Losy – c.d.:
Norwich zwodowany w Chatham 20.05.1718 (powstały w wyniku przebudowy poprzedniego tej nazwy, z 1693). W 1744 przeklasyfikowany na 44-działowy okręt 5 rangi (20 x 18-f, 20 x 6-f, na pokładzie rufowym 4 x 6-f) i przemianowany na Enterprise, rozebrany 1771.
Deptford zwodowany w Plymouth 19.06.1719 (powstały w wyniku przebudowy poprzedniego tej nazwy, z 1700). Sprzedany 1726.
Weymouth zwodowany w Woolwich 26.02.1719 (powstały w wyniku przebudowy poprzedniego tej nazwy, z 1693). Rozebrany 1732 lub 1733.
Cdn.
Krzysztof Gerlach
Okręty Royal Navy, XVII-XIX w. (2)
-
Nowak Krzysztof
- Posty: 2316
- Rejestracja: 2004-08-26, 21:03
- Lokalizacja: Częstochowa
-
Krzysztof Gerlach
- Posty: 4485
- Rejestracja: 2006-05-30, 08:52
- Lokalizacja: Gdańsk
Losy – c.d.:
Swallow zwodowany w Chatham 25.03.1719 (powstały w wyniku przebudowy poprzedniego tej nazwy, z 1703). Rozebrany 1728.
Tiger zwodowany w Sheerness 9. lub 13.11.1722 (powstały w wyniku przebudowy poprzedniego tej nazwy, z 1702). Rozbił się 12.01.1743.
Nie należący do tej grupy, wcześniejszy liniowiec Elizabeth. Zbudowany w Woolwich, zwodowany 14.04.1706, klasyfikowany jako okręt 70-działowy. Tonaż 1110 ton, wymiary 150’6” x 40’11,75” x 17’4”. Załoga: 440/320. Uzbrojenie: 26 x 24-f, 26 x 9-f, na pokładzie rufowym 12 x 6-f, na dziobowym 4 x 6-f, na pokładzie rufówki 4 x 3-f.
W latach 1718-1720 przeszedł gruntowną naprawę w Woolwich – odtąd 1103 tony, 150’6” x 40’8” x 17’2” – ponownie zwodowany 15.02.1720. Rozebrany na przełomie 1731/1732.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach
Swallow zwodowany w Chatham 25.03.1719 (powstały w wyniku przebudowy poprzedniego tej nazwy, z 1703). Rozebrany 1728.
Tiger zwodowany w Sheerness 9. lub 13.11.1722 (powstały w wyniku przebudowy poprzedniego tej nazwy, z 1702). Rozbił się 12.01.1743.
Nie należący do tej grupy, wcześniejszy liniowiec Elizabeth. Zbudowany w Woolwich, zwodowany 14.04.1706, klasyfikowany jako okręt 70-działowy. Tonaż 1110 ton, wymiary 150’6” x 40’11,75” x 17’4”. Załoga: 440/320. Uzbrojenie: 26 x 24-f, 26 x 9-f, na pokładzie rufowym 12 x 6-f, na dziobowym 4 x 6-f, na pokładzie rufówki 4 x 3-f.
W latach 1718-1720 przeszedł gruntowną naprawę w Woolwich – odtąd 1103 tony, 150’6” x 40’8” x 17’2” – ponownie zwodowany 15.02.1720. Rozebrany na przełomie 1731/1732.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach
-
Nowak Krzysztof
- Posty: 2316
- Rejestracja: 2004-08-26, 21:03
- Lokalizacja: Częstochowa
-
Krzysztof Gerlach
- Posty: 4485
- Rejestracja: 2006-05-30, 08:52
- Lokalizacja: Gdańsk
Trójpokładowiec 90-działowy Saint George powstał w 1701 w Portsmouth, w wyniku przebudowy okrętu z 1668. Wymiary 160’0” x 44’6” x 18’6”, tonaż 1396 ton. Załoga: 680/500. Uzbrojenie: 26 x 32-f, 26 x 18-f, 26 x 9-f, na pokładzie rufowym 12 x 6-f, na dziobowym 4 x 6-f, na rufówce 2 x 6-f. Rozebrany 1726.
Trójpokładowiec 90-działowy Prince George powstał w 1701 w Chatham, w wyniku przebudowy okrętu Duke z 1682. Wymiary 162’10” x 45’1” x 18’7”, tonaż 1421 ton. Załoga: 680/500. Uzbrojenie: 26 x 32-f, 26 x 18-f, 26 x 9-f, na pokładzie rufowym 12 x 6-f, na dziobowym 4 x 6-f, na rufówce 2 x 6-f. Rozebrany 1719.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach
Trójpokładowiec 90-działowy Prince George powstał w 1701 w Chatham, w wyniku przebudowy okrętu Duke z 1682. Wymiary 162’10” x 45’1” x 18’7”, tonaż 1421 ton. Załoga: 680/500. Uzbrojenie: 26 x 32-f, 26 x 18-f, 26 x 9-f, na pokładzie rufowym 12 x 6-f, na dziobowym 4 x 6-f, na rufówce 2 x 6-f. Rozebrany 1719.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach
-
Nowak Krzysztof
- Posty: 2316
- Rejestracja: 2004-08-26, 21:03
- Lokalizacja: Częstochowa
-
Krzysztof Gerlach
- Posty: 4485
- Rejestracja: 2006-05-30, 08:52
- Lokalizacja: Gdańsk
80-działowy dwupokładowiec Indus został zaprojektowany w oparciu o powiększoną kopię planów duńskiego liniowca Christian VII (zdobytego w 1807), z zamianą jego rufy na okrągłą rufę konstrukcji Seppingsa. Wymiary: 188’0” x 50’5” x 22’6”, tonaż 2096 ton. Załoga: 700. Uzbrojenie: 28 x 32-f i 2 karonady 68-f; 32 x 24-f; na pokładzie rufowym 4 x 12-f i 10 karonad 32-f, na dziobowym 2 x 12-f i 2 karonady 32-f. Zwodowany w Portsmouth 16.03.1839. Od 1860 okręt stacjonarny. Sprzedany na rozbiórkę 11.11.1898.
