Superkutry typu MFV-75

[Chemik]

Ordered 31.8.1944
MFV.943 4.45 sold Tricomalee 4.47
MFV.944 9.45 mercantile Our Unity (1947)
MFV.945 47 completed mercantile Goodwill (1947)

Tyle że to są jednostki 45-stopowe (a nasze były 75-stopowe)
Typ „MFV 45 ft” (1943-46)
28,5 tp; 15,2×5,0×0,99d/1,60r m; 1 SG. °Atlantic lub *Chrysler, 60 KM, 1 śr, 7,5 w; 645/1364 lb, 300/500/7,5; 1 kmpl; z. 4.

Określenie typu MFV-75 może tylko (jak mówił David) tylko sugerować ich pochodzenie od tego typu

[AvM]

Ze te nie byly Polskie juz pisalem

Tak , ale wynika za byla stocznia w Aberdeen i chyba filia w Montrose zalozona po wojnie
wiec chyba nie mogla przyjac zamowien?
Z drugiej strony bylo wiele innych jednostek w budowie.

[JB]

Program zakupu dla Polski dużych jednostek rybackich - z funduszy pomocy UNRRA - obejmował początkowo (kontrakt European Regional Offfice UNRRA D 3148, kwota zakupu 394 800 ₤):
1)12 nowych drewnianych trawlerów 75-stopowych za 222 tys. ₤ (12x18 500 ₤),
2) 6 nowych drewnianych trawlerów 100-stopowych za 172,8 tys. ₤ (6x28 800 ₤).
Miały być wybudowane w stoczni James V. Hepburn & Co. Ltd w Aberdeen. Ze względu na brak drewna rozpoczęto budowę tylko 6 jednostek 75" za 111 tys. ₤. Za resztę funduszy, tj. 283 800 ₤, UNRRA dostarczyła inne, używane trawlery wycenione na ogólną sumę 291 500 ₤.
Firma Hebpurn dostarczyła 4 jednostki:
1. m/t HILARY (21 marca 1947 r.);
2. m/t WALERY (14 maja 1947 r.);
3. m/t JANUARY (21 sierpnia 1947 r.);
4. m/t ALEKSY (3 października 1947 r.),
i upadła. Piąty superkuter - KSAWERY - był prawie wykończony (jego wartość w chwili upadku stoczni to 15 200 ₤, czyli 82 % całości), a szósty - DAMAZY - nie został rozpoczęty. Tylko KSAWERY ma podaną miejscowość Montrose, jako miejsce budowy (w tamtejszej stoczni zapewne dokończono jego budowę), pozostałe - Aberdeen.
JB

[JB]

...Ponadto przydałaby się informacja kiedy MLR stało się MIR-em bo to co jest na stronie MIR-owskiej jest mało precyzyjne bo "Aleksego" MLR przejęło w VII. 1948...

W dokumentach, które widziałem jest taki zapis w sprawozdaniu MIR z czerwca 1948 roku: Przejęto protokolarnie od "Dalmoru" statek ALEKSY przydzielony MIR i ubezpieczono go na sumę 19,5 mln zł.
JB

Lipiec potwierdzał również A. Ropelewski w książce o MIR-ze, ale w takim razie trzeba będzie zmienić....

Także według miesięcznych sprawozdań "Dalmoru" z roku 1948 przekazanie miało miejsce w czerwcu.
JB

[Chemik]

dzięki JB.

[Chemik]

Ze względu na brak drewna rozpoczęto budowę tylko 6 jednostek 75" za 111 tys. ₤. Za resztę funduszy, tj. 283 800 ₤, UNRRA dostarczyła inne, używane trawlery wycenione na ogólną sumę 291 500 ₤.

A tak sobie przypomniałem: czy superkutry także otrzymały nazwy tymczasowe, takie jak lugry dostarczone przez UNRRA?

[JB]

Ze względu na brak drewna rozpoczęto budowę tylko 6 jednostek 75" za 111 tys. ₤. Za resztę funduszy, tj. 283 800 ₤, UNRRA dostarczyła inne, używane trawlery wycenione na ogólną sumę 291 500 ₤.

A tak sobie przypomniałem: czy superkutry także otrzymały nazwy tymczasowe, takie jak lugry dostarczone przez UNRRA?

Nic o tym nie wiem.
JB

[AvM]

Z Lentona

[Chemik]

Dla porównania rysunek Kolickiego:



A czy Ksawery został dokończony w Szkocji czy może prace wykończeniowe wykonano w Polsce?

[Chemik]

Trochę się wyjaśniło, więc zamieszczam zaktualizowany wykaz jednostek:

1) Hilary Gdy 115 (PRS 41220) [SPDN; James V. Hepburn & Co. Ltd, Aberdeen (W. Brytania), uk. III.1947, podn. band. 21.III.1947] (Dalmor) [78 BRT, 26 NRT, 40 t; 22,0(m.p.)×5,8×~2,5 m; 1 silnik 6-cyl. Ruston & Hornsby, 240KM, 9w] --> pocz. III.1949 Świ 60 (Barka) --> 1.I.1951 Arka 94(?) Gdy 134 (Arka) --> poł.(?) lat 50-tych wymiana silnika [1 silnik 3-cyl. June Munktell, 240KM, 10w] --> 1956? Wła 130 (Szkuner) --> 1962 wycofany
UWAGA: nazwa Arka 94 prawdopodobna.

