosoś), Łeb 38 (Callesen 50 KM; wł. Sp. 10-lecia PRL) i Łeb 13 (June-Munktell 65 KM; wł. Sp. 10-lecia PRL; to zapewne ex Dzi 61). Ponieważ Blady swoje ustalenia robił korzystając z rejestrów PRS, oznacza to, że w połowie lat 50. omawiane kutry nosiły oznaczenia z początków tej dekady. Kiedy więc Koł 1 i Koł 29 zostały zamienione przez Ust 6 i Ust 22?
JB
Awatar użytkownika
pothkan
Posty: 4479
Rejestracja: 2006-04-26, 23:59
Lokalizacja: Gdynia - morska stolica Polski
Kontakt:

Re: Kutry rybackie w WOP i Straży Granicznej

Post autor: pothkan »

JB pisze:W kopii dokumentu, którą ja widziałem było wyraźnie napisane ex Heil 4 (wartość 150 tys. zł). JB
U Gronera jest: HEIL 4 = Emma, W. Heissler, 12.8.40 Seelowe, 2.9.40 re.

A może nie Heil, tylko Hei (niem. oznaczenie Jastarni)?
Awatar użytkownika
JB
Posty: 3082
Rejestracja: 2004-03-28, 21:48
Lokalizacja: Warszawa

Re: Kutry rybackie w WOP i Straży Granicznej

Post autor: JB »

W artykule Ireneusza Bienieckiego (Przegląd Morski, Nr 7/8 z 2002 roku) o Morskiej Brygadzie Okrętów Pogranicza podany jest wiek jednostek pływających 6 BOP (poprzedniczka MBOP) w 1966 roku. Kuter rybacki (KP-34) miał wtedy 7 lat (czyli zbudowany był w 1959 r.), prawdopodobnie był to kuter zatrzymany w 1963 roku.
JB
Awatar użytkownika
JB
Posty: 3082
Rejestracja: 2004-03-28, 21:48
Lokalizacja: Warszawa

Re: Kutry rybackie w WOP i Straży Granicznej

Post autor: JB »

Sprawdziłem w książce Mańkowskiego, kuter WOP KOMUNA PARYSKA to ex Koł-11 (tak jest w tekście, w tabelce było Koł-1), jednostka miała stalowe burty, więc to chyba nie KFK.
O zatrzymaniu kutra RFN SCHWANN II można przeczytać w czasopiśmie "Granica" (nr 20 z 16 maja 1965 roku, str. 11).
JB
Awatar użytkownika
Chemik
Posty: 1391
Rejestracja: 2007-08-10, 20:11
Lokalizacja: Milton Keynes (UK)

Re: Kutry rybackie w WOP i Straży Granicznej

Post autor: Chemik »

Co prawda nie kutry, ale WOP-owskie
W wykazie rybackich łodzi motorowych z 1947 (jest na www.trzebiez.pl) znalazłem trzy łodzie używane przez WOP:
MIZ 15, MIZ 35, MIZ 36 (z tego pierwsza i trzecia w remoncie)
Jacek Pytkowski
Posty: 200
Rejestracja: 2011-12-17, 21:14

Re: Kutry rybackie w WOP i Straży Granicznej

Post autor: Jacek Pytkowski »

Z braku nowych odkryć archiwalnych, ja tak "dla poddierżki rozgowora" - takie oto foto wyszukałem
Obrazek
kutry rybackie zmobilizowane do Kriegsmarine.
Nie wiem czemu, ale wyglądają niemal "toczka w toczkę", jak nasze wopowskie RUTKOWSKI, HUBNER, KNIEWSKI :diabel:
Awatar użytkownika
Chemik
Posty: 1391
Rejestracja: 2007-08-10, 20:11
Lokalizacja: Milton Keynes (UK)

Re: Kutry rybackie w WOP i Straży Granicznej

Post autor: Chemik »

Jacek Pytkowski pisze:Nie wiem czemu, ale wyglądają niemal "toczka w toczkę", jak nasze wopowskie RUTKOWSKI, HUBNER, KNIEWSKI :diabel:
Kutry budowane w Ustce (KU-xxx) oraz w Darłowie (KD-xxx) w okresie "tuż powojennym" wywodziły się z kutrów niemieckich (zapewne budowanych tam przed i w czasie ostatniej wojny światowej), stąd to podobieństwo. :roll:
Awatar użytkownika
Chemik
Posty: 1391
Rejestracja: 2007-08-10, 20:11
Lokalizacja: Milton Keynes (UK)