80-działowy dwupokładowiec Hindostan został zaprojektowany w oparciu o powiększoną wersję okrętu Repulse z 1803, z zamianą jego rufy na okrągłą rufę konstrukcji Seppingsa. Wymiary: 185’8” x 50’8” x 21’0”, tonaż 2035 ton. Załoga: 700. Uzbrojenie: 28 x 32-f i 2 karonady 68-f; 32 x 24-f; na pokładzie rufowym 4 x 12-f i 10 karonad 32-f, na dziobowym 2 x 12-f i 2 karonady 32-f. Zwodowany w Plymouth 2.09.1841. Od razu przeniesiony do rezerwy. Od 1868 okręt treningowy. Od 1905 pod nazwą Fisgard III, od 1920 znów Hindostan. Sprzedany 10.05.1921.
70-działowe dwupokładowce Cumberland i Boscawen tworzyły typ Boscawen, zaprojektowany przez Williama Symondsa w 1833. Osobliwe okręty, powstałe w wyniku prywatnych poglądów Inspektora Marynarki, konstruktora-amatora bez kwalifikacji, mianowanego na to stanowisko za wierność nowej partii, która akurat doszła do władzy, i dla „rozbicia starych układów”, czyli wyrzucenia z marynarki prawdziwych fachowców, żeby zrobić miejsce dla własnych popleczników. Jak wielu (większość?) dzisiejszych shiploverów uważał on, że im okręt szybszy, tym oczywiście lepszy, nawet jeśli nie może strzelać przy większej fali, nie potrafi utrzymać kursu, jest mało zwrotny i ma słabą dzielność morską. Ponieważ z inspiracji Symondsa „regaty” między żaglowcami wojennymi stały się jedynym sprawdzianem jakości nowych konstrukcji, a ta mania przeniosła się na prawie całą Royal Navy, Inspektor musiał zadbać, by jednostki jego projektu zawsze wygrywały. W takich warunkach okręt lżejszy, mniej przeciążony artylerią, miał naturalną przewagę nad innymi. Symonds odgrzebał więc zarzuconą niemal sto lat wcześniej klasę 70-działowców i zaprojektował żaglowce dużo większe od 80-działowców, jednak równocześnie znacznie lżej od nich uzbrojone, i „wystawiał” je w tej samej kategorii.
Dane projektowe: 180’0” x 54’0” x 22’4”, tonaż 2212 ton. Załoga: 620. Uzbrojenie: 22 x 32-f (po 56 cwt) i 4 działa haubiczne 8-calowe (65 cwt); 26 x 32-f (50 cwt) i 2 działa haubiczne 8-calowe (65 cwt); na pokładzie rufowym 8 x 32-f (42 cwt), na dziobowym 4 x 32-f (42 cwt), na rufówce 4 x 18-f.
Cumberland zwodowany w Chatham 21.10.1842. Hulk od 1863, stacjonarny okręt treningowy od 1869, spłonął w wyniku wypadku 1889.
Boscawen zwodowany w Woolwich 3.04.1844. Od 1862 hulk, od 1874 pod nazwą Wellesley, spłonął w wyniku wypadku 1914.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach
80-działowy dwupokładowiec Hindostan został zaprojektowany w oparciu o powiększoną wersję okrętu Repulse z 1803, z zamianą jego rufy na okrągłą rufę konstrukcji Seppingsa. Wymiary: 185’8” x 50’8” x 21’0”, tonaż 2035 ton. Załoga: 700. Uzbrojenie: 28 x 32-f i 2 karonady 68-f; 32 x 24-f; na pokładzie rufowym 4 x 12-f i 10 karonad 32-f, na dziobowym 2 x 12-f i 2 karonady 32-f. Zwodowany w Plymouth 2.09.1841. Od razu przeniesiony do rezerwy. Od 1868 okręt treningowy. Od 1905 pod nazwą Fisgard III, od 1920 znów Hindostan. Sprzedany 10.05.1921.