2) Walery Gdy 116 (PRS 41108) [SPDO; James V. Hepburn & Co. Ltd, Aberdeen (W. Brytania), uk. V.1947, podn. band. 14.V.1947] (Dalmor) (78 BRT, 26 NRT, 40 t, 22,0(m.p.)×5,8×~2,5 m; 1 silnik 6-cyl. Ruston & Hornsby, 240KM, 9w) --> pocz. III.1949 Świ 58 (Barka) --> 1.I.1951 Arka 96 Gdy 252 (Arka) --> 1951 Arka 96 Wła 67 (Arka) --> 1.I.1955 Wła 67 (Szkuner) --> 1959 Hel 103 (Koga) --> 1962 statek łącznikowy Iwona (Koga) --> wycofany z eksploatacji po 1970

3) January Gdy 117 (PRS 41021) [SPDP; James V. Hepburn & Co. Ltd, Aberdeen (W. Brytania), uk. VIII.1947, podn. band. 21.VIII.1947] (Dalmor) [72 BRT, 28 NRT, 40 t, 21,9(m.p.)×6,0×~2,5 m; 1 silnik 6-cyl. Ruston & Hornsby, 240KM, 9w] --> pocz. III.1949 Świ 61 (Barka) --> 1.I.1951 Arka 97 Wła 68 (Arka) --> I.poł.(?) lat 50-tych wymiana silnika [1 silnik 6-cyl. MWM, 250KM, 10w] --> 1.I.1955 Wła 68 (Szkuner) --> 1960 Świ 31 (Z. Bartoszewicz, Świnoujście) --> 1961 Dar 23 (Z. Bartoszewicz, Darłowo) --> 1962 Świ 31 (Z. Bartoszewicz, Darłowo --> 1967 L. Ciborowski, Świnoujście) --> 1970-1973 wycofany

4) Ksawery Gdy 118 (PRS 41217) [SPDQ; James V. Hepburn & Co. Ltd, Aberdeen (W. Brytania), (?)uk. James V. Hepburn & Co. Ltd, Montrose (W. Brytania), wod. 1947?, uk. III.1948, podn. band. 5.III.1948] (Dalmor) (85 BRT, 30 NRT, 40 t, 22,9(m.p.)×5,8×~2,5 m; 1 silnik 6-cyl. Ruston & Hornsby, 240KM, 9w) --> pocz. III.1949 Świ 59 (Barka) --> 1.I.1951 Arka 95 Gdy 149 (Arka) --> poł.(?) lat 50-tych wymiana silnika [1 silnik 3-cyl. Völund, 225KM, 10w] --> 1956? Wła 131 (Szkuner) --> 1962 wycofany
UWAGA: nazwa Arka 95 prawdopodobna.

5) Aleksy Gdy 119 (PRS ?????) [SPDR; James V. Hepburn & Co. Ltd, Aberdeen (W. Brytania), uk. X.1947, podn. band. 4.X.1947][/i] (Dalmor) (85 BRT, 30 NRT, 40 t, 22,9(m.p.)×5,8×~2,5 m; 1 silnik 4-cyl. Petters, 200 KM, ~8 w) --> VI.1948 przejęty przez MLR i skierowany do St. Rybackiej w Gdyni w celu przebudowy na statek badawczy --> 6.XI.1948 Michał Siedlecki Gdy 119 (MLR --> 1.I.1949 MIR) --> 1956 Gdy 119 (J. Niegrzybowski, Gdynia) --> †22.VII.1961 zatonął na M. Północnym w wyniku kolizji z nrd-owskim kutrem „Sas 291”

6) Damazy Gdy 120 [James V. Hepburn & Co. Ltd, Aberdeen (W. Brytania), ∞] (Dalmor) --> zamówiony, nie rozpoczęty przed bankructwem stoczni.

Program zakupu dla Polski dużych jednostek rybackich - z funduszy pomocy UNRRA - obejmował początkowo (kontrakt European Regional Offfice UNRRA D 3148, kwota zakupu 394 800 ₤):

Janku, a kiedy podpisano ten kontrakt? W 1946, czy na początku 1947?

Miały być wybudowane w stoczni James V. Hepburn & Co. Ltd w Aberdeen. Ze względu na brak drewna rozpoczęto budowę tylko 6 jednostek 75" ...
a szósty - DAMAZY - nie został rozpoczęty.

To Damazy został rozpoczęty, czy też nie? Bo się już pogubiłem. Na razie w wykazie przyjąłem, że go nie rozpoczęto.