Re: Kutry rybackie w WOP i Straży Granicznej

Post autor: Chemik »

Kutry typu KU-128 (Pomorze)

1) kuter pilotowy Pilot-36 (PRS 47023 --> PRS 470023 --> przed 2000 PRS 621013) (SOJR; Stocznia Rybacka, Ustka, nr budowy 27/404, uk. 1947; 23BRT, 12 NRT; 12,8(m.p.)×4,2×2,0m; 1 sil. 6-cyl. Albin Motors, 75 KM; 9 w) (Szczeciński Urząd Morski) --> I.1950 kuter pilotowy Pilot-57 (Zarząd Portu Szczecin --> 1951? Zarząd Małych Portów --> 1.I.1954 Koszaliński Urząd Morski) --> po 1961 motorowa łódź rybacka Dar-4 --> Łeb-76 --> przed 1985 Ust-17 (w 1985: 24 BRT, 12 NRT; 12,48(rej.)×4,32×?m; 1 sil. 4-suw, 6-cyl. Albin G-6D, 48 KM --> po 1995/przed 2000: 1 sil Andrychów SW680/193, 72kW) (w 2003: 19.06BRT --> 2007: 18 GT; 12,48(całk.)×4,32×1,30 m; 1 sil Andrychów SW680/193, 72kW; zał. 4 os., 10 pas.) (Dariusz Rydelski --> po 2003/przed 2007 Andrzej Świniarski i Dariusz Rydelski) --> wykazywany w ostatnim opublikowanym Rejestrze Łodzi Motorowych PRS-u z 2007 roku

2) Ust-6 (Stocznia Rybacka, Ustka, nr budowy 28/404, uk. 1947) (właściciel: Stocznia Rybacka, Ustka; operator: Henryk Bekulard i Aleksander Snopkowski) --> po I.1948/przed II.poł.1950 Ust-9 (Spółdzielnia Pracy Połowów Morskich) --> 1951? kuter patrolowy KP-32 Hibner (Wojska Ochrony Pogranicza) --> wycofany 1960 --> 9.III.1966 kuter K-8 (Polska Marynarka Wojenna) --> 20.XI.1968 wycofany --> dalsze losy?

3) Koł-1 (Stocznia Rybacka, Ustka, uk. 1948) (???) --> 4.IV.1949 (właściciel: ???; operator: Wojska Ochrony Pogranicza --> 26.VI.1949 właściciel: Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego; operator: Wojska Ochrony Pogranicza) --> V.1950 kuter patrolowy Kniewski (właściciel: Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego; operator: Wojska Ochrony Pogranicza) --> wycofany ok. 1951 roku, dalsze losy?

4) Koł-29 (Stocznia Rybacka, Ustka, uk. 1948) i](???)[/i] --> 4.IV.1949 (właściciel: ???; operator: Wojska Ochrony Pogranicza --> 26.VI.1949 właściciel: Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego; operator: Wojska Ochrony Pogranicza) --> V.1950 kuter patrolowy Rutkowski (Wojska Ochrony Pogranicza) --> wycofany ok. 1951 roku, dalsze losy?

5) WsG-42 (PRS 41008 --> PRS 410008 --> przed 2000 PRS 621062) (Stocznia Rybacka, Ustka, nr budowy 31/404, uk. 1948) --> Spi-32 (SPRM „Śpiewowo”) --> 1957? Swb-32 (SPRM „Wyzwolenie”) --> Łeb-61 --> przed 1985 Ust-132 (w 1985: 11 BRT; 11,04(rej.)×3,58×?m; 1 sil. 2-suw, 2-cyl. Puck A-50, 50 KM --> po 1984/przed 1990: 1 sil. 4-suw, 6-cyl. Puck S-530K, 105 KM --> w 2000: 1 sil Andrychów 6CT107/R4, 68kW) (w 2007: 14,37 GT, 5,7ton; 12,00×4,36×2,16m; 1 sil Andrychów 6CT107/R4, nr silnika 203634, 89kW; zał. 4 os., 12 pas.) (Roman Gulbiński --> po 1984/przed 1990 Tadeusz Semenowicz) --> wykazywany w ostatnim opublikowanym Rejestrze Łodzi Motorowych PRS-u z 2007 roku, dalsze losy?