70-działowe dwupokładowce Cumberland i Boscawen tworzyły typ Boscawen, zaprojektowany przez Williama Symondsa w 1833. Osobliwe okręty, powstałe w wyniku prywatnych poglądów Inspektora Marynarki, konstruktora-amatora bez kwalifikacji, mianowanego na to stanowisko za wierność nowej partii, która akurat doszła do władzy, i dla „rozbicia starych układów”, czyli wyrzucenia z marynarki prawdziwych fachowców, żeby zrobić miejsce dla własnych popleczników. Jak wielu (większość?) dzisiejszych shiploverów uważał on, że im okręt szybszy, tym oczywiście lepszy, nawet jeśli nie może strzelać przy większej fali, nie potrafi utrzymać kursu, jest mało zwrotny i ma słabą dzielność morską. Ponieważ z inspiracji Symondsa „regaty” między żaglowcami wojennymi stały się jedynym sprawdzianem jakości nowych konstrukcji, a ta mania przeniosła się na prawie całą Royal Navy, Inspektor musiał zadbać, by jednostki jego projektu zawsze wygrywały. W takich warunkach okręt lżejszy, mniej przeciążony artylerią, miał naturalną przewagę nad innymi. Symonds odgrzebał więc zarzuconą niemal sto lat wcześniej klasę 70-działowców i zaprojektował żaglowce dużo większe od 80-działowców, jednak równocześnie znacznie lżej od nich uzbrojone, i „wystawiał” je w tej samej kategorii.
Dane projektowe: 180’0” x 54’0” x 22’4”, tonaż 2212 ton. Załoga: 620. Uzbrojenie: 22 x 32-f (po 56 cwt) i 4 działa haubiczne 8-calowe (65 cwt); 26 x 32-f (50 cwt) i 2 działa haubiczne 8-calowe (65 cwt); na pokładzie rufowym 8 x 32-f (42 cwt), na dziobowym 4 x 32-f (42 cwt), na rufówce 4 x 18-f.
Cumberland zwodowany w Chatham 21.10.1842. Hulk od 1863, stacjonarny okręt treningowy od 1869, spłonął w wyniku wypadku 1889.
Boscawen zwodowany w Woolwich 3.04.1844. Od 1862 hulk, od 1874 pod nazwą Wellesley, spłonął w wyniku wypadku 1914.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach
-
Nowak Krzysztof
- Posty: 2316
- Rejestracja: 2004-08-26, 21:03
- Lokalizacja: Częstochowa
Dzień dobry, dziękuję za odpowiedź, tak myślałem, że z tym typem Boscawen jest coś nie w porządku.
Panie Krzysztofie, mam tu listę kilku okrętów, o których nie mam danych. Podejrzewam, że są to 90-działowce zbudowane według Ustalenia z 1719:
PRINCE GEORGE (1723), UNION (1726), NAMUR (1729), NEPTUNE (1730), MARLBOROUGH (1732).
Bardzo proszę o ich opisanie i dodanie ewentualnie brakujących.
Pozdrowienia, Krzystof Nowak.
Panie Krzysztofie, mam tu listę kilku okrętów, o których nie mam danych. Podejrzewam, że są to 90-działowce zbudowane według Ustalenia z 1719:
PRINCE GEORGE (1723), UNION (1726), NAMUR (1729), NEPTUNE (1730), MARLBOROUGH (1732).
Bardzo proszę o ich opisanie i dodanie ewentualnie brakujących.
Pozdrowienia, Krzystof Nowak.
-
Krzysztof Gerlach
- Posty: 4485
- Rejestracja: 2006-05-30, 08:52
- Lokalizacja: Gdańsk
Tak jest, były to trójpokładowce 90-działowe, jednostki 2 rangi zbudowane wg Establishment z 1719. W skład tej grupy nie wchodziły inne okręty. Dane projektowe: 164’0” x 47’3” x 18’10”, tonaż 1567 ton. Załoga: 750. Uzbrojenie: 26 x 32-f, 26 x 18-f, 26 x 9-f, na pokładzie rufowym 10 x 6-f, na dziobowym 2 x 6-f.
Prince George powstał w wyniku przebudowy poprzedniego tej nazwy, z 1701, rozebranego w 1719 (o którym pisałem niedawno), został zwodowany w Deptford 4.09.1723. Rzeczywisty tonaż 1586 ton. W 1755 zredukowany do 80-działowego okrętu 3 rangi – załoga 700, uzbrojenie: 26 x 32-f, 26 x 18-f, 24 x 9-f, na pokładzie rufowym 4 x 6-f. W wyniku wypadku spłonął 1758 i zatonął.
Union powstał w wyniku przebudowy poprzedniego tej nazwy, z 1704, rozebranego w 1718, został zwodowany w Chatham 8.02.1726. Rzeczywisty tonaż 1578 ton. Rozebrany 1749.
Namure powstał w wyniku przebudowy poprzedniego tej nazwy, z 1697, rozebranego w 1723, został zwodowany w Deptford 13.09.1729. Rzeczywisty tonaż 1566 ton. W 1746 obcięty do dwupokładowca 74-działowego. Rozbił się 1749.
Neptune powstał w wyniku przebudowy poprzedniego tej nazwy, z 1710, rozebranego w 1724, został zwodowany w Woolwich 18.10.1730. Rzeczywisty tonaż 1573 tony. W 1746 obcięty do dwupokładowca 74-działowego. W 1750 przemianowany na Torbay. Hulk od 1784. Rozebrany 1816.
