Okręty Royal Navy, XVII-XIX w. (1)

[Janusz Kluska]

Poproszę o podanie innych okrętów z typów: Flore,Consolante i Hortense oraz opisanie fregat Aurore(zd.1793), Espion(zd.1794), Prevoyante(zd.1795), Proserpine(zd.1798), Forte(zd.1799), Medee(zd.1800) i Antigua(zd.1804), /data wodowania,stocznia, uzb. ,dane techn/. Janusz

[Krzysztof Gerlach]

Typ Flore: Flore, Minerve, Amphitrite, Niemen, Alcmene, Cleopatre, Magicienne. Wszystkie te okręty wyszły spod ręki jednego projektanta i miały identyczne wymiary, ale łączenie ich we wspólny typ może budzić wątpliwości.
Typ Consolante: Consolante, Bellone, Italienne, Piemontaise, Galathee, Nereide. I u także wszystkie okręty wyszły spod ręki jednego projektanta i miały identyczne wymiary, ale łączenie ich we wspólny typ może budzić wątpliwości.
Typ Hortense: Hortense, Pauline, Pomone, Rhin, Vistule.
Francuska fregata 34-działowa (de 12) Aurore, zbudowana w 1769 w Rochefort. Wg pomiarów angielskich 130 stóp x 33 stopy 6 cali x 17 stóp, tonaż 700 ton. W RN klasyfikowana jako 36- lub 32-działowa.
Espion to brytyjska nazwa francuskiej fregaty 32-działowej (de 12) Atalante, zbudowanej w 1768 w Tulonie. Wg pomiarów angielskich 148 stóp 9 cali x 39 stóp 2 cale x 11 stóp 10,5 cala, tonaż 983 tony. W RN klasyfikowana też jako 32-działowa. Załoga 215, uzbrojenie: 26 x 12-f, na pokładzie rufowym 4 x 6-f i 4 karonady 18-f, na dziobowym 2 x 6-f i 2 karonady 18-f.
Prevoyante – francuska fluita (transportowiec marynarki) typu Nourrice, zwodowana w 1793 w Bayonne. Wg pomiarów angielskich 143 stopy x 35 stóp 2,5 cala x 13 stóp 4 cale, tonaż 804 tony. W RN klasyfikowana jako fregata 36-działowa. Załoga 284, uzbrojenie: 30 x 12-f, na pokładzie rufowym 4 x 9-f i 8 karonad 18-f, na dziobowym 2 x 9-f. i 2 karonady 18-f.
Proserpine to brytyjska nazwa francuskiej fregaty 32-działowej (de 12) Bellone typu Iphigenie, zbudowanej w 1778 w Saint Malo. Wg pomiarów angielskich 141 stóp x 37 stóp 10 cali x 11 stóp 6,5 cala, tonaż 888 ton. Przez Anglików też klasyfikowana jako fregata 32-działowa.
Forte – francuska fregata de 24 typu Forte, zbudowana w 1794 w Lorient. Wg pomiarów angielskich 170 stóp x 43 stopy 6 cali x ?, tonaż 1401 ton, wg francuskich 52 m x 13 m x 6,2 m czy (dokładniej, w stopach francuskich) 160 x 40 x 21,7, 1020 ton. W RN klasyfikowana jako fregata 50-działowa. Załoga 343, uzbrojenie: 30 x 24-f, na pokładzie rufowym 16 karonad 32-f, na dziobowym 2 x 12-f. i 4 karonady 32-f.
Medee - francuska fregata 32-działowa (de 12) typu Iphigenie, zbudowana w 1778 w Saint Malo. Wg pomiarów francuskich 44,2 m x 11,2 m x 4,9 m, 620 ton. Przez Anglików klasyfikowana jako fregata 36-działowa.
Antigua – brytyjska nazwa francuskiej 36-działowej fregaty korsarskiej Egyptienne.
We wszystkich przypadkach uzbrojenie wyżej podane jest brytyjskie i różni się od używanego w czasie, kiedy okręty te pływały pod francuską flagą.
Krzysztof Gerlach

