Fregaty i korwety (okręty krążownicze z lat 60 i 70 XIX wieku)

[Napoleon]

Portugalska korwety typu Mindelo. Wraz z siostrzaną Reninha de Portugal zwodowane w połowie lat 70 XIX wieku w W. Brytanii. Wyporność 1100 ton, prędkość 11,5 węzłów. Uzbrojone w 2 armaty Armstronga 178mm ML i 6 armat 120mm ML. Przeznaczone przede wszystkim do służby w koloniach.

[Napoleon]

Niemieckie fregaty (lub jak kto woli korwety - miały pokład działowy przykryty lekkim spardekiem, co powodowało zamieszanie w klasyfikacji; jednostki z jednym pokładem działowym odkrytym to korwety, natomiast z pokładem działowym zakrytym, na którym to pokładzie górnym też często montowano armaty - to fregaty) typu Arcona. Zbudowano w sumie 5 jednostek: Arcona (58), Gazelle (59), Vineta (63), Hertha (64) i Elizabeth (68) - w nawiasach daty wodowania. Wyporność od 2350 do 2450 ton (ostatnia Elizabeth 2860 ton). Prędkość 12-12,5 węzła. Uzbrojenie: Arcona i Gazelle początkowo 6x68 f SB i 20x36 f SB, pozostałe 28x68 f SB. Potem wszystkie zostały przezbrojone w 17-19 armat 15 cm BL i 2 armaty 12,5 cm BL.

[Napoleon]

Brytyjska duża fregaty Inconstant (wod. 1868, do służby weszła rok później). Miał żelazną konstrukcję. Zbudowany został jako odpowiedź na amerykańskie fregaty typu Wampanoag. Wyporność 5780 ton. Bardzo szybki - wyciągały nieco ponad 16 węzłów. Opancerzony nie były, ale uzbrojeniem dorównywały ówczesnym pancernikom: 10x229 ML, 6x178 ML. Uzbrojenie było później modyfikowane, ale tylko lekkie.

[AvM]

Niemieckie fregaty (lub jak kto woli korwety - miały pokład działowy przykryty lekkim spardekiem, co powodowało zamieszanie w klasyfikacji; jednostki z jednym pokładem działowym odkrytym to korwety, natomiast z pokładem działowym zakrytym, na którym to pokładzie górnym też często montowano armaty - to fregaty) typu Arcona. Zbudowano w sumie 5 jednostek: Arcona (58), Gazelle (59), Vineta (63), Hertha (64) i Elizabeth (68) - w nawiasach daty wodowania. Wyporność od 2350 do 2450 ton (ostatnia Elizabeth 2860 ton). Prędkość 12-12,5 węzła. Uzbrojenie: Arcona i Gazelle początkowo 6x68 f SB i 20x36 f SB, pozostałe 28x68 f SB. Potem wszystkie zostały przezbrojone w 17-19 armat 15 cm BL i 2 armaty 12,5 cm BL.

No wlasnie

Okrety te zaprojektowal Szwed
Johan Victor Gjerling,, ktory w latach 1854-56 byl glownym kostruktorem floty pruslkiej.

Marynarka Priuska chciala korwety (o taka klasyfikacje staral sie Ksiaze Adalbert),
ktore mogly nawiazac wlake z fregatam.
Glownym wymaganiem byl znirzenie umozliwiajace korzystanie z pruskich portow (maksymalne zanurzenie 16 pruskich stop).

Nie mam pelnej dokumentacji dla tych okretow, ale mi sie wydaje . ze Gjerling wykorzystal plany ostatniej duzej fregaty Szwedzkiej DESIREE , na ktorej zreszta sluzyl jako porucznik,
i po prostu obcial okret , gdyz przuy zwiekszonaje artylerii (na pokladzie gornej) okrety by nie mogly wchodzic do pruskich portow.
DESIREE oryginalnie mila uzbrojenie 6x7" 40x30 funtowe (Berg) 30x30x30 (bateria) 10x36 20x30K (Glete)

[Napoleon]

Co do klasyfikacji jednostek typu Arcona, to jak wspomniałem, można się spotkać z różnymi zdaniami. Według mnie i jedni i drudzy będą mieć swe racje.
A co do nowych zdjęć, to skoro zaprezentowałem Inconstant, to wypadałoby pójść dalej i zamieścić zdjęcia bardzo podobnej jednostki - Raleigh. Zdudowanej z tych samych powodów.
Raleigh zwodowany został w 1873 roku i oddany do służby rok później. Wyporność 5200 ton, prędkość 15,25 węzła. Uzbrojenie: 2x229 ML, 14x178 ML, 6x160 ML. W późniejszym czasie dostał w zamian za część armat ML 8x152/26 BL i 8x127/25 BL. Tak jak Incosntant nie był opancerzony. Tak samo miał duży zasięg i dobrze pływał pod żaglami.

[Napoleon]

W zasadzie, to należałoby teraz przedstawić Shah - ostatni okręt zbliżony konstrukcją do Inconstant i Raleigh (choć nie był to ten sam typ). Shah był największy z całej trójki - wyporność 6200 ton. Prędkość - 16 w. Uzbrojenie: 2x229 ML, 16x178 ML, 8x160 ML. Miał duży zasięg i autonomię, był tez bardzo dobrym żaglowcem (pod żaglami, przy sprzyjającym wietrze, wyciągał ponad 13 węzłów). Konstrukcja żelazna. Wysławił się starciem 29 maja 1878 roku na redzie Ilo ze zbuntowanym peruwiańskim monitorem/pancernikiem Huascar, uznanym za okręt piracki (powód - wcześniej zatrzymał kilka statków brytyjskich pobierając - czyli w sumie kradnąc - od nich węgiel). W trakcie walki ani Shah ani towarzysząca mu korweta Amethyst nie odniosły uszkodzeń, Huascar zaś został trafiony wielokrotnie, jego pancerz nie został jednak przebity. Ostatecznie wycofał się do portu, gdzie później skapitulował przed okrętami rządowymi. Starcie jest o tyle ciekawe, że w jego trakcie Shah wystrzelił w kierunku Huascara samobieżną torpedę Whiteheada. Nie trafił (Huascar w praktyce "uciekł" przed torpedą), ale był to pierwszy w historii atak wykonany samobieżną torpedą.

[Napoleon]

Pisałem już o korwetach (lub jak ktoś woli ew. fregatach) typy Arcona. Tu kilka kolejnych ciekawych zdjęć Herthy.

[Napoleon]

Portugalska korweta Sa de Bandeira, wodowana w 1862 roku (wycofana ze służby w połowie lat 70). Wyporność 1429 ton, prędkość 9 węzłów. Uzbrojona w 13 armat SB (12 wagomiaru bodajże 32 f, jedna większa), pod koniec lat 60 przezbrojona w 8x160 ML (prawdopodobnie, informacje na ten temat są dość niepewne).

[Napoleon]

Brytyjskie korwety typu Jason. 6 jednostek wodowanych w latach 1859-1863 (w służbie 1860-1864). Wyporność ok. 2300-2400 ton, prędkość 10,2-12,2 węzły. Uzbrojenie: 1x178 BL (szybko zdjęte), 20x68 f SB. Konstrukcja drewniana. Orpheus został utracony po wejściu na brzeg już w 1863 roku a Orestes w 1866. Resztę wycofano pod koniec lat 70/na początku 80.

[Napoleon]

Brytyjskie korwety Juno i Thalia. Konstrukcja drewniana. Zwodowane kolejno w 1867 i 1869 roku (w służbie rok później). Wyporność kolejno 2080 i 2240 ton, prędkość 10,5 i 11 węzłów. Uzbrojenie: 2x178 ML, 4x160 ML (później armaty 178mm wymieniona także na 160 mm).

[Napoleon]

Francuskie fregaty Venus i Minerve. Zwodowane kolejno w 1864 i 1865 roku (do służby weszły obie w 1866). Wyporność 2745 ton, prędkość 10,5-11 węzłów. Uzbrojenie: początkowo 14x164 ML i 8x30 f SB, potem przezbrojone w 14-16x138/21 BL. Konstrukcja drewniana.

[Napoleon]

Kolejna francuska fregata Resolue. Rozpoczęta jako żaglowiec, jeszcze na pochylni przebudowana została na okręt parowy. Zwodowana w 1863 roku, wprowadzona do służby w rok później. Wyporność 1800 ton, prędkość 10 węzłów. Uzbrojona w 13x164 ML (potem przezbrojona w 138 BL). Dość szybko przekształcona w okręt szkolny.

[Napoleon]

Brytyjskie korwety Eclipse. 7 jednostek zwodowanych w latach 1867-1870 (Eclipse, Blanche, Danae, Dido, Sirius, Spartan, Tenedos). Konstrukcja drewniana. Wyporność od ok. 1680 do ok. 1750 ton, prędkość 12,3-13,7 węzłów. Uzbrojenie: 2x178 ML, 4x160 ML. W późniejszym czasie zdjęto z nich armaty 178mm zwiększając liczbę 160mm do 12 sztuk. Podobno niezłe żaglowce. Z czynnej służby wycofano je w latach 80.

[Napoleon]

Francuski Decres. Klasyfikowany niekiedy jako awizo lub korweta, później jako mały krążownik. Zwodowany w roku 1866, ukończony w niecałe 2 lata później. Wyporność 1870 ton, prędkość 12 węzłów. Uzbrojenie: 2x164 BL, 4x138 BL, w latach 70 przezbrojony w 1x164 BL i 9x138 BL (model 1870). Konstrukcja drewniana.
Mam kilka zdjęć tego okrętu, ale tylko jedno dobre.

[Napoleon]

Francuskie awizo (korweta, mały krążownik) Desaix (początkowo miał się nazywać Cassard, od 1866 roku, czyli od wodowania, nazywał się Jerome Napoleon, pod koniec 1870 nazwę zmieniono mu na Desaix). Wyporność 1720 ton, prędkość ponad 14 węzłów. Początkowo uzbrojony w 5x120 BL. W latach 80 przezbrojony został w 4x100/27 BL i kilka lekkich dzoałek rewolwerowych oraz 2 wt. Konstrukcja drewniana. Jako awizo pełnił służbę do połowy lat 90.

[Napoleon]

Portugalska korweta (drewniana) Sa da Bandeira, zwodowana w 1862 roku. Wyporność ok 1430 ton, prędkość 9 węzłów. Uzbrojona początkowo w 13 armat SB (bodajże 1x68 SB (shell) i 12x32 SB, ale nie jestem do końca pewny, niektóre źródła mówią, iż owa pojedyncza armata była ML).