Marlborough powstał w wyniku przebudowy poprzedniego tej nazwy, z 1706, rozebranego w 1725, został zwodowany w Chatham 26.09.1732. Rzeczywisty tonaż 1567 ton. W 1756 zredukowany do 80-działowego okrętu 3 rangi – załoga 700, uzbrojenie: 26 x 32-f, 26 x 18-f, 24 x 9-f, na pokładzie rufowym 4 x 6-f. W 1761 obcięty do dwupokładowca 68-działowego. Zatonął 1762.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach
Prince George powstał w wyniku przebudowy poprzedniego tej nazwy, z 1701, rozebranego w 1719 (o którym pisałem niedawno), został zwodowany w Deptford 4.09.1723. Rzeczywisty tonaż 1586 ton. W 1755 zredukowany do 80-działowego okrętu 3 rangi – załoga 700, uzbrojenie: 26 x 32-f, 26 x 18-f, 24 x 9-f, na pokładzie rufowym 4 x 6-f. W wyniku wypadku spłonął 1758 i zatonął.
Union powstał w wyniku przebudowy poprzedniego tej nazwy, z 1704, rozebranego w 1718, został zwodowany w Chatham 8.02.1726. Rzeczywisty tonaż 1578 ton. Rozebrany 1749.
Namure powstał w wyniku przebudowy poprzedniego tej nazwy, z 1697, rozebranego w 1723, został zwodowany w Deptford 13.09.1729. Rzeczywisty tonaż 1566 ton. W 1746 obcięty do dwupokładowca 74-działowego. Rozbił się 1749.
Neptune powstał w wyniku przebudowy poprzedniego tej nazwy, z 1710, rozebranego w 1724, został zwodowany w Woolwich 18.10.1730. Rzeczywisty tonaż 1573 tony. W 1746 obcięty do dwupokładowca 74-działowego. W 1750 przemianowany na Torbay. Hulk od 1784. Rozebrany 1816.
Marlborough powstał w wyniku przebudowy poprzedniego tej nazwy, z 1706, rozebranego w 1725, został zwodowany w Chatham 26.09.1732. Rzeczywisty tonaż 1567 ton. W 1756 zredukowany do 80-działowego okrętu 3 rangi – załoga 700, uzbrojenie: 26 x 32-f, 26 x 18-f, 24 x 9-f, na pokładzie rufowym 4 x 6-f. W 1761 obcięty do dwupokładowca 68-działowego. Zatonął 1762.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach
-
Nowak Krzysztof
- Posty: 2316
- Rejestracja: 2004-08-26, 21:03
- Lokalizacja: Częstochowa
Witam, dziękuję za odpowiedź.
Chciałbym prosić jeszcze o dane i losy okrętów liniowych CAMBRIDGE (1815) i WATERLOO (1818), nie mam o nich nic.
Biorąc temat okrętów IV klasy od strony angielskiej, to na przykład na stronie http://www.battleships-cruisers.co.uk/sailship.htm wymienia się między innymi typy Phoenix, Elizabeth i Ruby z okresu 1650-1661 jako fregaty? Skądinąd wiem, że okręty te nie były jednakowe, więc skąd się te typy wzięły, gdy chciał Pan o tym napisać byłbym wdzięczny.
Ogónie rzecz biorąc, według mnie nie jest najbardziej istotne jaką okręt miał konstrukcję, lecz jakie zadania najczęściej spełniał, stąd chyba IV klasa to okręty krążownicze.
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.
Chciałbym prosić jeszcze o dane i losy okrętów liniowych CAMBRIDGE (1815) i WATERLOO (1818), nie mam o nich nic.
Biorąc temat okrętów IV klasy od strony angielskiej, to na przykład na stronie http://www.battleships-cruisers.co.uk/sailship.htm wymienia się między innymi typy Phoenix, Elizabeth i Ruby z okresu 1650-1661 jako fregaty? Skądinąd wiem, że okręty te nie były jednakowe, więc skąd się te typy wzięły, gdy chciał Pan o tym napisać byłbym wdzięczny.
Ogónie rzecz biorąc, według mnie nie jest najbardziej istotne jaką okręt miał konstrukcję, lecz jakie zadania najczęściej spełniał, stąd chyba IV klasa to okręty krążownicze.
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.
-
Krzysztof Gerlach
- Posty: 4485
- Rejestracja: 2006-05-30, 08:52
- Lokalizacja: Gdańsk
„Ogólnie rzecz biorąc,...nie jest najbardziej istotne jaką okręt miał konstrukcję, lecz jakie zadania najczęściej spełniał, stąd chyba IV klasa to okręty krążownicze”.
Może i tak, ale pod koniec XVIII wieku brytyjskie okręty 4 rangi (małe dwupokładowce o uzbrojeniu słabszym czasem od wielkich fregat) były używane przede wszystkim do odgrywania roli flagowców na odległych od metropolii placówkach (czyli jak okręty liniowe) i do eskortowania konwojów (czyli też jak bardzo często liniowce), a prawie nigdy w bitwach flot – do czego służyły inne liniowce. Natomiast typowych dla fregat i korwet zadań krążowniczych – ataków na nieprzyjacielską żeglugę, rozpoznania, wspomagania sił głównych – w ogóle nie realizowały, ponieważ były na to zbyt marnymi żaglowcami. Czyli i w budowie i w zadaniach, które najczęściej spełniały, plasowały się jak najbardziej POŚREDNIO między obu kategoriami!
