Włoskie okręty epoki żagla i pary

[Janusz Kluska]

Panie Krzysztofie dziękuję za opisy losów fregat typu Ruggiero.
Poproszę o opisanie fregaty Regina Isabella (wod. 09.07.1827).
Pozdrawiam Janusz.

[Krzysztof Gerlach]

Regina Isabella – fregata żaglowa Królestwa Obojga Sycylii, zbudowana w stoczni Castellammare di Stabia. Podobno wyporność 2592 tony, a wymiary 47,10 x 12,18 m, ale to za duża wyporność lub za małe wymiary. Uzbrojenie początkowe: na pokładzie głównym 24 działa 24-f i 4 działa haubiczne 30-f. Na pokładach otwartych 18 karonad 24-f. Weszła do aktywnej służby 23.01.1828. W sierpniu 1828 uczestniczyła w bombardowaniu Trypolisu przez eskadrę kontradm. Alfonso Parafa, potem przez cały rok 1828 zwalczała korsarzy trypolitańskich. W latach 1830-32 woziła króla, królową, książąt i księżniczki. W 1833 „demonstrowała siłę” u wybrzeży Tunezji, a w 1834 u atlantyckich wybrzeży Maroka. Wchodziła (np. w 1840) w skład eskadr ćwiczebnych. Skierowana do Brazylii, wyszła z Neapolu 1.07.1843 i przybyła do Rio de Janeiro 3.09.1843., powróciła do Neapolu w Wigilię 1843. Zgodnie z rozkazem z 21.03.1850 miała zostać przezbrojona w 2 działa haubiczne 60-f, 36 dział 30-f oraz 16 dział haubicznych 30-f Paixhansa. We wrześniu 1859 postanowiono przekształcić ją w pływające więzienie w Castellammare di Stabia. 7.09.1860 odmówiła wykonania rozkazu Ferdynanda II i przyłączyła się do eskadry Królestwa Sardynii w Neapolu. Pozostała w tym porcie bez pełnienia aktywnej służby. Przeszła na stan marynarki zjednoczonych Włoch 17.03.1861, klasyfikowana jako żaglowa korweta 1 rangi o nazwie Isabella. Przestała w Neapolu do końca 1863, a 6.02.1864 wystawiono ją na sprzedaż.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

[Janusz Kluska]

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedź.
Poproszę o opisanie fregaty Haute Combe / Des Geneys (wod. 13.12.1827).
Pozdrawiam Janusz.

[Krzysztof Gerlach]

Haute Combe – drewniana fregata żaglowa zbudowana w Foce dla marynarki Królestwa Sardynii, zwodowana 12.12.1827. Wyporność 1508 ton, wymiary 47,10 x 12,60 m. Uzbrojenie pierwotne: 26 dział 24-f i 4 działa 60-f na pokładzie głównym, 30 karonad 30-f na spardeku. Służyła aktywnie od 9.10.1828, głównie transportując rozmaite osobistości. Rozkazem z 25.07.1831 została przemianowana na „des Geneys”. W marcu-kwietniu 1833 brała udział w akcji przeciwko bejowi Tunisu. 25.02.1834 wyszła z Genui do Rio de Janeiro, by przewieźć na dwór w Brazylii przedstawiciela dyplomatycznego Królestwa Sardynii. Dotarła na miejsce 3.05, stając się pierwszym okrętem wojennym Sardynii na wodach brazylijskich. Powróciła do Genui 12.12.1834. Działała na wodach włoskich do 1841, kiedy 13.10. ponownie wysłano ją z Genui do Ameryki Południowej. Do Montevideo dotarła dopiero 30.01.1842. Pozostała na tych wodach do 1843. Pod koniec kwietnia 1848 skierowano ją na Adriatyk, gdzie Włosi próbowali blokować Austriaków. Powróciła do Genui na początku maja 1849. W 1854 została przekształcona w transportowiec marynarki o uzbrojeniu złożonym z 6 dział 80-f i 2 haubic 20-f. Opuściła Genuę 18.12.1854 skierowana do Nowego Jorku z 65 wygnanymi politykami. Dotarła na miejsce 18.03.1855 i wzięła ładunek mąki przeznaczony dla wojsk korpusu ekspedycyjnego na Krymie. Przybyła do Beikos w Bosforze 24.06.1855. Pozostała na tych wodach (z częstym zawijaniem do Bałakławy) do końca listopada 1855. Powracała jeszcze na Morze Czarne w lutym i maju 1856, odwożąc do kraju żołnierzy korpusu sardyńskiego po zakończonej wojnie. W lipcu 1859 przezbrojono ją w 4 haubice 20-f i skierowano na Adriatyk, skąd powróciła 4.08.1859. Przywiozła 11.11.1860 do Neapolu zaopatrzenie dla znajdującej się tam eskadry Sardynii. Woziła też jeńców z armii Królestwa Obojga Sycylii. Kiedy 17.03.1861 marynarka Sardynii przekształciła się w marynarkę Królestwa Włoch, została w niej sklasyfikowana jako żaglowy transportowiec. Woziła różne rzeczy na wodach włoskich do 1867, kiedy z końcem września raz jeszcze wysłano ją na wody Ameryki Południowej. Po przybyciu do Montevideo 19.12.1867 była tam używana jako stacjonarny magazyn i koszary. Sprzedana w Montevideo na rozbiórkę, skreślona z listy floty włoskiej 27.12.1869.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