[Janusz Kluska]

Panie Krzysztofie proszę o podanie informacji o następujących fregatach: Romaine(1794),Immortalite,Impatiente, Incorcuptible, Revanche(1795), Libre, Commte, Desiree i Poursuivante (wszystkie 1796) oraz czy typ Iphigenie to tylko Iphigenie, bellone i Medee czy tez inne jednostki. Janusz

[Krzysztof Gerlach]

1) Nie wiem, jakie konkretnie informacje o tych okrętach Pana interesują. Romaine, Immortalite, Impatiente, Incorruptible, Revanche, Libre, Desiree i Poursuivante to tzw. fregates-bombardes typu Desiree. Podobnie jak Comete, a nie Commte. Dość dziwaczne jednostki, stosunkowo małe, a uzbrojone w nieproporcjonalnie ciężkie działa, przy tym nie noszące – wbrew nazwie – moździerzy. W sumie nieudana próba rewolucjonistów francuskich nadrobienia braków w kadrze, wytrzebionej w rewolucyjnym zapale, wielkością armat. Anglicy po zdobyciu przezbrajali je zaraz w lżejszą artylerię, a i tak bardzo na nie narzekali i przerabiali. Robert Gardiner sugeruje nawet, że chyba Francuzi wykorzystali do ich budowy plany przygotowane całkiem nie dla marynarki wojennej.
2) Fregaty 32-działowe typu Iphigenie: Amazone, Bellone, Gentille, Gloire, Iphigenie, Medee, Prudente, Resolue, Surveillante.
Krzysztof Gerlach

[Janusz Kluska]

Poproszę Panie Krzysztofie o podanie danych technicznych typu Desiree jak też innych okrętów określanych jako fregates-bombardes np. wspomniany Comete. Janusz.

[Krzysztof Gerlach]

Comete też należał do typu Desiree, chodziło mi o zwrócenie uwagi, że marynarka francuska w ogóle nie miała nigdy okrętu o nazwie Commte, ponieważ nie wiem, czy to zwykła literówka, czy błąd w źródle, z którego Pan korzysta.
Dane typu Desiree: wg pomiarów francuskich tonaż 700 ton, 45,5 m x 11,8 m x 5 m. Załoga: 250 ludzi. Uzbrojenie rozmaicie podawane dla różnych jednostek tego typu, np. 24 x 24-f, 12 x 8-f i 4 karonady 36-f; albo 24 x 24-f i 10 x 8-f; albo 24 x 24-f i 14 x 8-f; albo 28 x 18-f i 12 x 8-f; albo 20 x 24-f i 10 x 8-f; albo 22 x 24-f i 10 x 8-f; albo 22 x 24-f i 16 x 8-f; w sumie od 30 do 44 dział. Jednak w pierwotnych planach żaglowce te – przez niektórych nazywane zresztą korwetami, a nie fregatami – miały nieść 24 działa 24-funtowe i 1 moździerz 12-calowy. Dla porównania – Anglicy po zdobyciu Desiree wymierzyli temu okrętowi 147 stóp i 3 cale długości na dolnym pokładzie, szerokość 39 stóp 2,75 cala, głębokość 11 stóp 9 cali, tonaż 1017 ton. W chwili pojmania miał na otwartych pokładach 14 x 8-f i 2 karonady 36-f; w RN na głównym pokładzie ustawiono 28 x 18-f, a na otwartych pokładach 4 x 9-f i 8 karonad 32-f.
Francuzi od czasu do czasu uzbrajali też inne fregaty w moździerze, ale tylko tymczasowo, do określonej akcji – w 1710 wsadzili dwa moździerze na fregatę Bellone, w 1793 na fregatę Sensible, działa takie znalazły się też na Iphigenie i w 1792 na Lutine. Chociaż zbudowane jako zwykłe, typowe fregaty, po przezbrojeniu też były klasyfikowane jako fregates-bombardes. Podobnie było z niektórymi korwetami – np. Vesuve, Etna, Malicieuse miały obok 16 dział 18-f nieść po 1 moździerzu 12-calowym, zaś korweta Vulcaise obok 14 dział 24-funtowych też 1 moździerz 12-calowy. Ponieważ szansa trafienia z moździerza w inny okręt na morzu istniała tylko w bujnej wyobraźni najbardziej szalonych rewolucjonistów, takie okręty zniknęły wraz z ich pomysłodawcami.
Krzysztof Gerlach