Typy Phoenix, Elizabeth i Ruby należały do grupy małych dwupokładowców z połowy XVII wieku. Oczywiście nie były jednakowe, bo to trzy różne typy, o wielkościach (bardzo z grubsza) kolejno 450, 500 i 600 ton. Tym niemniej wszystkie klasyfikowano jako fregaty i zarazem okręty 4 rangi. Nie należy tego jednak mieszać z późniejszymi klasyfikacjami, bowiem obok nich pływały dużo większe dwupokładowce, nazywane też fregatami, ale należące do 3 rangi. Gdyby przenieść te zaszeregowania sztywno do następnych epok, powinien Pan wszystkie brytyjskie 74-działowce wrzucić do jednostek krążowniczych, ponieważ były też 3 rangi.
W 1642 angielska flota liczyła 3 okręty 1 rangi, 13 okrętów 2 rangi, 10 okrętów 3 rangi oraz 9 mniejszych, a żaden nie był fregatą. Ówczesne okręty angielskie słynęły z silnej budowy, wielkości, dobrego uzbrojenia, powolności i niezgrabności. W rozpoczynającej się wojnie domowej te wielkie żaglowce nie miały prawie nic do roboty (flota stanęła po stronie Parlamentu), a zupełnie nie potrafiły ochronić szlaków handlowych przed szybkimi fregatami korsarskimi z Dunkierki czy wynajmowanymi przez rojalistów. Te fregaty miały taką samą konstrukcję jak liniowce, jeśli patrzeć na to od strony pokładów, były po prostu mniejsze, prawdopodobnie o ostrzejszych liniach kadłuba, lżej uzbrojone, a dzięki temu wszystkiemu dużo szybsze. Nazwa „fregata” nie odnosiła się więc wtedy do jakiejś szczególnej budowy, tylko do nacisku kładzionego na prędkość, kosztem siły ognia. Krótko przed połową XVII wieku jednostki takie trafiły i do floty angielskiej. Pierwsze z nich były chyba nawet jednopokładowcami, w każdym razie żaglowcami bez pokładów dziobowych, późniejsze miały jedną ciągłą baterię dolną oraz działa na pokładach rufowym i dziobowym (zatem pod tym względem przypominały fregaty z przełomu XVIII i XIX wieku!), lecz największe odpowiadały dokładnie liniowcom dwupokładowym, z dwiema ciągłymi bateriami oraz armatami na jeszcze wyżej położonych pokładach – dziobowym i rufowym. Stały się one protoplastami późniejszych liniowców dwupokładowych. Wiem, jak to może drażnić miłośników prostych dróg rozwojowych i łatwych klasyfikacji, lecz nic nie mogę poradzić na to, że brytyjskie 74-działowce 3 rangi z XVIII wieku pochodzą właśnie od owych FREGAT 3 rangi z połowy wieku XVII, mniejsze fregaty – typów, o których Pan wspomniał – stopniowo zaginęły, a „prawdziwe” fregaty Royal Navy z okresu apogeum flot żaglowych nie mają z nimi – poza nazwą i naciskiem na prędkość kosztem artylerii – nic wspólnego.
Życie to nie jest bajka, jak mawiano w czasach mojej młodości (dodając do tego część niecenzuralną, którą pominę).
Cambridge i Waterloo w następnym poście.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach
Może i tak, ale pod koniec XVIII wieku brytyjskie okręty 4 rangi (małe dwupokładowce o uzbrojeniu słabszym czasem od wielkich fregat) były używane przede wszystkim do odgrywania roli flagowców na odległych od metropolii placówkach (czyli jak okręty liniowe) i do eskortowania konwojów (czyli też jak bardzo często liniowce), a prawie nigdy w bitwach flot – do czego służyły inne liniowce. Natomiast typowych dla fregat i korwet zadań krążowniczych – ataków na nieprzyjacielską żeglugę, rozpoznania, wspomagania sił głównych – w ogóle nie realizowały, ponieważ były na to zbyt marnymi żaglowcami. Czyli i w budowie i w zadaniach, które najczęściej spełniały, plasowały się jak najbardziej POŚREDNIO między obu kategoriami!
Typy Phoenix, Elizabeth i Ruby należały do grupy małych dwupokładowców z połowy XVII wieku. Oczywiście nie były jednakowe, bo to trzy różne typy, o wielkościach (bardzo z grubsza) kolejno 450, 500 i 600 ton. Tym niemniej wszystkie klasyfikowano jako fregaty i zarazem okręty 4 rangi. Nie należy tego jednak mieszać z późniejszymi klasyfikacjami, bowiem obok nich pływały dużo większe dwupokładowce, nazywane też fregatami, ale należące do 3 rangi. Gdyby przenieść te zaszeregowania sztywno do następnych epok, powinien Pan wszystkie brytyjskie 74-działowce wrzucić do jednostek krążowniczych, ponieważ były też 3 rangi.