[JB]

1) Kontrakt został podpisany w 1946 roku.
2) Wszystkie kutry otrzymały polskie nazwy przed wodowaniem, nawet DAMAZY, choć nie położono nawet jego stępki (był tylko zamówiony).
3) KSAWERY dotarł do Polski w październiku 1948 roku, już po oddaniu MLR (które było już wtedy częścią MIR) ALEKSEGO.
4) Małe trawlery typu "y" (tak je nazywano czasem w dokumentach, albo trawlery 75-stopowe, nie spotkałem określenia MFV), później nazywane superkutrami, łowiły na Bałtyku. Np. we wrześniu 1948 r. HILARY i JANUARY złowiły na Bałtyku 34,4 t. dorsza, WALERY próbował łowić na Morzu Północnym (Fladen Grund) bazując w portach duńskich. Próbny rejs nie dał zadawalających wyników ( 530 kg śledzi i 128 kg tuńczyka i łososia). Ogólnie wyniki połowów tych jednostek były kiepskie, norma np. dla kutra MIR 20a to nie mniej niż połów 20 ton ryb miesięcznie.
5) Nie jestem pewny, czy KSAWERY był kończony w Montrose w stoczni Hepburna.
JB

[Chemik]

3) KSAWERY dotarł do Polski w październiku 1948 roku, już po oddaniu MLR (które było już wtedy częścią MIR) ALEKSEGO.

Andrzej Ropelewski w książce o MIR-ze podaje, iż MLR zostało wchłonięte przez MIR 1.I.1949 roku.

4) Małe trawlery typu "y" (tak je nazywano czasem w dokumentach, albo trawlery 75-stopowe, nie spotkałem określenia MFV), później nazywane superkutrami...

Wydaje mi się, iż określenie typu MFV-75 zostało ukute już w okresie, gdy były klasyfikowane jako superkutry.

[JB]

3) KSAWERY dotarł do Polski w październiku 1948 roku, już po oddaniu MLR (które było już wtedy częścią MIR) ALEKSEGO.

Andrzej Ropelewski w książce o MIR-ze podaje, iż MLR zostało wchłonięte przez MIR 1.I.1949 roku...

Wydaje mi się, że było to w 1947 roku (czyli tak jak jest napisane na stronie MIR). W sprawozdaniach MIR jest mowa o przejęciu ALEKSEGO, a w sprawozdaniach "Dalmoru" o przekazaniu tego statku MLR, czyli już wtedy (VI.1948 r.) Laboratorium było częścią Instytutu.
JB

[Chemik]

3) KSAWERY dotarł do Polski w październiku 1948 roku, już po oddaniu MLR (które było już wtedy częścią MIR) ALEKSEGO.

Andrzej Ropelewski w książce o MIR-ze podaje, iż MLR zostało wchłonięte przez MIR 1.I.1949 roku...

Wydaje mi się, że było to w 1947 roku (czyli tak jak jest napisane na stronie MIR). W sprawozdaniach MIR jest mowa o przejęciu ALEKSEGO, a w sprawozdaniach "Dalmoru" o przekazaniu tego statku MLR, czyli już wtedy (VI.1948 r.) Laboratorium było częścią Instytutu.

Pozwolę sobie, nie zgodzić się z tym co Janie piszesz, ponieważ:

Nie wiadomo i prawdopodobnie nie uda się już tego wyjaśnić, gdzie powstał pomysł włączenia
MLR do MIR, czym się wówczas kierowano. Być może projekt taki zrodził się j uż w końcu
1947 roku podczas formułowania dekretu o utworzeniu MIR. [...] Wiemy natomiast, że nie później niż w drugiej dekadzie maja 1948 roku ówczesny dyrektor MIR J. Pieczara i dr W. Cięglewicz z MLR zostali wyznaczeni
przez Ministerstwo Żeglugi do kierowania działaniami mającymi na celu włączenie MLR do
MIR. Można też było dowodnie stwierdzić, że nie później niż w lipcu 1948 roku wiadomość
o zamierzonym wchłonięciu MLR przez MIR była już znana pracownikom Laboratorium.
[...] Włączenie MLR do MIR nastąpiło formalnie z dniem 1 stycznia 1949 roku, w praktyce
proces ten trwał kilka miesięcy.

cytat z: A. Ropelewski "Morski Instytut Rybacki. Ludzie i wydarzenia 1921-2001." str. 36

[AvM]

Dear Andreas

I have done some research and I have not found any shipbuilding facilities for James V Hepburn in Aberdeen, only an office. I wonder if he was building the ships at Montrose, but his office address was Aberdeen. Certainly, the only vessel I discovered in our Lloyd's Registers says built at Montrose.

Best regards

Meredith Greiling
Curator of Maritime History

Museums and Galleries
Education, Culture and Sport
Aberdeen Maritime Museum
Shiprow, Aberdeen AB11 5BY
Tel: (01224) 337711

[Chemik]

Czyżby więc jednak Montrose????