6) kuter pilotowy Pilot-26 (Stocznia Rybacka, Ustka, uk. 1947) (Gdański Urząd Morski --> I.1950 (Zarząd Portu Gdańsk-Gdynia) --> VII.1950 Hibner (Wojska Ochrony Pogranicza) --> 1951? WsG-21? (Front Narodowy) --> dalsze losy?

7) Dzi-46 (Stocznia Rybacka, Ustka, nr budowy 33/404, uk. 1948) (SPRM „Belona’)? --> Dzi-61 (SPRM „Belona”) --> I. pol. lat 50-tych Łeb-13?? (SPRM „10-lecie PRL”) --> dalsze losy?
UWAGA: przyporządkowanie nazw hipotetyczne.

8 ) kuter pilotowy Pilot-27 (PRS 41011 --> PRS 410011) (Stocznia Rybacka, Ustka, nr budowy 34/404, uk. 1947) (Gdański Urząd Morski) --> I.1950 proponowana, nie przyjęta nazwa Alina (Gdański Urząd Morski) --> po I.poł.1950 Jasia (Gdański Urząd Morski)? --> przed 1955 kuter dozorczy Hel-42 --> kuter dozorczy Łeb-200 --> Wła-45 --> Jas-2 --> Łeb-65 --> przed 1985 Dar-18 (w 1985: 14 BRT, 4 NRT, 8ton; 12,83×4,25×?m; 1 sil. 2-suw, 2-cyl. Callesen 195DM, 50 KM) (Włodzimierz Znojek) --> istniał w 1984 roku, skreślony z rejestrów PRS-u przed 1990 rokiem.

9) Ust-22 (Stocznia Rybacka, Ustka, nr budowy 35/404, uk. 1947) (właściciel: Stocznia Rybacka, Ustka; operator: Henryk Bekulard i Aleksander Snopkowski) --> po I.1948/przed II.poł.1950 Ust-6 (Spółdzielnia Pracy Połowów Morskich) --> 1951? kuter patrolowy KP-33 Kniewski (Wojska Ochrony Pogranicza) --> wycofany 14.XII.1959 --> kuter szkoleniowy ??? (Liga Przyjaciół Żołnierza) --> dalsze losy?

Tych nazw nie udało się przyporządkować do żadnego z kutrów:

a) 1948 Koł-28 (właściciel: Morski Instytut Rybacki; operator: Eugeniusz Lisakowski) --> II. poł.1949 Łeb-38 (Morska Centrala Handlowa --> I. poł. lat 50-tych SPRM „10-lecie PRL)
Ostatnio zmieniony 2012-11-10, 15:52 przez Chemik, łącznie zmieniany 2 razy.
Awatar użytkownika
JB
Posty: 3082
Rejestracja: 2004-03-28, 21:48
Lokalizacja: Warszawa

Re: Kutry rybackie w WOP i Straży Granicznej

Post autor: JB »

Odpowiedź na pytanie co łączy Koł 28 i Łeb 38 można znaleźć w moich wcześniejszych postach.
Sądzę, że pojawienie się oznaki WWs 42 jest skutkiem błędu typograficznego (według mnie winno być tam WsG 42). Do czasu zamiany oznak WWS na WŁA (rok 1949) w wykazach oznaką z najwyższym numerem dla kutra była WWs 36.

JB
P.S. Kutry "Pomorze" to typ KU-128 :-) .
Awatar użytkownika
Chemik
Posty: 1391
Rejestracja: 2007-08-10, 20:11
Lokalizacja: Milton Keynes (UK)

Re: Kutry rybackie w WOP i Straży Granicznej

Post autor: Chemik »

JB pisze:P.S. Kutry "Pomorze" to typ KU-128 :-) .
oooppppssss, zapomniałem zmieć we "wklejce" :D
Awatar użytkownika
JB
Posty: 3082
Rejestracja: 2004-03-28, 21:48
Lokalizacja: Warszawa

Re: Kutry rybackie w WOP i Straży Granicznej

Post autor: JB »

KP-32 nie został wycofany z WOP w 1966 roku, a tylko przestał być kutrem patrolowym (w tym czasie pojawiło się w WOP wiele nowych patrolowców i dozorowców). Stał się jednostką pomocniczą, kutrem transportowym. Kiedy MW przejęła jednostki morskie WOP (1965 r.) to nie znaleziono dla niego miejsca w strukturze Brygady Okrętów Pogranicza i dlatego wcielono (9 marca 1966 r.) w skład jednostek pomocniczych Marynarki Wojennej (do KPW Kołobrzeg), jednocześnie zmieniając nazwę na K-8.