W 1642 angielska flota liczyła 3 okręty 1 rangi, 13 okrętów 2 rangi, 10 okrętów 3 rangi oraz 9 mniejszych, a żaden nie był fregatą. Ówczesne okręty angielskie słynęły z silnej budowy, wielkości, dobrego uzbrojenia, powolności i niezgrabności. W rozpoczynającej się wojnie domowej te wielkie żaglowce nie miały prawie nic do roboty (flota stanęła po stronie Parlamentu), a zupełnie nie potrafiły ochronić szlaków handlowych przed szybkimi fregatami korsarskimi z Dunkierki czy wynajmowanymi przez rojalistów. Te fregaty miały taką samą konstrukcję jak liniowce, jeśli patrzeć na to od strony pokładów, były po prostu mniejsze, prawdopodobnie o ostrzejszych liniach kadłuba, lżej uzbrojone, a dzięki temu wszystkiemu dużo szybsze. Nazwa „fregata” nie odnosiła się więc wtedy do jakiejś szczególnej budowy, tylko do nacisku kładzionego na prędkość, kosztem siły ognia. Krótko przed połową XVII wieku jednostki takie trafiły i do floty angielskiej. Pierwsze z nich były chyba nawet jednopokładowcami, w każdym razie żaglowcami bez pokładów dziobowych, późniejsze miały jedną ciągłą baterię dolną oraz działa na pokładach rufowym i dziobowym (zatem pod tym względem przypominały fregaty z przełomu XVIII i XIX wieku!), lecz największe odpowiadały dokładnie liniowcom dwupokładowym, z dwiema ciągłymi bateriami oraz armatami na jeszcze wyżej położonych pokładach – dziobowym i rufowym. Stały się one protoplastami późniejszych liniowców dwupokładowych. Wiem, jak to może drażnić miłośników prostych dróg rozwojowych i łatwych klasyfikacji, lecz nic nie mogę poradzić na to, że brytyjskie 74-działowce 3 rangi z XVIII wieku pochodzą właśnie od owych FREGAT 3 rangi z połowy wieku XVII, mniejsze fregaty – typów, o których Pan wspomniał – stopniowo zaginęły, a „prawdziwe” fregaty Royal Navy z okresu apogeum flot żaglowych nie mają z nimi – poza nazwą i naciskiem na prędkość kosztem artylerii – nic wspólnego.
Życie to nie jest bajka, jak mawiano w czasach mojej młodości (dodając do tego część niecenzuralną, którą pominę).
Cambridge i Waterloo w następnym poście.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach
-
Krzysztof Gerlach
- Posty: 4485
- Rejestracja: 2006-05-30, 08:52
- Lokalizacja: Gdańsk
80-działowy dwupokładowiec Cambridge został zaprojektowany w 1810 w oparciu o plany duńskiego liniowca Christian VII (zdobytego w 1807). Wymiary: 187’2” x 50’9,5” x 21’7”, tonaż 2125 ton. Załoga: 700/630. Uzbrojenie: 30 x 32-f; 32 x 18-f; na pokładzie rufowym 4 x 12-f i 10 karonad 32-f, na dziobowym 2 x 12-f i 2 karonady 32-f, na rufówce 6 karonad 18-f. Zwodowany w Deptford 23.06.1815. Od 1856 okręt treningowy. Rozebrany 22.03.1869.
80-działowy dwupokładowiec Waterloo został zaprojektowany w 1809 przez Henry’ego Peake. Wymiary: 192’0” x 49’0” x 21’0”, tonaż 2056 ton, wyporność 3307 ton. Załoga: 650. Uzbrojenie: 30 x 32-f; 32 x 18-f; na pokładzie rufowym 4 x 12-f i 10 karonad 32-f, na dziobowym 2 x 12-f i 2 karonady 32-f. Zwodowany w Portsmouth 16.10.1818. Przemianowany na Bellerophon 5.10.1824. Od 1856 hulk. Sprzedany na rozbiórkę 12.01.1892.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach
80-działowy dwupokładowiec Waterloo został zaprojektowany w 1809 przez Henry’ego Peake. Wymiary: 192’0” x 49’0” x 21’0”, tonaż 2056 ton, wyporność 3307 ton. Załoga: 650. Uzbrojenie: 30 x 32-f; 32 x 18-f; na pokładzie rufowym 4 x 12-f i 10 karonad 32-f, na dziobowym 2 x 12-f i 2 karonady 32-f. Zwodowany w Portsmouth 16.10.1818. Przemianowany na Bellerophon 5.10.1824. Od 1856 hulk. Sprzedany na rozbiórkę 12.01.1892.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach
-
Nowak Krzysztof
- Posty: 2316
- Rejestracja: 2004-08-26, 21:03
- Lokalizacja: Częstochowa
Dobry wieczór, dziękuję za informacje.
Z tymi typami fregat z okresu 1650-1661 to pewnie się źle wyraziłem, ale w obrębie każdego z wymienionych typów one były różne, każdy miał inny tonaż, wymiary i uzbrojenie, chociaż zbliżone, czy to było jakieś Ustalenie, o którym nie wiem?
Mam jeszcze prośbę o dane i opis losów trzech liniowców z początku XVIII wieku, a mianowicie ROYAL KATHERINE (1703), ALBEMARLE (1704) oraz MARLBOROUGH (1706). Nie mam o nich żadnych danych.
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.
Z tymi typami fregat z okresu 1650-1661 to pewnie się źle wyraziłem, ale w obrębie każdego z wymienionych typów one były różne, każdy miał inny tonaż, wymiary i uzbrojenie, chociaż zbliżone, czy to było jakieś Ustalenie, o którym nie wiem?
Mam jeszcze prośbę o dane i opis losów trzech liniowców z początku XVIII wieku, a mianowicie ROYAL KATHERINE (1703), ALBEMARLE (1704) oraz MARLBOROUGH (1706). Nie mam o nich żadnych danych.
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.
-
Krzysztof Gerlach
- Posty: 4485
- Rejestracja: 2006-05-30, 08:52
- Lokalizacja: Gdańsk
Co do fregat typów Phoenix, Elizabeth i Ruby z połowy XVII wieku, niewątpliwie Pana nie zrozumiałem, nieważne czyja to wina. Przed 1706 nie było żadnych ustaleń podporządkowujących budowę wszystkich okrętów angielskich jakimś sztywnym regułom, ale oczywiście istniała określona polityka morska, stosowano pewne tradycyjne zasady szkutnicze, formułowano priorytety, powtarzano serie udanych jednostek itd.
Typ Phoenix liczył wprawdzie tylko 4 jednostki z lat 1647-1653, ale typ Elizabeth aż 14 z lat 1647-1654, a typ Ruby – 13 z lat 1651-1661. Trudno się więc dziwić, że w obrębie tak licznych grup występowały znaczne odchyłki wymiarowe. O przynależności decydowały jednak linie kadłuba, rozwiązania poszczególnych pokładów, rozmieszczenie artylerii, a nie wymiary główne, prawie nigdy nie powtarzane z dokładnością do jednego cala. Jak już pisałem, średnio biorąc wymienione typy były coraz większe (chociaż niezbyt znacznie), co odzwierciedlało się w działach – w 1660 żadna z fregat typu Phoenix nie niosła więcej niż 46 dział, wszystkie typu Elizabeth miały po 48 dział, a typu Ruby od 48 do 54 dział. Jednostki typu Phoenix nie miały raczej cięższych armat niż 12-funtówki, podczas gdy pozostałe wyposażano najczęściej w kulweryny. Jeżeli z kolei porównamy najcięższą artylerię przeciętnej fregaty typu Elizabeth z podobną typu Ruby, znajdziemy w składzie pierwszej 20 kulweryn, a drugiej - 22 kulweryny. Zatem to, co łączyło owe fregaty w poszczególne typy było ważniejsze od innych parametrów, które je w obrębie jednego typu różnicowały.
Trzeba też pamiętać, że dla tak wczesnych czasów prawie nie dysponujemy planami i musimy polegać na słownych świadectwach ówczesnych szkutników.
Trójpokładowce 90-działowe, okręty 2 rangi:
Royal Katherine, zwodowany 23.02.1703 w Portsmouth, powstał w wyniku przebudowy poprzedniego okrętu tej nazwy, z 1664. Wymiary 160’ x 44’6” x 18’6”, tonaż 1396 ton. Załoga: 680/500. Uzbrojenie: 26 x 24-f, 28 x 12-f, poza tym łącznie 8 x 6-f i 28 lżejszych dział. W 1706 przemianowany na Ramillies, rozebrany 1741.
Albemarle, zwodowany 1704 w Chatham, powstał w wyniku przebudowy poprzedniego okrętu tej nazwy, z 1680. Wymiary 163’6” x 45’ x 18’4”, tonaż 1398 ton. Załoga: 680/500. Uzbrojenie: 26 x 32-f, 26 x 18-f, 26 x 9-f, na pokładzie rufowym 12 x 6-f, na dziobowym 4 x 6-f, na rufówce 2 x 6-f. W 1709 przemianowany na Union, rozebrany 1718 (i przebudowany na następny tej nazwy, z 1726).
Marlborough zwodowany w 1706 w Blackwall, powstał w wyniku przebudowy żaglowca Saint Michael z 1669. Wymiary 162’8” x 47’4” x 18’6”, tonaż 1579 ton. Załoga: 680/500. Uzbrojenie: 26 x 32-f, 26 x 18-f, 26 x 9-f, na pokładzie rufowym 12 x 6-f, na dziobowym 4 x 6-f, na rufówce 2 x 6-f. Rozebrany 1725 (i przebudowany na następny tej nazwy, z 1732).
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach
Typ Phoenix liczył wprawdzie tylko 4 jednostki z lat 1647-1653, ale typ Elizabeth aż 14 z lat 1647-1654, a typ Ruby – 13 z lat 1651-1661. Trudno się więc dziwić, że w obrębie tak licznych grup występowały znaczne odchyłki wymiarowe. O przynależności decydowały jednak linie kadłuba, rozwiązania poszczególnych pokładów, rozmieszczenie artylerii, a nie wymiary główne, prawie nigdy nie powtarzane z dokładnością do jednego cala. Jak już pisałem, średnio biorąc wymienione typy były coraz większe (chociaż niezbyt znacznie), co odzwierciedlało się w działach – w 1660 żadna z fregat typu Phoenix nie niosła więcej niż 46 dział, wszystkie typu Elizabeth miały po 48 dział, a typu Ruby od 48 do 54 dział. Jednostki typu Phoenix nie miały raczej cięższych armat niż 12-funtówki, podczas gdy pozostałe wyposażano najczęściej w kulweryny. Jeżeli z kolei porównamy najcięższą artylerię przeciętnej fregaty typu Elizabeth z podobną typu Ruby, znajdziemy w składzie pierwszej 20 kulweryn, a drugiej - 22 kulweryny. Zatem to, co łączyło owe fregaty w poszczególne typy było ważniejsze od innych parametrów, które je w obrębie jednego typu różnicowały.
Trzeba też pamiętać, że dla tak wczesnych czasów prawie nie dysponujemy planami i musimy polegać na słownych świadectwach ówczesnych szkutników.
Trójpokładowce 90-działowe, okręty 2 rangi:
Royal Katherine, zwodowany 23.02.1703 w Portsmouth, powstał w wyniku przebudowy poprzedniego okrętu tej nazwy, z 1664. Wymiary 160’ x 44’6” x 18’6”, tonaż 1396 ton. Załoga: 680/500. Uzbrojenie: 26 x 24-f, 28 x 12-f, poza tym łącznie 8 x 6-f i 28 lżejszych dział. W 1706 przemianowany na Ramillies, rozebrany 1741.
Albemarle, zwodowany 1704 w Chatham, powstał w wyniku przebudowy poprzedniego okrętu tej nazwy, z 1680. Wymiary 163’6” x 45’ x 18’4”, tonaż 1398 ton. Załoga: 680/500. Uzbrojenie: 26 x 32-f, 26 x 18-f, 26 x 9-f, na pokładzie rufowym 12 x 6-f, na dziobowym 4 x 6-f, na rufówce 2 x 6-f. W 1709 przemianowany na Union, rozebrany 1718 (i przebudowany na następny tej nazwy, z 1726).
Marlborough zwodowany w 1706 w Blackwall, powstał w wyniku przebudowy żaglowca Saint Michael z 1669. Wymiary 162’8” x 47’4” x 18’6”, tonaż 1579 ton. Załoga: 680/500. Uzbrojenie: 26 x 32-f, 26 x 18-f, 26 x 9-f, na pokładzie rufowym 12 x 6-f, na dziobowym 4 x 6-f, na rufówce 2 x 6-f. Rozebrany 1725 (i przebudowany na następny tej nazwy, z 1732).
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach
-
Nowak Krzysztof
- Posty: 2316
- Rejestracja: 2004-08-26, 21:03
- Lokalizacja: Częstochowa
-
Krzysztof Gerlach
- Posty: 4485
- Rejestracja: 2006-05-30, 08:52
- Lokalizacja: Gdańsk
80-działowy trójpokładowiec Devonshire został zwodowany w 1704 w Woolwich, powstał w wyniku przebudowy dwupokładowca tej samej nazwy, z 1692, rozebranego w 1701. Wymiary 156’ x 42’1,5” x 17’, tonaż 1220 ton. Załoga: 520. Uzbrojenie: 26 x 24-f, 26 x 12-f, 22 x 6-f, na pokładzie rufowym 6 x 6-f; w 1707: 20 x 24-f, 28 x 12-f, 22 sakers (c.5,25 funta), 4 x 3-f. W czasie walki z Francuzami 10.10.1707 wyleciał w powietrze.
80-działowy trójpokładowiec Cornwall został zwodowany w 1706 w Rotherhithe, powstał w wyniku przebudowy dwupokładowca tej samej nazwy, z 1692, rozebranego w 1704. Wymiary 156’7,5” x 42’8,25” x 17’7”, tonaż 1241 ton. Załoga: 520. Uzbrojenie: 26 x 24-f, 26 x 12-f, 22 x 6-f, na pokładzie rufowym 6 x 6-f. Rozebrany 1722 (i przebudowany na następny, z 1726).
80-działowy trójpokładowiec Chichester został zwodowany w 1706 w Woolwich, powstał w wyniku przebudowy dwupokładowca tej samej nazwy, z 1695, rozebranego w 1705. Wymiary 155’6” x 43’5” x 17’10”, tonaż 1278 ton. Załoga: 520. Uzbrojenie: 26 x 24-f, 26 x 12-f, 22 x 6-f, na pokładzie rufowym 6 x 6-f. Rozebrany 1749.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach
80-działowy trójpokładowiec Cornwall został zwodowany w 1706 w Rotherhithe, powstał w wyniku przebudowy dwupokładowca tej samej nazwy, z 1692, rozebranego w 1704. Wymiary 156’7,5” x 42’8,25” x 17’7”, tonaż 1241 ton. Załoga: 520. Uzbrojenie: 26 x 24-f, 26 x 12-f, 22 x 6-f, na pokładzie rufowym 6 x 6-f. Rozebrany 1722 (i przebudowany na następny, z 1726).
80-działowy trójpokładowiec Chichester został zwodowany w 1706 w Woolwich, powstał w wyniku przebudowy dwupokładowca tej samej nazwy, z 1695, rozebranego w 1705. Wymiary 155’6” x 43’5” x 17’10”, tonaż 1278 ton. Załoga: 520. Uzbrojenie: 26 x 24-f, 26 x 12-f, 22 x 6-f, na pokładzie rufowym 6 x 6-f. Rozebrany 1749.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach
