AvM pisze:Zaglowce pelnomorskie
Cierpliwości, zapowiadałem że będzie kontynuacja...
Uwagi:
- W związku z powyższym zwyczajem "przekazywania" nazw, jak również budowania nowych okrętów wg modelu wcześniejszych, z tymi samymi nazwami - dla odróżnienia jednostek tej samej nazwy stosuję numerację rzymską (I, II itd.).
- W latach 20-40. flota dzieliła się na okręty "stołeczne" (cesarskie) oraz "prowincjonalne". Nie był to raczej podział ścisły, bo często się o przynależności danego okrętu nie wspomina.
- Okręty "czysto" żaglowe (przynajmniej od lat 20.) to tzw.
thuyền lớn bọc đồng" - okręty żaglowe budowane na wzór zachodni (w rzeczywistości z czasem dość mocno zaczęły się odróżniać, jak widać na powyższym obrazku), z obitym miedzią kadłubem. Poniżej określam je po prostu jako "duże okręty".
- Znaczkiem "~" oznaczam lata, w których dany okręt się pojawia.
1785: znane (chyba jeszcze bez wpływu europejskiego):
Phượng,
Bằng Phi I,
Hùng Trì,
Chính Nghi,
Ô
7.1789: w Pondicherry kupiono (być może nowo zbudowane) fregaty, o nazwach
Phượng Phi (26 dział, 300 ludzi) i
Long Phi.
1790-92: zbudowano 15 okrętów, wt.
Bằng Phi II oraz
Thoại Phụng.
1799: m.in. służył okręt
Thanh Tước (zapewne jeden z ww. 15).
1810: służyły m.in.
Phượng Phi (z 1789?) oraz
Bằng Phi (II*).
* podział Bằng Phi na dwa okręty (1785 i 1790/1810) jest moją dywagacją.
1829: uporządkowano kategorie okrętów i łodzi. Główne i I klasy to żaglowe, II klasy i niżej - żaglowo-wiosłowe.
główne: typ Dương oraz Thụy Long, Uy Phượng, Phấn Bằng (zob. niżej)
I klasy: typ Ba (zn.)
II klasy: typ Lãng (zn.)
thuyền hải đạo (okręty celne): zn.
thuyền lê hạng lớn: 5,26x0,72x0,31, 36 wioseł
thuyền ô,
thuyền son &
thuyền sai: 4,8x0,84x0,32, 30 wioseł
thuyền sam bản (sampany): 3,65x0,85x0,225, 32 wioseł
thuyền khoái: 3,3x0,33x0,13, 12 wioseł
szalupy okrętów I-II klasy: 2,15x0,5x0,2, 10 wioseł
okręty główne
Phấn Bằng I ~od 1828, rozebrany 1834
Thụy Long I ~1826, 1832-33, rozebrany przed 1835
Uy Phượng ~1828-32, rozebrany 1834 (na jego bazie zbudowano potem Linh Phượng, nazwy nie przekazano bo Uy Phượng był ponoć pechowy)
typ Dương (1-a seria)
An Dương I ~od 1828, 1834 przemianowany
Thanh Loan I, 1839 przemian.
Thanh Dương II, ~do 1842
Bình Dương I ~1826-33
Ðịnh Dương I ~od 1825, 1834 przemian.
Kim Ứng, † 25.4.1847 w Da Nang
Thanh Dương I ~1828-37, rozebrany przed 1839
Tĩnh Dương ~1828, 1837-45 (być może I i II)
okręty I klasy (typ Ba)
6,61x1,6x0,82 = 28,1x6,8x3,5 m
An Ba ~1825-29
Bình Ba ~1823-29
Thanh Ba ~1829
Tĩnh Ba ~1828
okręty II klasy (typ Lãng)
5,87x1,5x0,82 = 24,9x6,4x3,5 m, 44 wiosła
typ Dương (2-a seria, od 1834)
6,7x1,53x0,79 = 28,5x6,5x3,4 m
An Dương II zbud. 1834, ~do 1842
Bình Dương II ~1837-45, może ~1859 (zn.)
Điềm Dương zbud. 1844 prow. Nghệ An (należał do typu?)
Định Dương II zbud. 1834, ~do 1845
Phòng Dương przemian. 1839
Tuần Hải
Tĩnh Dương II ~1837-45 (? - zw.), może ~1855 (zn.)
znany
Ðịnh Lãng ~1823
thuyền hải đạo (okręty celne) - 1-a seria
6,1x0,98x0,413 = 25,9x4,2x1,75 m, 46 wioseł
An Hải ~1828, 1837-45 (I i II ?)
Bình Hải ~1828-37, wyc. przed 1840
Điện Hải ~1829
Định Hải ~1828, 1837, wyc. przed 1840
Thanh Hải ~1828, 1837
Tuần Hải Nhị ~1829
Tuần Hải Tam~1829
Tĩnh Hải ~1828, 1837, wyc. przed 1849
Bình nr 1 do nr 20, budowane od 1831
9,05x1,65x0,12 = 38,5x7,5x0,5 m
Vân Ðiêu zbud. 1834, ~do 1845
7,2x1,8x1,53 = 30,6x7,65x6,5 m (głębokość dziwnie wysoka?)
4 duże - typ "Linh Phượng"
9,5x2,11x2 = 40,4×9×8,5 m
Linh Phượng zbud. 1834, † 25.4.1847
Thanh Loan II zbud. 1839, ~do 1841
Phấn Bằng II zbud. 1834, † 25.4.1847
Thụy Long II zbud. 1835, ~do 1840
W ww. rejestrach pojawiają się z tonażem 373-375 ton, z wyjątkiem Phấn Bằng, który wykazuje dużo większe 800 ton. BOM dla ww. wymiarów powinno wynosić z grubsza 500-650 ton, czyli pomiędzy owymi liczbami. To oczywiście mocno szacunkowe.
okręty celne - 2-a seria
5,61x1,4x = 23,8x6 m
Ðịnh Hải II zbud. 1839 (pierwszy w serii), prow. Kinh, ~do 1845
Bình Hải II &
Tĩnh Hải II - oba zbud. po 1839, ~1844-45
Vĩnh Hải ~1842
Thanh Hải II zbud. 1844, prow. Quảng Bình, ~do 1855
2 duże - typ "Thái Loan" (oparte na typie "Linh Phượng")
9,9x2,3x1,71 = 42,1x9,8x7,3 m
Thái Loan zbud. 1844, ~do 1847
Bảo Long zbud. 1845, ~do 1855
różne duże okręty z lat 30-40.
Kim Loan ~1838-43
Phi Hồng ~1842
Thần Giao ~1837-45
Thọ Hạc zbud. 1843, prow. Thanh Hoá, † 25.4.1847
Tiên Ly ~1837-42 (ww. Ting Lee 400 t)
Tường Hạc ~1837, zatonął 1843 (ww. Tong Huck)
Vân Bằng † 25.4.1847
Vị Phi ~1845
stan floty w 1845 (bez parowców), wg kategorii:
hạng đại: Bảo Long, Thái Loan, Kim Ưng, Linh Phượng, Phấn Bằng
hạng nhất: Vị Phi, Vân Điêu, Thần Giao, Tiên Ly, Thọ Hạc
hạng nhì: Tĩnh Dương, Bình Dương, Định Dương, Điềm Dương
hạng ba: Thanh Hải, Tĩnh Hải, Bình Hải, Định Hải, An Hải
okręty obecne i utracone w Da Nang 25.4.1847:
Kim Ứng (eks-Ðịnh Dương I, sprzed 1825), Linh Phượng (1834), Phấn Bằng II (1834), Thọ Hạc (1843) i Vân Bằng (?)
2 duże, zbud. 1847
Thuỵ Hồng &
Tường Nhạn - oba ~do 1855
Bằng Đoàn zbud. 1848, ~do 1855
8,1x1,23x1,53 = 34,4x5,22x6,5 (głebokość?)
32 działa: 9 typu Phấn*, 2 Chấn, 2 Kích, 19 Oanh
* Tak nazwane w opisie w DNTL. Pełne sformułowanie ""súng đồng hiệu Phấn" (czyli miedziane działko typu Phấn). Analogicznie dalsze typy. Ów system pojawia się w kronice tylko wobec Bằng Đoàn i Phi Vụ.
Phi Vụ zbud. 1848
6,7x1,5x1,11?? = 28,5x6,4x4,71 m (głębokość?)
22 działa: 8 Oanh, 2 Kich, 2 Khoá, 10 Quá
różne duże z lat 50.
Chuẩn Kính ~1859
Điêu Phi ~1859 (rzekomo ten sam typ co Phi Vu, ale może pomyłka z parowcem Dien Phi z 1844 ??)
Phi Loan ~1855
Bình Dương III ~1859 (być może tożsamy z Bình Dương II?)
Tĩnh Dương III ~1855 (być może tożsamy z Tĩnh Dương II?)
Jeżeli chodzi o podróże wietnamskich okrętów w latach 20-40. na południe (Batawia, Singapur, Hongkong, Manila itp.), to warto zajrzeć do następującego artykułu - opartego na DNTL, ale w bardziej zrozumiałym języku
Chen Ching-ho, Tạ Trọng-Hiệp, Lombard-Salmon, Shibata Shintarō,
Les missions officielles dans les Hạ châu ou Contrées méridionales de la première période des Nguyễn, "Bulletin de l'Ecole française d'Extrême-Orient", t. 81, 1994.