[Janusz Kluska]

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedź.
Poproszę o opisanie fregaty Partenope (wod. 17.11.1834).
Pozdrawiam Janusz.

[Krzysztof Gerlach]

Partenope – drewniana fregata żaglowa Królestwa Obojga Sycylii, zbudowana w stoczni Castellammare di Stabia. Wyporność 2583 tony, wymiary 56,5 x 13,9 m. Uzbrojenie początkowe: na pokładzie głównym 26 dział 24-f i 4 działa haubiczne 60-f; na pokładach otwartych 30 haubic 30-f. Załoga: 420. Po zwodowaniu doholowana do Neapolu 15.12.1834 dla wyposażenia. Od 1838 woziła żołnierzy i uczestniczyła w ćwiczeniach eskadr ewolucji na wodach włoskich. Z końcem maja weszła w skład zespołu skierowanego do Brazylii, przybyła do Rio de Janeiro 3.09.1843, powróciła do Neapolu w Wigilię 1843. Od 1848 jej głównym zajęciem był znów transport wojsk. Od 1855 okręt szkolny Real Collegio di Marina, mimo tego zaangażowana w działania przeciwko garybaldczykom w 1860. Należała do małej części marynarki neapolitańskiej, która do końca wykonywała rozkazy króla Obojga Sycylii i przeszła do Gaety 7.09.1860. Tam ucierpiała znacznie podczas bombardowania portu przez eskadrę Sardynii w listopadzie 1861; jej załoga obsadzała wtedy baterię lądową. W lutym 1861 przeholowana do Neapolu. Przeszła na stan marynarki zjednoczonych Włoch 17.03.1861, klasyfikowana jako żaglowa fregata 1 rangi, ale 14.06.1863 zdeklasowana do rangi drugiej. Od 13.01.1864 szkoła kanonierów, uzbrojona w eklektyczny zestaw dział: 14 x 40-f, 4 x 80-f, 4 gwintowane działa 40-f, 6 haubic 20-f, 2 gwintowane działa 160-f. Zmieniała często porty w okresie 1864-1866. Wycofana ze służby 12.03.1867, skreślona z listy floty 22.04.1868, używana jako pływający magazyn do 18.07.1869.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

[Janusz Kluska]

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedź.
Poproszę o opisanie fregat typu Ercole: Gaeta/Ercole (wod. 10.04.1843) i Archimede (wod. 03.10.1844).
Pozdrawiam Janusz.

[Krzysztof Gerlach]

Drewniane fregaty bocznokołowe zbudowane w Castellammare di Stabia dla marynarki Królestwa Obojga Sycylii, zwodowane 21.10.1843 (Ercole) i 3.10.1844 (Archimede). Wyporność 1306 ton, wymiary 59,08 x 10,28 (Ercole) i 57,70 x 10,40 (Archimede). Takielunek szkuner-brygu. Silnik firmy Maudslay, Sons & Field, o mocy 300 koni nominalnych, jeden komin. Na Ercole cztery kotły rurowe (logika podpowiada, że zapewne płomieniówkowe) wykonane przez firmę Guppy z Neapolu. Koła łopatkowe na Archimede o stałych łopatkach, na Ercole o łopatkach ruchomych, systemu Morgan. Uzbrojenie początkowe: 1 działo haubiczne „Myllara” 117-funtowe; 1 działo haubiczne „Myllara” 60-funtowe, 4 działa haubiczne Paixhansa 30-funtowe, 4 brązowe haubice 12-f na lawetach lądowych. Załoga: 190.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

[Janusz Kluska]

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedź.
Poproszę o opisanie fregaty San Michele (wod. 1841).
Pozdrawiam Janusz.