[Janusz Kluska]

Panie Krzysztofie poproszę o podanie do jakiego typu należały: Prompte(zd.1793.05.18) i Babet(zd.1794.04.23). Janusz.

[Krzysztof Gerlach]

Korwety 24-działowe typu Prompte.
Krzysztof Gerlach

[Janusz Kluska]

Panie Krzysztofie czy mógłbym prosić o podanie innych okrętów tego typu. Janusz

[Krzysztof Gerlach]

W typie Prompte nie było innych.
Krzysztof Gerlach

[Nowak Krzysztof]

Witam,
Chciałbym zapytać o brytyjską fregatę NANKIN (1850), 2049 BM, 50 dział, rozebrana w 1905. Znalazłem ją w Conway's i nie wiem co to za okręt, byłbym wdzięczny za bliższe dane i losy tej jednostki.
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.

[Krzysztof Gerlach]

Nankin – żaglowa fregata 50-działowa zaprojektowana przez Olivera W. Langa w 1845. Zbudowana w Woolwich od 6.1846 (położenie stępki) do 16.03.1850 (wodowanie). Długość między pionami 56,39 m, szerokość z poszyciem 15,49 m, głębokość 5,23 m, tonaż 2003 tony lub 2049 ton. Załoga: 500 ludzi. Uzbrojenie: w baterii 22 długie działa 32-funtowe (56-cetnarowe) i 6 dział haubicznych 8-calowych (65-cetnarowych); na pokładzie rufowym 14 krótkich dział 32-funtowych (45-cetnarowych) i 2 działa haubiczne 8-calowe, na pokładzie dziobowym 4 krótkie działa 32-funtowe i 2 działa haubiczne 8-calowe. W latach 1854-1859 służyła na wodach Indii i Chin, będąc od listopada 1857 jednostką flagową. Uczestniczyła w drugiej wojnie opiumowej i brała udział we wszystkich najważniejszych starciach.
Od lipca 1867 pełniła w Pembroke rolę stacjonarnych koszar na wodzie, sprzedana z marynarki 28.02.1895, ale rozebrana dopiero około 1905. Istnieje bardzo ciekawy rysunek z epoki, przedstawiający jej wodowanie, z którego wynika, że budowano ją na pochylni w pełni zadaszonej (co znacznie przedłużało trwałość okrętów drewnianych, chociaż przy dużych kosztach inwestycyjnych).
Krzysztof Gerlach

[Nowak Krzysztof]

Witam, dziękuję bardzo za odpowiedź.
Uprzejmie proszę o przedstawienie bliższych danych i losów fregaty V rangi PRESIDENT z 1818 (w. 20.04.1829). Dlaczego tak długo trwało od projektu do wodowania okrętu.
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.

