Kalendarium myśliwców 1932-39

Awatar użytkownika
Mitoko
Posty: 2718
Rejestracja: 2004-01-05, 12:26
Lokalizacja: Gdańsk

Kalendarium myśliwców 1932-39

Post autor: Mitoko »

Jako, że kwestia myśliwców powraca jak bumerang (i nie chce mi się za każdym razem klepać od nowa) spróbowałem poukładać kalendarium ich rozwoju w okresie 1932-39:

uwaga wstępna
- ”Po odrzuceniu planu perspektywicznego rozwoju lotnictwa z 08.1926 SG dawał wytyczne na najbliższe 2-3 lata i zatwierdzał budżety tylko na rok naprzód, wobec czego płk Rayski ustalał własne plany szczegółowe rozbudowy doraźnej z roku na rok.” [za J.B. Cynk]

1932
- 06.1932 – oblot P.11/III (wzorzec P.11a)
- Informacja z referatu dla Oddziału I SG, że Departament Aeronautyki (DA) prowadzi od pewnego czasu studia nad wielomiejscowym, silnie uzbrojonym samolotem myśliwskim do niszczenia bombowców [za Morgałą]
- 11.1932 – decyzja Wiceministrów SWojsk. gen. K. Fabrycego i gen. F. Sławoja-Składkowskiego oraz Szefa SG gen. J. Gąsiorowskiego o przygotowaniu nowego sprzętu – w tym samolotu myśliwskiego (ewentualnie wieloosobowego, dwusilnikowego) o silnym uzbrojeniu (w działka)
- stan koniec 1932 - 8 EM (2 na Spadach, 2 na PWS-A i 4 na PWS-10)

1933
- początek 1933 - W Niemczech pojawia się specyfikacja na samolot słabosilnikowy („myśliwiec obrony kraju”) – Funkcje: osłona kominowa małych obiektów i zaawansowana maszyna treningowa
- W Niemczech pojawia się koncepcja samolotu bombowo-pościgowego Kampfzerstorer
- dostawy P.7a
- 03.1933 – rozkaz sformowania 114 EM
- 05.1933 – oblot P.24/I
- 07.07.1933 – rozkaz sformowania 123 i 133 EM
- 07.12.1933 - rozkaz sformowania 143 EM
- stan koniec 1933 - 12 EM (stan: 2x PWS-A, 2x PWS-10, 8x P.7)

1934
- początek 1934 - W Niemczech pojawia się specyfikacja na samolot myśliwski – metalowy jednopłat (ale nie powiedziane, że dolnopłat), z motorem dużej mocy o szybkości rzędu 400-450 km/h i dużej szybkości wznoszenia
- W Anglii pojawia się specyfikacja F.36/34 (450 km/h, 4 km)
- 06.1934 - W Niemczech pojawia się specyfikacja na samolot bombowo-pościgowy Kampfzerstorer (3-osobowy, działka i bomby; 2 motory po 900 KM)
- połowa 1934 – Ciołkosz opracowuje pierwszy projekt wstępny PZL-39
- 06.1934 – oblot P.24/II
- lato 1934 - oblot P.11/IV (lub P.11/V wg Morgały) – wzorzec P.11c
- 10.1934 – rozkaz sformowania 113 EM
- początek prac nad Foką
- trochę na uboczu, ale istotne – relacja P.Kubickiego: Pod koniec 1934 r., gdy już zaczęliśmy myśleć o challengówce na rok 1936 (...) inż. M. Kurman – Kierownik Studium oznajmił, że na żądanie marszałka Piłsudskiego praca nad challenge’ówkami ma być przerwana i że mamy opracować projekt samolotu bombowego [za E. Malak]
- stan koniec 1934 – 13 EM (stan: 2x PWS-A, 3x PWS-10, 8x P.7)