[Krzysztof Gerlach]

San Michele – drewniana fregata żaglowa zbudowana w Foce dla marynarki Królestwa Sardynii, zwodowana 4.05.1840. Wyporność 2386 ton, wymiary: 55,1 x 15,3 m. Uzbrojenie pierwotne: 4 działa 60-f i 26 dział 36-f na pokładzie głównym; 24 karonady 24-f na pokładach odkrytych (praktycznie na spardeku). Pierwotnie miała nosić nazwę Amazzone. Około połowy 1842 oddana do dyspozycji księcia Adalberta z Prus, na podróż do Brazylii; opuściła Genuę 22.06.1842. Potem wysłana 27.05.1847 z Genui na wody północnej Europy. Dotarła do Kopenhagi 27.07, zawinęła także do Kronsztadu i Sztokholmu, gdzie wizytował ją król szwedzki. Do Genui powróciła (przez Falmouth) 4.12.1847. W 1848-1849 operowała na Adriatyku, po raz pierwszy podnosząc przyszłą banderę zjednoczonych Włoch. Przeszła nieudany bunt załogi 9.04.1849 i ostatecznie powróciła do Genui 5.05.1849. W maju 1856 wysłana na Krym dla odwiezienia powracających po wojnie żołnierzy korpusu sardyńskiego, potem wycofana do rezerwy w La Spezia. Jednak 9.09.1860 była w składzie wychodzącej z Genui eskadry kontradm. di Persano i następnie brała udział w działaniach bojowych, które doprowadziły do zjednoczenia Włoch. Oficjalnie znalazła się w nowej marynarce Królestwa Włoch 17.03.1861 – była teraz klasyfikowana jako żaglowa korweta (to raczej błąd opracowania, miało być "fregata") 2 rangi, a jej uzbrojenie składało się 2 dział 80-f, 30 dział 40-f, 10 haubic 20-f i 4 brązowych dział 8-f na lawetach polowych. Załoga liczyła 505 ludzi. Jednostka znajdowała się wciąż w aktywnej służbie, a w 1862 rozważano nawet jej przebudowę na fregatę śrubową, lecz na przeszkodzie stanęła zbyt wysoka cena. Wycofana do rezerwy w Genui w 1862, służyła jako jednostka szkolna, chociaż w 1868 odbyła jeszcze jeden długi rejs po wodach włoskich. Wycofana ostatecznie 14.11.1868, do maja 1869 przekształcona w hulk w La Spezia. Skreślona z listy floty 2.12.1869. Sprzedana na rozbiórkę w marcu 1875.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

[Janusz Kluska]

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedź.
Poproszę o opisanie korwety Zeffiro (wod. 19.12.1832).
Pozdrawiam Janusz.

[Krzysztof Gerlach]

Zeffiro – drewniana brygantyna (bryg) o wymiarach 43,34 x 9,90 m, wyporności 594 tony, zbudowana w Neapolu dla marynarki Królestwa Obojga Sycylii, zwodowana 1.06.1832. Uzbrojenie początkowe: 18 karonad 30-f i 2 działa haubiczne Paixhansa 30-f. W 1833 należała do eskadry demonstrującej (wspólnie z zespołem marynarki sardyńskiej) siłę wobec beja Tunisu. W 1834 popłynęła do Londynu i Falmouth z załogą dla zbudowanych tam awiz bocznokołowych marynarki neapolitańskiej. Od 1837 transportowała żołnierzy i brała udział w ćwiczeniach eskadry ewolucji bitewnych, w latach 1841-1851 pełniła funkcje lazaretu. Wyremontowana w Castellammare di Stabia, powróciła 1.06.1851 do czynnej służby. Wycofana 23.08.1858 w Castellammare di Stabia w celu przekształcenia w korwetę. 7.09.1860, kiedy przebywała w Neapolu, nie podporządkowała się rozkazom Ferdynanda II nakazującym przejście do Gaety i przyłączyła do przebywającej na redzie Neapolu eskadry Królestwa Sardynii. Oficjalnie od 17.03.1861 w składzie marynarki zjednoczonych Włoch, klasyfikowana jako żaglowa korweta 2 rangi. Służyła aktywnie na wodach włoskich do 1862. Rozkazem z 19.01.1863 przydzielona do flotylli szkolnej chłopców okrętowych, klasyfikowana odtąd jako żaglowa korweta 3 rangi. Pływała w tym charakterze po całym Morzu Śródziemnym aż do 1.10.1868, kiedy została wycofana w Neapolu do rezerwy. Skreślona z listy floty 9.05.1869.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

[Janusz Kluska]

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedź.
Poproszę o opisanie korwety Aurora (wod. 20.07.1827).
Pozdrawiam Janusz.