JB
Awatar użytkownika
JB
Posty: 3082
Rejestracja: 2004-03-28, 21:48
Lokalizacja: Warszawa

Re: Kutry rybackie w WOP i Straży Granicznej

Post autor: JB »

Sekretarz stanu Ministerstwa Żeglugi wysłał pismo (Nr RM-254-pf/49, data - 26 lipca 1949 r.) do P.P. "Arka" i "Barka" na temat używania kutrów tych przedsiębiorstw przez WOP.
"Arka" wytypowała 3 stare kutry do użytkowania przez JW 1836 (12 Brygada Ochrony Pogranicza): Dar 29 (ARKA 39; 12,5 m, 75 KM), Dar 39 (ARKA 49; 12,4 m, 68/70 KM) i Dar 42 (ARKA 52; 12,3 m, 45 KM). Procedura była taka: prośbę o użytkowanie kutra przedkładał kierownik MGPK Darłowo por. Nowicki, lub jego zastepca por. Jerzmanowski. Następnie pracownik "Arki" dzwonił do dowódcy Brygady ppłk. Mikołaja Alizarczyka (lub jednego z 5 wytypowanych oficerów), aby uzyskać potwierdzenie prośby.
W sierpniu 1949 r. do współpracy z WOP przeznaczono nowe jednostki: ARKA 1 (Gdy 60; typ B-368/S-3; 17,38 m, 90/110 KM; załoga: szyper Franciszek Piechocki i 5 marynarzy), ARKA 2 (Gdy 19; typ B-368/S-2; 17,38 m, 100/120 KM), ARKA 3 (Gdy 31; typ B-368/S-4; 17,38 m, 90/110 KM; załoga: szyper Gabriel Groth i 5 marynarzy) i ARKA 28 (Gdy 158; typ KG-152/65/402; 15,25 m, 85 KM).

JB
Awatar użytkownika
JB
Posty: 3082
Rejestracja: 2004-03-28, 21:48
Lokalizacja: Warszawa

Re: Kutry rybackie w WOP i Straży Granicznej

Post autor: JB »

Chemik pisze:Kutry typu KU-128 (Pomorze) ...6) kuter pilotowy Pilot-26 (Stocznia Rybacka, Ustka, uk. 1947) (Gdański Urząd Morski --> I.1950 (Zarząd Portu Gdańsk-Gdynia) --> L.1950 ??? (Wojska Ochrony Pogranicza) --> WsG-21?? (Front Narodowy) --> †13.III.1954 na Zat. Gdańskiej na skutek gwałtownego przecieku, wywołanego przez ocierającą o kadłub krę lodową...
Wbrew temu, co pisze Wiesław Blady żadna jednostka typu KU-128 nie zatonęła 13 marca 1954 roku w Zatoce Gdańskiej.
WsG-21 to poniemiecki kuter, przejęty przez "Arkę" od jednostki Armii Czerwonej (Nr poczty polowej 14500) 21 października 1948 roku. Wraz z innymi kutrami z sowieckiej bazy rybackiej tworzył flotyllę łowczą Oddziału "Arki" w Darłowie. Nosił nazwę ARKA 52 i oznakę rybacką Dar 42. Przed wojną był własnością Alberta Schulza z Rügenwalde (obecnie Darłowo) i miał oznakę Rüg 12 (zbudowany w 1928 lub 1930 r., 12,3x4,4x1,7 m, silnik Deutz, Nr 31502 o mocy 50 KM). W sowieckich rękach był oznaczany jako kuter Nr 3.
Przy reorganizacji przedsiębiorstw połowowych (na przełomie 1950 i 1951 roku) miał trafić do "Barki", ostatecznie został skierowany do Bazy na Helu (PPiUR "Arka") z oznaką Hel 26 (12,22x4,65x1,5 m, silnik Bolinder o mocy 45 KM, 7 w). Potem przekazano go do SPRM "Front Narodowy" w Górkach Wschodnich.

JB
Marek T
Posty: 3270
Rejestracja: 2004-01-04, 20:03
Lokalizacja: Gdynia

Re: Kutry rybackie w WOP i Straży Granicznej

Post autor: Marek T »

Kłopot z listą Bladego jest taki, że nie podaje dalszych losów kutrów: czy były skasowane, czy wyremontowane, czy pozostały na dnie, czy jeszcze co innego.
ODPOWIEDZ