1935
- początek 1935 - W Niemczech następuje rewizja Kampfzerstorera – w jego miejsce pojawia się zamówienie na Zerstorer (osiągi i zwrotność ówczesnych myśliwców przechwytujących i zasięg bombowców)
- początek prac Korsaka nad studium lekkiego myśliwca do operacji z małych lotnisk, o dużej zwrotności i prędkości wznoszenia
- początek prac Jakimiuka i Dąbrowskiego nad studiami myśliwców
- dostawy P.11a i (pod koniec 1935) P.11c
- rozstrzygnięcie konkursu na projekt wstępny pościgowca – wygrywa projekt Dąbrowskiego/Misztala (bazujący na szkicu maszyny dalekiego rozpoznania autorstwa Dąbrowskiego); drugi projekt wstępny stworzył Jakimiuk [za Morgałą]
- Z planowanych w budżecie 70,5 mln złotych lotnictwo otrzymało jedynie 61,5 mln – a z tej kwoty nakazano jeszcze wydać 9 mln na wykup Polskich Zakładów Skody (motory lotnicze) – czyli realnie DA dostał jedynie ok. 53,5 mln złotych.
------- Z tej kwoty Rayski mógł wydać 2 mln na prototypy, ale z zastrzeżeniem: Szef DA będzie mogł korzystać z tego kredytu jedynie za KAŻDORAZOWĄ zgodą Pana Szefa SG, na podstawie szczegółowo umotywowanych wniosków [za E.Malak]
- rozpoczęcie prac nad studium myśliwca PZL-45 K. Korsaka (pierwsza wersja z motorem Foka)
- koniec 1935 - Jakimiuk dostaje oficjalne zlecenie wewnętrzne PZL na myśliwiec – urażony Ciołkosz odchodzi do LWS
- stan koniec 1935 – 13 EM (stan: 1x PWS-A, 1x PWS-10, 9x P.7, 2x P.11)

1936
- początek 1936 – po przejściu do nowopowstałej LWS Ciołkosz proponuje DA projekt PZL-39 (LWS-1/4) z Foką
- trzon dostaw P.11c
- wiosna 1936 – oblot P.24/IV (bazującego na P.11c)
- 04-06.1936 - pierwsze zamówienia na P.24A-C (Bułgaria i Turcja)
- 06.1936 - plan Rayskiego 1936-1942 (18 EM, 40 EL/R (na P.38) = 180 M, 400 P.38)
- 26.06.1936 – prośba DA do Szefa SG o zgodę na zamówienie prototypu PZL-39/LWS-1/4 (planowana dostawa z LWS 130 sztuk: 04.1937-07.1938) CAW
- 01.07.1936 – Departament Aeronautyki zostaje przekształcony w Dowództwo Lotnictwa (DL)
- 04.07.1936 – Zostaje powołany pierwszy Inspektor Obrony Powietrznej Państwa (IOPP) gen. G. Orlicz-Dreszer – mający kontrolować lotnictwo z ramienia GISZ
- 16.07.1936 – śmierć IOPP gen. G. Orlicz-Dreszera – na jego miejsce zostaje powołany gen, J. Zając (piechur – wcześniej odpowiedzialny za OPL) – zaciekły przeciwnik Rayskiego
- 06.10.1936 – decyzja Rumunii o nabyciu P.24
- 13.10.1936 - plan KSUS 1936-41 – a dokładniej płk J. Jagminy-Sadowskiego (oczywiście piechura): (wg raportu mjr L. Szula, Szefa Wydziału organizacyjnego DL (IHS, A.I.3/1g)
----- wytyczne na nowe typy:
---------- Myśliwiec do działań w pobliżu pola walki – 450 km/h, 4 km, duża zwrotność
---------- Pościgowiec do zadań obrony lotniczej w głębi kraju – 500 km/h, jedno lub dwumiejscowy
----- modyfikacja planu Rayskiego - 15 EM, 10 EP = 150 M, 100 P.38 – w EL/R zamiast Wilka – Sum
- 19.11.1936 – Zamówienie licencji na P.24E przez Rumunię
- koniec 1936 (lub początek 1937) – podjęcie prac nad P.50 Jastrząb [wg Morgały – Malak sądzi, że była to raczej połowa 1937 po naradzie w PZL]
- koniec 1936 – zlecenie PWS prac nad PWS-33 Wyżeł
- stan koniec 1936 – 13 EM (stan: 3x P.7, 10x P.11)

1937
- początek 1937 – początek prac nad G-1620cis (Mors III)
- 17.02.1937 - prośba DL gen. Rayskiego skierowana do Szefa SG o zgodę na ukończenie drugiego prototypu Wilka z francuskimi motorami
- 02.1937 – w związku z problemami z Foką zapada decyzja o zakupie partii po 2 GR-14M, HS-14AB-01 i HS-14AB-03 do prób
- 04.1937 – IOPP gen. J. Zając rozpoczyna krytykę planu KSUS – jako, że wcześniej był odpowiedzialny za OPL – zaczął kreować wizję lotnictwa składającego się prawie wyłącznie z maszyn rozpoznawczych i myśliwskich
- 05-07.1937 – informacje o projekcie wstępnym myśliwca LWS-5 z G-1620cis
- 06.1937 – decyzja PZL o zakupie trzech SGV-770B5 Ranger do prób Wilka
- 06.1937 – oblot prototypu P.24F (oznaczanego przez Morgałę jako P.24H) – wzorca P.24F/G
- 01.07.1937 – gen. Rayski powołuje Dowództwo Zgrupowania Myśliwskiego przy 1 PL
- rozkaz sformowania 161 i 162 EM
- 31.07.1937 – śmierć inż. Nowkuńskiego (twórcy Foki)
- 08.1937 – podczas wspólnej narady DL i dyrekcji PZL zapada decyzja o rezygnacji z prac nad P.11 z motorem Mercury VII (710 KM) ze względu na zbyt mały wzrost osiągów
----- najprawdopodobniej w tym samym czasie zapadła decyzja o budowie Jastrzębia
----- Sprawa jest tu ciekawa bo Rayski podawał, że zamawiając Jastrzębia posiadano już licencję na Mercury’ego VIII – czyli dlaczego rozpatrywano P.11 z Mrecurym VII ?
- 24.08.1937 - w wykazie prac na prototypami występuje informacja o pracach nad P.45 z motorem Ranger (czyli docelowo Foka)
- jesień 1937 – decyzja o przeprojektowaniu P.45 pod GR-14M [Malak ocenia, ze było to na początku 1938]
- 25.10.1937 – oferta Fokkera sprzedaży G-1 [za Morgałą]
- 10.1937 – wysyłka pierwszego HS-14AB z Francji
- 10-11.1937 – rozwiązanie 133 i 143 EM i sformowanie 151 i 152 EM
- koniec 1937 – Zając wzmacniając swoją pozycję doprowadza do powołania przy SG Sztabu Lotniczego
- koniec 1937 – naciski DL (czyli Rayskiego) na SKUS i SG odnośnie konieczności zakupu gotowych myśliwców za granicą [za Morgałą]
- stan koniec 1937 – 15 EM (stan: 3x P.7, 12x P.11)

1938
- przełom 1937/38 – gen. Zając przedstawia własną wizję lotnictwa – plan na 900 samolotów (a więc nierealny finansowo), w tym: 30 EM i 15 EP = 300 M i 150 P
- 01.01.1938 – Rayski w omówieniu O. de B. jednostek lotnictwa podkreśla pilną konieczność zamówienia za granicą myśliwców [za Morgałą]
----- najprawdopodobniej wtedy Rayski proponował zakupienie dla lotnictwa 70 P.24H (gen. J. Wiatr potwierdza, że motory GR można byłoby pozyskać na bdb warunkach – zapewne ze względu na rozwijającą się współpracę GR z PZL)
- początek 1938 – poczatek prac nad P.48 Lampart
- 04.1938 – oblot P.38/I z Rangerami
- 19.04.1938 – przyznanie Polsce kredytu na zakup 400 motorów GR-14M Mars
- 07.06.1938 – Umowa KZL (Kierownictwa Zaopatrzenia Lotnictwa) z PZL-WS na 300 motorów Mercury VIII (dostawa pierwszych 150: 01.06-31.12.1939; pozostałe 150 do 31.12.1940 – do wojny powstało góra 60-70 (55 Niemcy sprzedali do Finlandii))
- 07.1938 – pierwsze info o powstaniu projektu wstępnego P.45 z GR-14M (karty projektu wstępnego PZL-45 za okres 18.07.1938-09.01.1939; CAW I.363.3.21)
- 08.1938 – dostawa z Anglii motoru Mercury VIII dla P.50/I
- 15.10.1938 – upływa pierwotny termin oblotu P.50/I – maszyna gotowa – ale bez podwozia
- 11.1938 – gotowy projekt wstępny P.48 Lamaprt
- 28.11.1938 – ostateczny atak Zająca na Rayskiego – tajny raport do GISZ (Głównego Inspektoratu Sił Zbrojnych) zwalający na niego odpowiedzialność za stan lotnictwa (pomimo tego, że to Zając jako IOPP miał szersze kompetencje niż Rayski)
----– co więcej – w raporcie mówi się, że lata 1939-40 będą okresem najniższej gotowości i dopiero w 1941 sytuacja ulegnie poprawie – czyli w zgodzie z realizacją planu KSUS
------ Zając zaleca konieczność uzupełnienia brakow w mysliwcach maszynami z zagranicy lub budowanymi z licencji ( czyli de facto popiera apele Rayskiego (z 10-miesięcznym opóźnieniem) [za Morgałą]
- 11-12.1938 – oblot P.38/II z Fokami
- stan koniec 1938 – 15 EM (stan: 3x P.7, 12x P.11)

1939
- 14(lub 16).01.1939 - gen. Rayski podaje się do dymisji – jego prośba zawiera m.in. stwierdzenie: Lotnictwo w Polsce nie jest ani kierowane, ze względu na szereg ze sobą nie związanych instytucji, które się jego sprawami zajmują, ani dowodzone, ze względu na coraz większą liczbę osób, które są uprawomocnione do kontrolowania i wydawania MU rozkazów” (czyli mówi o skutkach polityki Piłsudskiego dwóch torów)
- 01.1939 – wydanie z magazynów PZL materiałów do budowy próbnej serii 5-ciu P.50 [za Morgałą]
- 02.1939 – ukończono makietę P.45
- 02.1939 – oblot P.50/I
- 15.03.1939 – odmowa Ministra SWojsk. na petycję Rayskiego w sprawie przydzielenia dodatkowych środków finansowych na lotnictwo
- 19(lub 16).03.1939 – marsz. Rydz-Śmigły przyjmuje dymisję Rayskiego
- 23.03.1939 - marsz. Rydz-Śmigły mianuje gen. W. Kalkusa na dowódcę lotnictwa, a gen. Zająca na Naczelnego Dowódcę Lotnictwa i Obrony Przeciwlotniczej na czas wojny
----- W ten sposób Rydz-Śmigły uporządkował kwestię dowodzenie w jednych rękach (czyli poniekąd spełnił postulaty Rayskiego) – gen. Kalkusa uczyniono bezpośrednio podległym gen. Zającowi (z pominięciem obowiązujących procedur), który był IOPP w czasie pokoju i NDLiOP na czas wojny
----- Jednocześnie gen. S. Ujejski (który był Szefem Sztabu Lotniczego przy SG) został mianowany Szefem Sztabu Naczelnego Dowódcy Lotnictwa na czas wojny
----- wszyscy zastępcy Rayskiego zostają zwolnieni
- 03.1939 – rewizja planu KSUS 1939-42 (przeprowadzona przez Sztab Lotniczy przy SG) mająca na celu przystosowanie go do koncepcji Zająca (14 EM, 14 EP = 154 M, 147 P)
- koniec 03.1939 – decyzja Zająca o zwiększeniu produkcji Jastrzębia – lub w przypadku problemów z nim – o zakupie P.24 i samolotów za granicą - poparta zarządzeniem Ministra SWojsk. nakazującym ”niezwłoczne przystąpienie do zakupów zagranicznych samolotów myśliwskich i lotniczych”czyli decyzje zapadają 14 miesięcy po apelu Rayskiego w tej sprawie
- 04.1939 – decyzja o budowie prototypu P.11g Kobuz
- połowa 05.1939 – prezentacja EP-1 w Warszawie
- połowa 1939 – początek prac nad PWS-42 i RWD-25 z GR-14M
- 06.1939 – po odpowiedzi zagranicznych wytwórni wyjazd grupy 4 oblatywczy do Wlk Brytanii, Francji i Holandii celem przetestowania Hurricane’a, Spita, MS-406, D-520, MB-151, Bre-690, Poteza 63 i FK-58
- 16.06.1939 – oferta Curtissa dostawy 143 Hawków 75A za 8 mln USD (dostawa – 02.1940); pojawiają się też oferty dostaw EP-1, B-239 i G.36
- 18.06.1939 – BK PZL wysyła kompletną dokumentację techniczną do Biura Finansowego celem oszacowania kosztów budowy (CAW I.363.3.22)
- 06-07.1939 – Otworzenie przez Francuzów linii kredytowej na 430 mln FF na zakup samolotów we Francji) – Rząd RP zgłasza zapotrzebowanie na 1-2 Bre-69 (lub Potez 63) z licencją i 150 MS-406
- 01.07.1939 – wstępna zgoda Rydza-Śmiglego na zakup maszyn amerykańskich
- 11.07.1939 – narada Rydza-Śmigłego i IOPP i DL (czyli Zającem i Rayskim) – za najlepszą ofertę uznano Hawki 75 – ale zrezygnowano z niej ze względu na wysoki koszt i 100-oktanowe paliwo (ten drugi argument był szczytem ignorancji, gdyż wszystkie maszyny amerykańskie dostarczane w okresie 1937-41 do Europy (z wyjątkiem EP-1 i 2PA-L dla Szwecji) posiadały silniki na paliwo 87-91 oktanów)
- 07.1939 - P.50/II trafia do hali końcowego montażu – motor GR-14N (najprawdopodobniej GR-14N-21) leży obok niego [za Morgałą]
- 07.1939 – gorączkowe pertraktacje z Bristolem i Air Ministry w sprawie szybkiej dostawy 200-u Taurusów dla Jastrzębia (nie był on jeszcze dopuszczony do eksportu przez Air Ministry)
- 27.07.1939 – odpowiedź Francuzów, że mogą dostarczyć natychmiast 10 MS-406, kolejne 40 do 10.1939, a od 11.1939 po 15-20 D.520 miesięcznie (bo produkcja MS-406 zostanie zakończona)
- 07/08.1939 – polecenie wstrzymania produkcji Suma i wykorzystania (w miarę możliwości) zgromadzonego materiału do produkcji P.11g [za Morgałą]
- 08.1939 – plany oblotu P.48 Lampart około 11-12.1939
- z Anglii wypływa (z datą dotarcia do Konstancy planowaną na 19.09.1939) SS Lassel mający na pokladzie 14-cie Hurricane’ów, 1-ego Spita, 7 Battle, 6 ton bomb, 112 km Browninga, 2’750 tys. sztuk amunicji do nich, 150 spadochronów, 9 ciągników lotniskowych i 21 przyczep
- 02.08.1939 – Odpowiedź Polska, że w takim razie chcą tylko D-520 (nawet jeżeli dostawy będą późniejsze) – później jednak zgadzają się na dostawę 160 MS-406 (nie jest jasne dlaczego – chyba Francuzi zaproponowali nam niezłe warunki za utrzymanie w produkcji MS-406)
- 08.08.1939 – po dalszych sporach o działka – ostatecznie zamawiamy 120 MS-406
- 10.08.1939 – podczas testów MS-406 we Francji ginie pilot ITL (kpt. A. Włodarczyk) podczas prób nurkowania
- połowa 08.1939 – oblot P.11g Kobuz
- 21.08.1939 – oferta Koolhovena sprzedaży FK-58
- 29-30.08.1939 – załadunek pierwszych 20 MS-406 na statek (kolejne partie po 25 maszyn miały wypłynąć z Francji do 15.09, 01.10, 01.11 i 01.12.1939) – potwierdza to Morgała mówiąc o 50 szt. do końca września
- rezygnacja z P.24 na rzecz P.11g Kobuz

Jak ktoś ma jakieś KONKRETY do dodania – chętnie posłucham
Awatar użytkownika
janik41
Posty: 1326
Rejestracja: 2004-07-03, 22:16
Lokalizacja: Kopavogur
Kontakt:

Post autor: janik41 »

W lecie 1939 r rozpoczęto prace prototypowe nad nowymi samolotami :
Obrazek
projekt P-62 inż. Jerzego Dąbrowskiego
silnik Hispano-Suiza o mocy 884-1179kW (1200-1600KM)
uzbrojony : działko 20 mm, 8 km , faza zawansowania : wstępne prace prototypowe , makieta w budowie.

P-63 Konstrukcja inż. Wsiewołoda Jakimiuka
silnik gwiazdowy o mocy 884-1179kW (1200-1600KM)
uzbrojenie : 2 działka 20 mm , 4-6 km. Konstrukcja miała być rozwinięciem Jastrzębia
a to Jastrząb
Obrazek

P-54 Ryś - konstrukcja inż. Misztala i Tarczyńskiego , samolot pościgowy, dwumiejscowy .
silnik Hispano-Suiza o mocy 884-1179kW (1200-1600KM)
uzbrojenie : 2 działka 20 mm , 4-6 km. Projekt w stadium rysunkowym , miał być rozwinięciem Lamparta
Obrazek


już nie myśliwiec ale ciekawa konstrukcja dwukadłubowiec inż. Ciołkosza uniwersalny samolot liniowy PWS-60
Obrazek

Dodadkowo program produkcji na sierpień 1939 r. uświadomi jak niewiele zabrakło nam czasu.
PZL WP1
seria informacyjna 5 sztuk P.50A Jastrząb z silnikiem Merkury VIII na ukończeniu.
25 Jastrzębi w budowie.
przygotowanie wstępne do produkcji 200 szt. Jastrzębi B z silnikami Taurus lub Gnome-Rhone 14N-21 , pierwsze miały wejść do służby w lato-jesień 1940 r.
- produkcja 300 szt. PZL 46 Sum w początkowym stadium bydowy , dostawa na koniec 1939 r.


PZL WP2

montaż ostatnich 20 Łosi z tego 3 szt. oblatane i 7 prawie gotowych



LWS

produkcja 200 szt. LWS 3 Mewa w pełnym toku - pierwsze 30 szt. na ukończeniu , rozpoczęcie dostaw w wrześniu
produkcja elementów Kobuza - początkowa faza .


PWS

produkcja 90 szt. P.11g Kobuz - w początkowym stadium dostawy na początku 1940 roku.
25 szt. PWS 33 . Wyżeł w produkcji
50 szt. PWS 35 . Ogar w produkcji

DWL

przygotowania do produkcji 120 szt. RWD 17 - dostawa początek 1940 r.
virtualbob
Posty: 46
Rejestracja: 2004-01-16, 22:13
Lokalizacja: Kabaty
Kontakt:

Post autor: virtualbob »

Przy okazji omawiania Misia, Jastrzebia i Lamparta przewija się plan uzbrojenia ich w polskie działka 20 mm. Ponieważ wykopałem rzadko publikowane dane więc wypada je zamieścić:

Model D
konstruktor: inż. Bolesław Jurek
producent: Fabryka Karabinów w Warszawie
kaliber: 20 mm
długość lufy: 1350 mm
prędkość początkowa: ok. 960 m/s
Szybkostrzelnośc teoretyczna: 600 strz/min
masa broni: ok. 40 kg
zasilanie z taśmy
cena jednostkowa egzemplarzy przedseryjnych 41998 zł (!!!)

Na podstawie francuskiego stanowiska ogniowego opracowano własną lawetę do działka (dla zastosowania w wieżyczce "Misia"), z opatentowanym systemem dosyłania amunicji z taśmy, autorstwa Ludwika Białkowskiego
Zablokowany