[Krzysztof Gerlach]

Fregata HMS President była okrętem dość osobliwego pochodzenia. W czasie wojny brytyjsko-amerykańskiej 1812-1814 Brytyjczycy stracili początkowo sporo fregat w słynnych pojedynkach, stąd niezwykle fetowali własne sukcesy w podobnych sytuacjach. Ich największym pryzem tej wojny stała się fregata USS President, jednostka bardzo zbliżona do Constitution. Po wojnie Amerykanie w celach propagandowych eksploatowali swoje angielskie pryzy tak długo jak mogli, podobnie chcieli uczynić Anglicy. Niestety ex-USS President okazała się w tak złym stanie technicznym, że już w 1818 musiano ją rozebrać. Zmierzono ją więc bardzo dokładnie, by na tej podstawie wybudować prawie replikę i dalej pokazywać triumf brytyjskiego oręża. Ponieważ marynarka nie potrzebowała tego okrętu z taktycznego, tylko z prestiżowego powodu, nie było powodu do wielkiego pośpiechu. Jednak budowa nie przebiegała tak długo, jak sugerowałyby podane przez Pana daty. Skoro poprzedniczkę zmierzono przed rozbiórką w 1818, to oczywiście plany istniały w tymże roku i wtedy też zapadło postanowienie budowy. Początkowo jednak nie działo się nic, polecenie budowy powtórzono w 1820, a i tak stępkę położono dopiero w czerwcu 1824. W latach 1820-tych Royal Navy postanowiła do zwykłych działań wykorzystywać lżejsze, tańsze i bardziej mobilne fregaty, a do ewentualnych pojedynków wysyłać „ostrzyżone” do fregat liniowce. HMS President ze swoimi rozmiarami, liczną załogą i ciężkim uzbrojeniem nie mieściła się w pierwszej grupie, a pod względem siły bojowej i tak nie dorównywała na początku jednostkom grupy drugiej, które w baterii nosiły takie same 32-funtówki jak trójpokładowiec Victory Nelsona (co zresztą spowodowało późniejsze przezbrojenie i jej w takie działa). Wodowanie w kwietniu 1829 nie było niczym nadzwyczaj odległym w czasach pokoju, kiedy długie przebywanie na pochylni uważano za podstawowy warunek dobrego wysezonowania drewna i przyszłej trwałości okrętu.
Dane techniczne: tonaż projektowy 1512 ton, rzeczywisty 1537 ton, długość między pionami 174 stopy 10 cali, szerokość 44 stopy 6 cali, głębokość 13 stóp 4 cale, załoga – 450 ludzi, uzbrojenie – w baterii 30 x 24-f, na spardeku 6 x 24-f i 16 karonad 24-f. Potem 32 x 32-f i 20 karonad 32-f.
Nadzieje na trwałość żaglowca spełniły się całkowicie – sprzedano go dopiero w 1903!
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

[Nowak Krzysztof]

Witam, dziękuję bardzo za informacje o PRESIDENT, faktycznie była to konstrukcja dość niespotykana, zważywszy na okoliczności jej powstania (Anglicy kopiują produkt amerykański).
Czy można prosić o bliższe dane i losy fregaty BLONDE z 1816 (w. 12.01.1819).
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.

[Krzysztof Gerlach]

Fregata Blonde została zbudowana wg zmodyfikowanych linii 36-działowego typu Apollo. Do lutego 1817 klasyfikowano ją jako 38-działową (była jeszcze na pochylni), a potem – w związku z gruntowną zmianą systemu rang w Royal Navy – jako 46-działową. Długość między pionami 155 stóp, szerokość 39 stóp 8 cali, głębokość 13 stóp 6 cali, tonaż 1103 tony, załoga – 315 ludzi, uzbrojenie – w baterii 28 x 18-f, na pokładzie rufowym 14 karonad 32-f, na dziobowym 2 x 9-f i 2 karonady 32-f. Zbudowana w Deptford – położenie stępki 3.1816, wodowanie 12.01.1819. W rezerwie 1819-1824, w służbie 1824-1850, uczestniczyła w wojnie o wyzwolenie Grecji (1828) i wojnie opiumowej (1839-42). Od 1850 hulk koszarowy w Portsmouth (od 1870 jako Calypso), sprzedana 28.02.1895.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach