Francuskie okręty spod żagla i pary (1)

Okręty Wojenne do 1905 roku

Moderatorzy: crolick, Marmik

Nowak Krzysztof
Posty: 2316
Rejestracja: 2004-08-26, 21:03
Lokalizacja: Częstochowa

Post autor: Nowak Krzysztof »

Dobry wieczór, dziękuję za odpowiedź.
Panie Krzysztofie, czy "petit modele" to typ Boree?
Proszę o opis liniowców MONT ST. BERNARD (1811) oraz REGENERATEUR (1811) z tego typu.
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.
Krzysztof Gerlach
Posty: 4475
Rejestracja: 2006-05-30, 08:52
Lokalizacja: Gdańsk

Post autor: Krzysztof Gerlach »

Jak już wielokrotnie wspominałem, w nazwach typów żaglowców jest zbyt wiele umowności, by dało się to zrobić w sposób ścisły i nie podlegający dyskusji. Wymienia się 28 liniowców, które budowano (nie wszystkie, jak Montenotte, do końca) wg planów „Petit modele” Jacquesa-Noela Sane, a wśród nich wszystkie 12 zaliczanych do typu Boree, więc ten ostatni jest w jakimś sensie podtypem w grupie 74-działowców „Małego modelu”. Podobnie inne wchodzące do tej grupy łączy się umownie w inne podtypy, np. okręty budowane wg tego projektu w Wenecji lubi się określać mianem typu Regenerateur. Niewątpliwie w każdej stoczni miejscowi szkutnicy dodawali do konstrukcji Sane’ego swoje „ozdobniki” i trochę je różnicowali.
Ponieważ oba ostatnio przez Pana wymienione budowano w Wenecji (odpowiednio od 1806 i 1807), ma Pan w ten sposób także trzy czwarte odpowiedzi na drugie pytanie. Różnica między nimi dwoma polegała tylko na tym, że Regenerateur nie został przez Francuzów zwodowany, a Mont Saint Bernard spłynął na wodę 9.06.1811. Oba wpadły w ręce Austriaków w Wenecji 20.04.1814, ale Mont Saint Bernard zaraz spłonął, więc tylko ten pierwszy służył potem w austriackiej flocie. Ponieważ oba budowano na terenie quasi-niepodległego państwa włoskiego, każdy miał też stosowną włoską formę swojej nazwy.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach
Nowak Krzysztof
Posty: 2316
Rejestracja: 2004-08-26, 21:03
Lokalizacja: Częstochowa

Post autor: Nowak Krzysztof »

Witam, Panie Krzysztofie, mam problem z okrętami francuskimi, bo nie mam na ich temat żadnych źródeł pisanych, zbieram więc okruszki. Znalazłem takie okręty zbudowane według projektu Sané 'petit modele' :
[27.06.1805] BOREE
[16.08.1805] GENOIS
[16.01.1805] PLUTON = MONTANES
[ . . ] ROYAL HOLLANDAIS = HOLLANDAIS
[07.06.1807] ANVEROIS = EOLE = ANVEROIS
[21.06.1807] CESAR = PRINS FREDERIK
[08.04.1807] CHARLEMAGNE = NASSAU
[09.04.1807] COMMERCE DE LYON
[15.08.1807] ILLUSTRE = DANTZIG = ACHILLE = DANTZIG = ACHILLE
[ . .1807] DUGUESCLIN
[ .09.1807] AUDACIEUX = PULTUSK = WATERLOO
[06.09.1807] THESEE = VILLE DE BERLIN = ATLAS = VILLE DE BERLIN
[02.10.1808] ALBANAIS = BATAVIER
[ . .1808] SUPERBE = BRESLAU
[21.08.1808] DALMATE = HECTOR = DALMATE = HECTOR
[06.09.1810] RIVOLI
[ . . ] MONTENOTTE = KULM
[09.06.1811] MONT ST. BERNARD
[ . .1811] REGENERATEUR
[ . . ] AUDACIEUX = COALITIE = WASSENAER
[ . .1812] CASTIGLIONE
[ . . ] POLYPHÊME = HOLLAND
[ . .1812] ROYAL ITALIEN
[ . .1813] COURONNE = PRINS WILLEM DE EERSTE
[ . . ] ? = PIET HEIN = ADMIRAL PIET HEIN
Jak widać kilku brakuje. Byłbym ogromnie wdzięczny za korekty i uzupełnienia tej listy.
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.
Awatar użytkownika
pothkan
Posty: 4570
Rejestracja: 2006-04-26, 23:59
Lokalizacja: Gdynia - morska stolica Polski
Kontakt:

Post autor: pothkan »

Austriacy przejęli w Wenecji 25 IV 1814 r. dziewięć okrętów ww typu:

54.9×14.5×6.9 m, 28x 36pdr, 30x 18pdr, 14x 8pdr, 10x 36pdr, 580 p.

Rigeneratore=Régénérateur
1807/07.07.1811/1812 (czyli jednak zwodowany przez Francuzów)
25.04.1814: przejęty gotowy
11.06.1814: Severo
1823: przebudowany na fregatę:
Bellona [28x 24pdr, 2x 12pdr, 26x 30pdr]
1831: wycofany

Castiglione
1810-1811/02.08.1812/1813
25.04.1814: przejęty gotowy, au. bzn
14.09.1814: spalił się

Monte San Bernardo=Mont St. Bernard
Gogg: 1811lub 1812/02.08.1812/1813
ww: 1806/09.06.1811/1812 lub 1813
25.04.1814: przejety gotowy
1814: San Bernardo
14.09.1814: spalił się

Reale Italiano=Royal Italien
1807/15.08.1812/1813
25.04.1814: przejęty gotowy
1814: Italiano
1825-1829: przebudowany na fregatę:
Italiano [8x 36pdr, 40x 18pdr, 8x 36pdr]
1830: okręt szkolny
1835: okręt-cel
1836: rozebrany lub zniszczony

Duquesne
1811/07.12.1815/-
25.04.1814: przejęty, w 90% gotowy
11.06.1814: Cesare
07.12.1815: zwodowany; nieukończony
1820: rozebrany

Montenotte
1810/-/-
25.04.1814: przejęty, w 60% gotowy
11.06.1814: Kulm
1818: rozebrany na pochylni

Lombardo=Lombardie
1811/-/-
25.04.1814: przejęty, w 30% gotowy (bzn)
1829-1830: rozebrany na pochylni

Arcole
1811/-/-
25.04.1814: przejęty, w 20% gotowy
11.06.1814: Tonante
1821: rozebrany na pochylni

Semmering lub Sigmaring
1810/-/-
25.04.1814: przejęty, w 20% gotowy
11.06.1814: Hanau
1825-1826: rozebrany na pochylni

Ciężko się połapać, które z nich były włoskie, a które francuskie. Gogg podaje że włoskie były Monte S. Bernardo, Rigeneratore i Reale Italiano, a pozostałe francuskie. Może pan Krzysztof będzie w stanie coś wyjaśnić? Jak właściwie wyglądała przynależność "banderowa" ówczesnej floty Królestwa Włoskiego? Podejrzewam, że faktycznie była to część floty francuskiej, ale interesuje mnie stan formalny...

Oczywiście wszelkie uwagi co do ww. również mile widziane...
Obrazek
Krzysztof Gerlach
Posty: 4475
Rejestracja: 2006-05-30, 08:52
Lokalizacja: Gdańsk

Post autor: Krzysztof Gerlach »

Panie Krzysztofie,
Na przytoczonej liście błędna jest pisownia okrętu Anversois. Jeśli Piet Hein rzeczywiście powinien się tu znajdować (rzecz w tym, że zaczęto go budować wg jednych planów, jako 80-działowiec, a ukończono wg innych, jako 74-działowiec, i nie jestem pewien, jakiego naprawdę typu), to byłby 29 w tej grupie. Brakujące: Duquesne, budowany w Wenecji od 1810, nie ukończony przez Francuzów; Arcole, budowany w Wenecji od 1811, nie ukończony przez Francuzów; Lombardie, budowany w Wenecji od 1811, nie ukończony przez Francuzów; Semmering, budowany w Wenecji od 1811, nie ukończony przez Francuzów. Nic nie wiem o tym, aby Cesar nosił kiedyś nazwę Prins Frederik (opracowania nie są zgodne, czy po 1814 pozostał w marynarce francuskiej – a wtedy na pewno nie, czy też dostał się Holendrom, a wtedy oczywiście mógł się tak nazywać). Royal Hollandais, który nosił potem nazwę Hollandais, nie należał do tego typu, tylko był 80-działowcem zbudowanym w Rotterdamie; natomiast należący tutaj Royal Hollandais budowano we Vlissingen – zajęli go tam w 1809 na pochylni Anglicy, przewieźli w kawałkach do siebie i zwodowali 14.2.1812 w Woolwich jako HMS Chatham.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach
Krzysztof Gerlach
Posty: 4475
Rejestracja: 2006-05-30, 08:52
Lokalizacja: Gdańsk

Post autor: Krzysztof Gerlach »