[Krzysztof Gerlach]

Aurora – korweta żaglowa zbudowana w Foce dla marynarki Królestwa Sardynii, zwodowana 20.07.1827. Wyporność 642 tony. Takielunek trójmasztowy. Uzbrojenie pierwotne: na pokładzie głównym 20 x 24-f, na spardeku 4 x 60-f. Załoga: 183.
Wyszła z Genui 17.11.1827, aby wraz z innymi okrętami sardyńskimi ochraniać żeglugę handlową na wodach Tunezji. W maju 1830 brała udział w demonstracji zbrojnej pod Tunisem. Działała na wodach włoskich, pod Tunisem i Trypolisem (każdorazowo powracając do Genui) do 1836. Wysłana 8.03.1838 z Genui do Konstantynopola z markizem Pareto, chargé d’affaires króla Sardynii przy Porcie Otomańskiej. Odbyła rejs po całym Bliskim Wschodzie i powróciła do Genui dopiero 10.09.1838. Wysłana na wody Lewantu ponownie w połowie 1839, wróciła 3.10.1839. W 1841 transportowała z Anglii i Szwecji działa zakupione przez rząd Sardynii dla nowo budowanych jednostek. W czerwcu 1844 skierowana na wody Ameryki Południowej, dotarła do Montevideo 12.09.1844. W lipcu 1847 skierowana (z Genui) na wody Ameryki Północnej, zawinęła na redę Nowego Jorku 7.09.1847, wróciła 27.11.1847. W 1848 uczestniczyła w działaniach przeciwko Austriakom na Adriatyku. W 1851 i 1852 brała udział w ćwiczeniach eskadry ewolucji bitewnych na Morzu Śródziemnym. W kwietniu 1859, wyposażona jako gabara, została znów wysłana do Sztokholmu po działa dla nowych okrętów. W 1860 dostarczała zapasy eskadrze wiceadm. di Persano w Neapolu. Stała się oficjalnie jednostką marynarki zjednoczonych Włoch 17.03.1861, klasyfikowaną jako korweta żaglowa 3 rangi, o uzbrojeniu w 2 działa 36-f i 10 haubic 16-f. Jej załoga liczyła wówczas 139 ludzi. Uczestniczyła w rejsach ćwiczebnych do 28.06.1862. Rozkazem z 19.06.1863 przydzielona do flotylli szkolnej chłopców okrętowych. Pływała w tym charakterze po Morzu Śródziemnym do 1863 lub 1864. Używana w 1865 do prób z torpedami. Skreślona z listy floty 9.04.1866.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

[Janusz Kluska]

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedź.
Poproszę o opisanie korwety Iride (wod. 04.09.1838).
Pozdrawiam Janusz.

[Krzysztof Gerlach]

Aquila – drewniana korweta żaglowa zbudowana w Foce dla marynarki Królestwa Sardynii, zwodowana 4.09.1838. Wyporność 752 tony. Wymiary: 43,26 x 10,20 m. Takielunek trójmasztowy. Uzbrojenie pierwotne: na pokładzie głównym 20 karonad 24-f, na spardeku 4 haubice 30-f. Załoga: 195.
Wyszła z Genui 6.06.1839 w rejs ćwiczebny poprzez Anglię do Europy północnej i na Bałtyk, odwiedziła Kronsztad 6.08., była w Gdańsku od 26 do 31.08., powróciła do Genui 12.12.1839. W 1840 odwiedziła kraje Lewantu, w 1841 transportowała artylerię z Genui do Villafranca oraz kotły okrętowe z Marsylii, wpadła tez z wizytą do Pireusu. Na wiosnę 1844 wysłana do Ameryki Południowej, dotarła do Montevideo 12.09.1844, wróciła w 1846. W 1848 uczestniczyła w działaniach przeciwko Austriakom na Adriatyku. Remontowana w Foce od 19.11.1850 do 14.01.1852. W 1852 pływała po wodach Lewantu, a z końcem roku znów została wysłana do Ameryki Południowej. Pozostała w Montevideo do 1854. Później służyła jako jednostka szkolna, odbywając długie rejsy po Morzu Śródziemnym w 1855, 1856 i 1859. W dniu 17.03.1861 stała się oficjalnie jednostką marynarki Królestwa Włoch, klasyfikowaną jako korweta żaglowa 2 rangi, przemianowaną na Iride oraz uzbrojoną w 18 dział 40-f. Jej załoga liczyła wówczas 217 ludzi. W 1861 dowoziła zaopatrzenie dla floty w Neapolu. Opuściła Genuę 12.04.1862, kolejny raz skierowana do Montevideo, wróciła do Neapolu 12.11.1863, po czym wycofano ją do rezerwy. Ponownie w służbie od 1.03.1865, jako jednostka szkolna chłopców okrętowych, krążyła w 1865 po wodach włoskich, w 1866 po wodach greckich. Uczestniczyła w rejsie ćwiczebnym na Morzu Śródziemnym w 1867. Wycofana ze służby 9.10.1868, skreślona z listy floty 4.04.1869.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach