Ttorpedowce wojny chilijsko-peruwiańskiej
: 2019-03-20, 10:20
Mam mały problem z torpedowcami wojny chilijsko-peruwiańskiej 1879-1884. I to zarówno z peruwiańskimi jak i chilijskimi.
Zacznijmy od peruwiańskich. Po wybuchu wojny (?; na pewno po zajęciu przez Chilijczyków Antofagasty), Peruwiańczycy zamówili w stoczni Herreshoffa trzy torpedowce o numerach stoczniowych 53, 55 i 60. Zostały ukończone kolejno w czerwcu, sierpniu i grudniu 1879 roku. Dwa pierwsze na pewno zostały wysłane do Peru, z czego pierwszy dotarł do celu (i to podobno był torpedowiec Republica) a drugi (o nazwie Allay) został w grudniu (24) przechwycony przez uzbrojony transportowiec chilijski Amazonas w ekwadorskim porcie Ballentinas. Późnej stał się chilijskim torpedowcem o nazwie Guacolda (zatonął w wypadku w 1881 roku). No i pojawia się kwestia trzeciej jednostki, która podobno nie została już wysłana do Peru i pozostała w firmie (rzekomo można ją było oglądać jeszcze w 1910 roku). Tymczasem 7 czerwca 1880 roku pod Aricą (a w zasadzie już dość daleko od niej) został zniszczony (podczas próby wyrwania się z portu) klasyfikowany we wszystkich źródłach jako torpedowiec Alianza. Który tu i ówdzie jest zaliczany do owej grupy torpedowców Herreshoffa, ale wszystko wskazuje na to, że niesłusznie. Więc pytanie - co to była za jednostka i skąd się wzięła (jeżeli nie zbudował ją Herreshoff)?
Tu drobna uwaga. Kazik Zygadło zwrócił mi uwagę, że w książce Gerarda de Lisle jest akwarela przedstawiająca Guacoldę i jej wizerunek kompletnie nie odpowiada wyglądowi torpedowców Herreshoffa. Z tym, że de Lisle w moim przekonaniu się pomylił i namalował albo Colo Colo albo Tucapel, torpedowce zbudowane w stoczni Yarrow (ich zdjęcia można znaleźć i podobieństwo jest uderzające). Więc raczej odpada, że to Allay nie należał do grupy torpedowców Herreshofa.
Druga kwestia dotyczy torpedowców chilijskich, a konkretnie torpedowców budowanych w stoczni Yarrow dla Włoch, które zakupione zostały po zajęciu Antofagasty przez Chile. Należały do dwóch typów (35-tonowy i 25-tonowy), przy czym następuje tu pewien bałagan. Na pewno jako jedne z pierwszych dostarczone zostały Janequeo i Fresia - obie te jednostki uczestniczyły w blokadzie Callao praktycznie od początku (Janequeo) lub niedługo po jej rozpoczęciu (Fresia). Oba też zostały utracone - Janequeo w znanym nocnym starciu "torpedowców" 25 maja a Fresia 6 grudnia 1880 (prawdopodobnie została trafiona pociskiem przez Union i musiała wyrzucić się na brzeg). Fresię wydobyto i odremontowano, ale chyba były jakieś problemy, bo już w 1884 roku wycofano go ze służby. Janequeo na pewno należał do typu 35-tonowego. A Fresia? Znany jest później torpedowiec o tej nazwie należący do typu 25-tonowego, ale czy to ten? Mam wątpliwości, gdyż spotkałem się z informacjami iż nazwę tą nadano po prostu innej jednostce po wycofaniu pierwszej Fresii (która chyba też należała do owego typu 35-tonowego - ale pewności nie mam) i istniała ona jeszcze we flocie chilijskiej po roku 1884. No i jest kwestia nazw pozostałych jednostek. Bo liczniejszy typ 35-tonowy powinien według mnie liczyć (jeżeli się nie pomyliłem) 8 jednostek (Janequeo - zatopiony 25 maja 1880, Fresia? pierwsza, Guacolda - nazwa po utraconym w 1881 eks peruwiańskim torpedowcu, Glaura - sprzedana w 1885 do Japonii???, Guale, Janequeo - drugi okręt o tej nazwie, Rucamilla i Teguelda), przy czym nie znam dokładnych dat wodowania i wejścia do służby. Wiadomo mi tylko, że pod Callao użyte zostały tylko Janequeo (pierwszy) i Fresia. Natomiast do typu 25-tonowego należałyby Fresia (druga???), Lauca i Quidora. Nie mam pojęcia przy tym, czy były dwie Fresie (?) czy po prostu jednostka c. uszkodzona w grudniu pod Callao nie należała czasem do typu 25-tonowego?
Skomplikowane to trochę, ale bajzel jest tu nieprzeciętny. Czy ktoś mógłby pomóc mi go wyjaśnić?
Zacznijmy od peruwiańskich. Po wybuchu wojny (?; na pewno po zajęciu przez Chilijczyków Antofagasty), Peruwiańczycy zamówili w stoczni Herreshoffa trzy torpedowce o numerach stoczniowych 53, 55 i 60. Zostały ukończone kolejno w czerwcu, sierpniu i grudniu 1879 roku. Dwa pierwsze na pewno zostały wysłane do Peru, z czego pierwszy dotarł do celu (i to podobno był torpedowiec Republica) a drugi (o nazwie Allay) został w grudniu (24) przechwycony przez uzbrojony transportowiec chilijski Amazonas w ekwadorskim porcie Ballentinas. Późnej stał się chilijskim torpedowcem o nazwie Guacolda (zatonął w wypadku w 1881 roku). No i pojawia się kwestia trzeciej jednostki, która podobno nie została już wysłana do Peru i pozostała w firmie (rzekomo można ją było oglądać jeszcze w 1910 roku). Tymczasem 7 czerwca 1880 roku pod Aricą (a w zasadzie już dość daleko od niej) został zniszczony (podczas próby wyrwania się z portu) klasyfikowany we wszystkich źródłach jako torpedowiec Alianza. Który tu i ówdzie jest zaliczany do owej grupy torpedowców Herreshoffa, ale wszystko wskazuje na to, że niesłusznie. Więc pytanie - co to była za jednostka i skąd się wzięła (jeżeli nie zbudował ją Herreshoff)?
Tu drobna uwaga. Kazik Zygadło zwrócił mi uwagę, że w książce Gerarda de Lisle jest akwarela przedstawiająca Guacoldę i jej wizerunek kompletnie nie odpowiada wyglądowi torpedowców Herreshoffa. Z tym, że de Lisle w moim przekonaniu się pomylił i namalował albo Colo Colo albo Tucapel, torpedowce zbudowane w stoczni Yarrow (ich zdjęcia można znaleźć i podobieństwo jest uderzające). Więc raczej odpada, że to Allay nie należał do grupy torpedowców Herreshofa.
Druga kwestia dotyczy torpedowców chilijskich, a konkretnie torpedowców budowanych w stoczni Yarrow dla Włoch, które zakupione zostały po zajęciu Antofagasty przez Chile. Należały do dwóch typów (35-tonowy i 25-tonowy), przy czym następuje tu pewien bałagan. Na pewno jako jedne z pierwszych dostarczone zostały Janequeo i Fresia - obie te jednostki uczestniczyły w blokadzie Callao praktycznie od początku (Janequeo) lub niedługo po jej rozpoczęciu (Fresia). Oba też zostały utracone - Janequeo w znanym nocnym starciu "torpedowców" 25 maja a Fresia 6 grudnia 1880 (prawdopodobnie została trafiona pociskiem przez Union i musiała wyrzucić się na brzeg). Fresię wydobyto i odremontowano, ale chyba były jakieś problemy, bo już w 1884 roku wycofano go ze służby. Janequeo na pewno należał do typu 35-tonowego. A Fresia? Znany jest później torpedowiec o tej nazwie należący do typu 25-tonowego, ale czy to ten? Mam wątpliwości, gdyż spotkałem się z informacjami iż nazwę tą nadano po prostu innej jednostce po wycofaniu pierwszej Fresii (która chyba też należała do owego typu 35-tonowego - ale pewności nie mam) i istniała ona jeszcze we flocie chilijskiej po roku 1884. No i jest kwestia nazw pozostałych jednostek. Bo liczniejszy typ 35-tonowy powinien według mnie liczyć (jeżeli się nie pomyliłem) 8 jednostek (Janequeo - zatopiony 25 maja 1880, Fresia? pierwsza, Guacolda - nazwa po utraconym w 1881 eks peruwiańskim torpedowcu, Glaura - sprzedana w 1885 do Japonii???, Guale, Janequeo - drugi okręt o tej nazwie, Rucamilla i Teguelda), przy czym nie znam dokładnych dat wodowania i wejścia do służby. Wiadomo mi tylko, że pod Callao użyte zostały tylko Janequeo (pierwszy) i Fresia. Natomiast do typu 25-tonowego należałyby Fresia (druga???), Lauca i Quidora. Nie mam pojęcia przy tym, czy były dwie Fresie (?) czy po prostu jednostka c. uszkodzona w grudniu pod Callao nie należała czasem do typu 25-tonowego?
Skomplikowane to trochę, ale bajzel jest tu nieprzeciętny. Czy ktoś mógłby pomóc mi go wyjaśnić?