Panie Oskarze,
jak Pan doskonale wie, Wenecja należała wówczas do Królestwa Włoch, którego królem był cesarz Francuzów, Napoleon. Wszystkie okręty tam konstruowane budowano więc na rozkaz Francji, ale o banderze, jaką miałyby ostatecznie wywiesić, nie decydowano w momencie kładzenia stępki, ani ustawiania wręg. Z przynależności państwowej stoczni można je wszystkie przypisać do marynarki włoskiej, lecz polecenia budowy przychodziły od ministra z Paryża. Napoleon miał w d... niepodległość Włochów, czego nigdy nie ukrywał przed mianowanymi przez siebie w państewkach włoskich „władcami” lub zarządcami, jednak potrzebował ich jako płatników podatków, dobrych żeglarzy, siły roboczej i mięsa armatniego. Zatem część ZWODOWANYCH okrętów trafiała rzeczywiście pod banderę Królestwa Włoch, bo tak było wygodniej i nie zachodziła konieczność szukania dla nich francuskich marynarzy. Równocześnie na Adriatyk trafiały żaglowce budowane we Francji, z czysto francuskimi załogami i tworzone eskadry były często (może nawet zawsze?) mieszane. Napoleon, gdyby zechciał, mógłby jednak skierować omawiane liniowce wprost do Francji, a nawet bez wysłania – kazać wywiesić na nich banderę francuską, bo przecież obowiązywały go w tym względzie tylko umowy z samym sobą. Jeśli wierzyć obrazom z epoki, tak właśnie się często zdarzało. Nie sądzę – ale może się mylę nie mając dostępu do wielu włoskich archiwów – aby tę kwestię dało się kiedyś jednoznacznie rozwiązać na gruncie formalnym. Dla cesarza Francuzów cała Europa (poza „perfidnym Albionem” i Rosją) była po prosu jego własnością.
Krzysztof Gerlach
Krzysztof Gerlach
Posty: 4475
Rejestracja: 2006-05-30, 08:52
Lokalizacja: Gdańsk

Post autor: Krzysztof Gerlach »

I jeszcze kwestia wodowania (lub nie) liniowca Regenerateur (jak Panu się udaje wstawiać "francuskie" litery ?- mnie natychmiast wychodzą tutaj z nich straszne hieroglify). Według opracowań posiadanych przeze mnie - a wśród nich są prace najwybitniejszego znawcy francuskich okrętów epoki napoleońskiej, Jeana Boudriota, okrętu tego Francuzi nigdy nie zwodowali lub co najwyżej w 1814, tuż przed wejściem Austriaków. Nie znaczy to koniecznie, że taka musiała być prawda - prawdopodobnie wiele z dokumentów tamtego okresu zaginęło, ponieważ włoscy poddani Napoleona, na wieść o jego klęsce, linczowali znienawidzonych, ustanowionych przez niego zarządców i niszczyli symbole francuskiego panowania. Być może pozostałe i niepełne papiery dają możliwość różnej interpretacji, nie wykluczam też opierania się na informacjach pamiętnikarskich, nie zawsze wiarygodnych.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach
Nowak Krzysztof
Posty: 2316
Rejestracja: 2004-08-26, 21:03
Lokalizacja: Częstochowa

Post autor: Nowak Krzysztof »

Dobry wieczór, ogromne dzięki za pomoc w ustaleniu listy "petit modele".
Co do PIET HEIN, to podobno był taki okręt holenderski ADMIRAAL PIET HEIN, rozpoczęty w 1806 w Rotterdamie, jako jeden z 74/76/80/86/90-działowych typu Wreker. Jego budowę przerwano w 1811 i rozebrano ? lub kontynuowano ? od 1813 według nowych planów. Czy możliwe, że to PIET HEIN Francuzów ? Tylko jaka była historia jego nazewnictwa ?
Bardzo proszę o opis dziejów trzech liniowców: BOREE (27.06.1805), GENOIS (16.08.1805) i PLUTON (16.01.1805).
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.
Awatar użytkownika
pothkan
Posty: 4570
Rejestracja: 2006-04-26, 23:59
Lokalizacja: Gdynia - morska stolica Polski
Kontakt:

Post autor: pothkan »

Panie Krzysztofie: nie mam pojęcia, na czym się opierał Gogg podając taką datę. W każdym razie jednoznacznie (moim zdaniem) wynika, że w kwietniu 1814 r. Austriacy zastali okręt zwodowany i wykończony.

Co do literek: kopiuję z Worda (gdzie łatwo wstawić je z tablicy znaków), bądź używam numerów Unicode - tzn. "&#x;", w miejsce x trzeba wstawić liczbę, w tym przypadku 233 - é. System chyba najlepszy, bo niezalezny od tzw. tablicy kodowania w przeglądarce.

Przy okazji - czy dysponuje pan może jakimiś materiałami ilustracyjnymi dot. klasy Regenerateur?
Obrazek
Krzysztof Gerlach
Posty: 4475
Rejestracja: 2006-05-30, 08:52
Lokalizacja: Gdańsk

Post autor: Krzysztof Gerlach »

Piet Hein - z całą pewnością chodzi ciągle o tę samą jednostkę, tylko jej historia nie jest na sto procent precyzyjnie ustalona. Holendrzy zaczęli w styczniu lub marcu 1806 budować w Rotterdamie, w stoczni Glavim, okręt 80-działowy o nazwie Admiraal Piet Hein. Akurat rok 1806 stanowi datę przejścia Republiki Batawskiej w Królestwo Holandii – z bratem Napoleona, Ludwikiem, jako królem – ale w niczym nie zmieniało to faktycznej, kompletnej zależności ziem Zjednoczonych Prowincji od Francji. Budowany okręt miał być jednak formalnie żaglowcem marynarki holenderskiej i raczej nie korzystano z gotowego, francuskiego projektu. Ponieważ biedny Ludwik za bardzo wczuł się w rolę i nie chciał być tylko komediantem w sztuce Napoleona, cesarz stracił cierpliwość i całkowicie, bez żadnych już osłonek, zaanektował Holandię w 1810. W lipcu tego roku wszystkie okręty holenderskie zostały oficjalnie wcielone do marynarki cesarskiej. Początkowo dla omawianego liniowca, wciąż w fazie konstrukcji, nie miało to większego znaczenia, poza zapisywaniem odtąd jego nazwy w formie (francuskiej) Amiral Piet Hein, w 1811 skróconej do Piet Hein. Jednak w 1811 zaniechano dalszej budowy, a nawet zdemontowano partie już istniejące, wg źródeł holenderskich na skutek pożaru, który strawił je na pochylni. W tym samym miejscu i częściowo w oparciu o przygotowane materiały, rozpoczęto zaraz budowę 74-działowca tej samej nazwy. Został zwodowany w maju 1813. Kiedy Francuzi ewakuowali się z Holandii, nadal nie całkiem ukończony Piet Hein dostał się w ręce Holendrów w listopadzie 1813. Wcielony do niepodległej marynarki holenderskiej pod nazwą Admiraal Piet Hein, został obity miedzią w 1817, ale już w 1819 rozebrano go we Vlissingen.

Boree – zbudowany w Tulonie. W służbie od 29.08.1805. W 1809 trochę wypływał z portu i nawet walczył. Skreślony z listy floty w 1828.
Genois – zbudowany w stoczni Entreprise Muzzio et Migone w Genui. Wprowadzony do służby 2.11.1805. W 1810 w Tulonie. Rozebrany tamże w 1821.
Pluton - zbudowany w Tulonie. Pośpiesznie wyposażony w Tulonie 16.03.1805, aby mógł dołączyć do eskadry Villeneuve’a, udającej się na Antyle w skomplikowanym i nieskutecznym planie odciągnięcia wszystkich sił Royal Navy z Europy. Dzielił odtąd losy tej eskadry, tzn. pędem wrócił do Europy ścigany przez okręty Nelsona, walczył pod Finisterre 22.07.1805, potem pod Trafalgarem 21.10.1805 (280 zabitych), by w końcu schronić się w Kadyksie. Zablokowany tam przez Anglików, 14.06.1808 wpadł w ręce hiszpańskich powstańców. Wcielony do marynarki Hiszpanii bez zmiany nazwy, w służbie od 27.07.1808. Wg jednych źródeł hiszpańskich rozebrany w El Ferrol w 1814, wg innych przemianowany na Montanes i rozebrany w 1816.

Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach
Krzysztof Gerlach
Posty: 4475
Rejestracja: 2006-05-30, 08:52
Lokalizacja: Gdańsk

Post autor: Krzysztof Gerlach »

Panie Oskarze,
mam 1) plany Genois, 2) jednostki tej grupy zbudowanej w Antwerpii 3) plany Dalmate i Albanais - wszystkie prawie identyczne, składające się z rzutu z boku, linii wręgów i linii wodnic; 4) zawierające to samo, lecz troszkę odmienne, bo dotyczące prototypów - plany okrętów Pluton i Boree; 5) profil, wręgi, widok od dziobu, widok od rufy liniowca Dalmate.
Krzysztof Gerlach
Awatar użytkownika
pothkan
Posty: 4570
Rejestracja: 2006-04-26, 23:59
Lokalizacja: Gdynia - morska stolica Polski
Kontakt:

Post autor: pothkan »

Czy mógłbym prosić o 5) (tzn Dalmate)? - profil i widoki z rufy/dziobu, wręgi nie są konieczne. Podejrzewam, że z racji późnej daty budowy powinna być to jednostka najbardziej podobna do "weneckiej" grupy... W każdym razie, po prostu chciałbym zamieścić ilustrację pokazującą jak "z grubsza" wyglądały owe okręty, nie zależy mi tak bardzo na szczegółach konstrukcyjnych... bo i tak ich nie ogarnę :-)
Obrazek
Krzysztof Gerlach
Posty: 4475
Rejestracja: 2006-05-30, 08:52
Lokalizacja: Gdańsk

Post autor: Krzysztof Gerlach »

OK, prześlę mailem.
Krzysztof Gerlach
Awatar użytkownika
AvM
Posty: 6801
Rejestracja: 2004-08-03, 01:56

Post autor: AvM »

CESARE z Wenecji

Obrazek

AvM
Nowak Krzysztof
Posty: 2316
Rejestracja: 2004-08-26, 21:03
Lokalizacja: Częstochowa

Post autor: Nowak Krzysztof »

Dobry wieczór, bardzo dziękuję za wyjaśnienia.
Proszę o opisanie losów COMMERCE DE LYON (09.04.1807) oraz DUGUESCLIN (1807).
Chciałbym też zapytać jakie fregaty były budowane w Wenecji i utracone w czasie, gdy Francuzi zostali wyparci z tego miasta w 1814 przez Austriaków.
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.
Awatar użytkownika
pothkan
Posty: 4570
Rejestracja: 2006-04-26, 23:59
Lokalizacja: Gdynia - morska stolica Polski
Kontakt:

Post autor: pothkan »

Austriayc przejęli następujące 8 fregat jednej klasy:

Principessa di Bologna
1810/03.09.1811/1813-14
25.04.1814 austriacka
11.06.1814 Lipsia
1826 rozebrana

Piave
1811/15.08.1812/1815-16
25.04.1814 austriacka
06.1814 Austria
1817-18 rejs do Brazylii
1826-27 rozebrana

Amphitrite=Amfitrite
1811/07.11.1815/1816
25.04.1814 austriacka
1814 Augusta
1817-18 rejs do Brazylii
1825-26 rozebrana

Ebe?
1811/14.07.1821/08.1821
25.04.1814 austriacka (w 75% gotowa)
zwodowana jako Ebe
1833-34 przewoziła uchodźców politycznych z Triestu do N. Jorku
1845-48 rozebrana

Guerriera?
1811/12.09.1829/1830
25.04.1814 austriacka (w 30% gotowa), bzn
zwodowana jako Guerriera
1833-34 przewoziła uchodźców politycznych z Triestu do N. Jorku
1838 w Maroku
1840 w Libanie (Sydon, Acre)
18.11.1849 hulk mieszkalny Juno
1858 rozebrana

Moscou=Moscava
1813/07.08.1827/1828
25.04.1814 austriacka (w 30% gotowa)
11.06.1814 Medea
1828-30 okręt flagowy floty
1829-30 w Maroku
1833-34 przewoziła uchodźców politycznych z Triestu do N. Jorku
1840 w Libanie (Acre)
1841-42 rozebrana

Venere?
1813/12.06.1832/1833
25.04.1814 austriacka, bzn
zwodowana jako Venere
19.11.1849 Venus
1872 sprzedana i rozebrana

Corona
1812/20.02.1819/1820
25.04.1814 austriacka (w 33% gotowa), bzn
06.1815 Adria
21.02.1819 Carolina (dzień po wodowaniu)
1820-22 rejs do Chin
1824-25 przebudowana
1828-30 w Maroku
1832-33 przebudowana
1839 przebudowana
1843-48 przebudowana na korwetę
03-08.1849 wenecka, Lombardia
08.1849 au. Carolina
1850-51 na M. Północnym i Bałtyku
1857-58 rejs do Ameryki Pd. i Afryki
1864 wycofana - hulk
1870 rozebrana

Budowę nieukończonych jednostek wznowiono w 1825-1826. Gogg podaje że Moscava była francuska, a pozostałe włoskie.

Ciekawym, co będzie w stanie dodać z francuskich materiałów pan Krzysztof.
Obrazek
Zablokowany