Pancerniki (1860-1880)

[Napoleon]

Włoskie pancerniki typu Principe do Carignano (pierwszy brał udział w bitwie pod Lissą).
Niestety, mam kilka zdjęć, ale "weszło" mi tylko jedno (choć za to całkiem ładne).

[Napoleon]

Japoński pancernik Ryujo

[Napoleon]

Włoski mały pancernik Varese. Siostrzany Palestro zatonął podczas bitwy pod Lissą 1866 (austriackie pociski wywołały na nim pożar, który początkowo został zlekceważony, rozszerzył się i doprowadził do eksplozji składu amunicji - już pod sam koniec bitwy). Oba okręty zostały zbudowane specjalnie do działań wśród dalmatyńskich wysp i na wodach weneckiej laguny. Były bardzo zwrotne, nieźle uzbrojone, ale wolne. W zasadzie były to pancerniki centralno-bateryjne. Ich wyporność oscylowała wokół 2000 ton (Palestro był nieco większy), prędkość wynosiła 8-8,5 węzłów. Uzbrojone były w 2x203/13 ML Armstronga oraz: Varese w 2x164/17 ML, Palestro zaś w 2x68f SB (gładkolufowe). Palestro miał jeszcze dodatkowo 1x120 ML.

[de Villars]

Napoleon, kawał dobrej roboty robisz i sprawiasz, że po latach posuchy jest po co zaglądać na to forum.

[Napoleon]

Dzięki za dobre słowo. Z tym, że chwilowo nie wysyłam zdjęć, bo jestem poza domem i mam słaby internet (wracam za tydzień). Pisać idzie, ale ze zdjęciami bywa problem. Może coś by i przeszło, ale nerwy mnie biorą gdy czekam.
Tak nawiasem, oczekiwałbym, że i inni by się dołączyli. Jest jeszcze I wojna, okres międzywojenny i II wojna. Są czasy po II wojnie. Z tych okresów zdjęć nie mam. A przecież są! I to dużo - więcej niż z okresu "pary i żelaza". No i są same wojny - mam parę niezłych zdjęć z wojny amarykańsko-hiszpańskiej i rosyjsko-japońskiej.
Właśnie dodałem parę zdjęć krążownika D'Entrecasteaux, do tego co zapoczątkował Peperon. Poszło nadspodziewanie łatwo (wcześniej próbowałem, ale szło jak krew z nosa, a teraz...) więc idę za ciosem. Brytyjski Achilles. Duży okręt o żelaznym kadłubie. Wyporność ok. 9800 ton. Oddany do służby w 1864 roku. Początkowo uzbrojony w 4 armaty 178mm BL (gwintowane odtylcowe Armstronga), 16 gładkolufowych (SB) 100-funtówek Somerseta oraz 6 takowych (SB) 68-funtówek. Osiagał prędkość nieco ponad 14węzłów (dużo, jak na tamte czasy!). W 1868 przezbrojony w 4x203 ML i 22x178 ML, by w końcu w 1874 roku otrzymać uzbrojenie 14x229 ML i 2x178 ML (odprzodowe, nie odtylcowe - inne niż miał na początku!). W 1889 roku za te ostatnie armaty dostał 2x152 BL i 8x47. Nie był najlepszym żaglowcem i po 1866 roku "przerobiono" go na klasyczny trójmoasztowiec (usunięto maszt przedni a kolejny przesunięto do przodu). Ale w sumie był to udany okręt.

[Napoleon]

A teraz pancerniki typu Minotaur - będące rozwinięciem Achillesa i w sumie dość do niego podobne (niekiedy traktowane jako "pod-typ"). Wyporność 10600-10800 ton. Wszystkie osiągały prędkość ponad 14 węzłów (w przedziale 14-15 węzłów). Pancerz w stosunku do Achillesa został odrobinę pogrubiony i wynosił na końcach kadłuba 4,5 cala a w centrum 5,5 cala (Achilles miał wszędzie 4,5 cala). Wszystkie zostały ukończone w latach 1867-68. Minotaur i Agincourt zostały początkowo uzbrojone w 4x229 ML i 24x178 ML, ukończony najpóźniej Northumberland w 4x229 ML i 22x203 ML oraz 2x178 ML. Później były przezbrajane. W 1875 roku Minotaur miał 17x229 ML i 2x95 BL, Agincourt zaś został podobnie przezbrojony w 2 lata później (oba przeszły wówczas większą modernizację związana także z wymianą kotłów, maszyny sterowej itd.). Modernizacja trwała w jednym i drugim przypadku po niecałe 2 lata. Northumberland modernizację przeszedł w latach 1875-79. Po jej zakończeniu uzbrojony był w 7x229 ML, 20x203 ML i 2x95 BL. Na początku lat 80 na Minotaur i Agincourt 2 armaty 229 mm wymieniono na nowoczesne 152 mm BL, dodano też kilka lekkich dział szybkostrzelnych. Na Northumberland zmiany takie przeprowadzono w połowie dekady wymieniając 2x203mm na 1x152 BL i 1x127 BL (potem były jeszcze inne drobne przezbrojenia). Tak samo jak w przypadku Achillesa zmieniono im w trakcie służby takielunek. Ale żaglowcami nigdy nie były najlepszymi. Były chyba największymi okrętami napędzanymi tylko jedną śrubą.

[Napoleon]

Austriacki pancernik Kaiser. Przebudowany z drewnianego okrętu liniowego Kaiser, uczestnika bitwy pod Lissą (konstrukcja kadłuba uległa daleko idącym zmianom, wymieniono siłownię itd.). Zakończono ją w 1873 roku (rozpoczęto w 1869). Wyporność okrętu w nowej postaci - ok. 5800 ton. Prędność - 11,5 węzła (odrobinę mniej niż jako okręt liniowy). Uzbrojenie: 10 armat Armstronga 229mm ML plus mniejsze (niekiedy można się spotkać z informacją, że miał mieszane uzbrojenie główne złożone zw wspomnianych armat Armstronga i 21cm BL armat Kruppa, ale na mój gust to mało prawdopodobne). Pancerz na linii wodnej miał grubość 10-15 cm, kazamaty opancerzone były płytami grubości 12,5 cm. Przebudowę oceniano jako dość udaną (co ciekawe, rozważano ją już na początku lat 60, wkrótce po oddaniu w 1861 roku okrętu do służby - w formie okrętu liniowego; choć oczywiście miała ona wówczas wyglądać inaczej), choć sam okręt się specjalnie nie wyróżniał.

[Napoleon]

Francuskie pancerniki typu Ocean. Siostrzane to: Marengo i Suffren. Wodowane kolejno w latach 1868, 1869 i 1870. Wyporność kolejno ok. 7750, 7540 i 7600 ton. Osiągały prędkość ok. 13,5 węzła. Uzbrojenie: 4x274/18 BL, 4x240/18 BL (w barbetach) oraz 4x120/16 ML. Armaty wymienione zostały w latach 70 na nowsze modele (M1870), przy czym armaty 120mm zastąpiono 6x138/21 BL (dodane też lekkie działka rewolwerowe). Opancerzenie na linii wodnej grubości 20-18 cm, bateria 16 cm, barbety - 15 cm. Konstrukcja kadłuba mieszana.

[Napoleon]

Brytyjski pancernik Royal Alfred. Przebudowany ze znajdującego się w budowie drewnianego okrętu liniowego. Zwodowany w 1864 roku, ukończony 3 lata później. Wyporność 6700 ton, prędkość trochę ponad 12 węzłów. Uzbrojenie: 10x229 ML i 8x178 ML. Linia wodna i bateria opancerzona płytami grubości 152 mm. Dość szybko wycofany ze służby, bo już w połowi lat 70.
Niestety, nie wszystkie zdjęcia mi "weszły".

[Napoleon]

Rosyjskie pancerniki typu Pierwieniec. Pierwsze pancerniki rosyjskie, niekiedy klasyfikowane jako pływające baterie (choć moim zdaniem można je klasyfikować jako pancerniki bateryjne). Pierwieniec zbudowany został w Anglii (wod. 1863), Nie Troń mienia i Kreml w Petersburgu (wod. kolejno w 1864 i 1865 roku). Wyporność od ok. 3300 do 4000 (Kreml) ton. Prędkość - 9-10 węzłów. Początkowe uzbrojenie: 34 armaty gładkolufowe, później (dość szybko) przezbrojone w armaty gwintowane odtylcowe (Kreml takie uzbrojenie dostał od razu): Pierwieniec - 6x203/22 BL, 9x152/23 BL i 4x107/20 BL, Nie troń mienja - 14x203/22 BL, Kreml - 8x203/22 BL, 6x152/23 BL. Opancerzona była prawie cała powierzchnia kadłuba (grubość114 mm). Niezbyt udane okręty. Miały słabą dzielność morską.
Kreml miał nieco inny wygląd, ale jego zdjęcia, które mam, "nie wchodzą".

[Napoleon]

Pruski/niemiecki pancernik Konig Wilhelm. Zbudowany w W. Brytanii. Wyporność ok. 9750 ton, prędkość 14,5 węzła. Uzbrojenie: 18x240 BL i 5x210 BL. Burty pokryte pancerzem (linia wodna) grubości 30-15 cm, bateria - 20-15 cm. Kilka razy modernizowany. W latach 1895-96 przebudowany na kolonialny krążownik pancerny. Zachował baterię armat 24 cm oraz armatę 1x150 BL i 5 wt (z przezbrojenia z drugiej połowy lat 80) dodatkowo otrzymując 18x88 QF. Pełnił potem służbę na Dalekim Wschodzie, pod koniec zaś jako okręt szkolny.

[Napoleon]

Rosyjskie pancerniki bateryjne Pietropawłowsk i Siewastopol. Przebudowane ze znajdujących się na pochylni dużych fregat. Oba okręty podaję razem, bo nie mam ich dobrych zdjęć (ktoś ma?), ale nie były to jednostki siostrzane. Oba zwodowane zostały w 1864 roku. Wyporność: Pietropawłowsk ok. 6040 ton, Siewastopol 6130. Osiągały prędkość ok. 12 węzłów. Uzbrojenie: początkowo armaty głodkolufowe (60f; po 26-28), szybko jednak zostały przezbrojone w armaty gwintowane. Siewastopol dostał 16x203/22 BL i 1x152/23 BL, Pietropawłowsk zaś 24x203/22 BL i 4x152/23 BL. Później były kilka razy modernizowane. Nie były okrętami udanymi. Wycofane ze służby w połowie lat 80.

[Napoleon]

Andrzej wszczął dyskusje na temat tureckich pancerników typu Aziziye/Osmaniye. No to teraez zdjęcia.
Przypomnę dane taktyczno-techniczne: wyporność 6400 ton, prędkość 12-13 węzłów, uzbrojenie: 1x229 ML, 14x203 ML i być może 10x36f SB (jeśli jednak nawet zostały zamontowane, bo być może nie zostały, to na krótko). Kadłub żelazny. Pancerz burtowy 76-140, bateria - 127.
Na razie tylko przed modernizacją.
Edit. Zamieściłem tu też ilustracje pochodzące z postów Andrzeja Macha z dyskusji o pancernikach Aziziye/Osmaniye (dot. artykułu w OW). Przepraszam, że tego na wstępie nie zaznaczyłem, ale biorąc pod uwagę ich jakość, byłoby grzechem ich nie zamieścić. Liczę też, że Andrzej wykaże zrozumienie!

[Napoleon]

Idąc dalej z pancernikami tureckimi - Mesudiye. Zbudowany w W. Brytanii (jednostkę siostrzaną kupili Brytyjczycy - patrz Superb). Wyporność 9120 ton, prędkość 13,7 węzłów. Uzbrojony w 12x254 ML i 3x178 ML. Pancerz burtowy 305-127 mm, bateria 254 mm. Całkowicie przebudowany na przełomie wieków - na tyle, że w zasadzie powstał nowy okręt. Stąd osobno przedstawię go w dziale "pancerniki eskadrowe".

[Napoleon]

Skoro jesteśmy przy pancernikach tureckich, pozwolę sobie zamieścić zdjęcia pancerników wieżowych (niekiedy klasyfikowanych, nie do końca słusznie, jako monitory) Lutf-u Celil i Hifz-ur Rahman. Oba okręty zwodowane zostały w 1868 roku we Francji. Zbudowane dla Egiptu przejęte zostały przez Turcję (Imperium Osmańskie). Wyporność ok. 2540 ton, prędkość 12 węzłów. Uzbrojenie: 2x203 ML, 2x178 ML. Ze względu na stosunkowo niewielkie zanurzenie mogły działać także na głębszych wodach śródlądowych. Podczas wojny z Rosją (1877-78) Turcy wykorzystywali je w operacjach w delcie Dunaju. W trakcie walk Lütf-ü Celil został w maju 1877 roku zatopiony przez rosyjską artylerię lądową. Prawdopodobnie pocisk 6-calowego moździerza wpadł dokładnie do przewodu komina i eksplodował w kotłowni wywołując wybuch kotłów co doprowadziło błyskawicznie do zatopienia jednostki tureckiej. Na ten temat trwają spory, gdyż równocześnie w okręt trafił pocisk z ciężkiej armaty 152mm, krąży więc także wersja iż wywołał on wybuch komory amunicyjnej. Biorąc jednak pod uwagę okoliczności i charakter eksplozji do której doszło, obstawiałbym na 95 % tą pierwszą wersje.

[Napoleon]

Francuski pancernik Friedland. Zwodowany w 1873, ukończony 3 lata później. Stanowił nieco zmodyfikowaną, powiększoną wersję okrętów typu Ocean z żelaznym kadłubem. Wyporność 8850 ton, prędkość ponad 13 węzłów. Uzbrojenie: 8x274 BL (6 w centralnej baterii, 2 w półbarbetach na pokładzie), 8x138 BL, później także kilkanaście małych i 4 wt. Pancerz burtowy - 20-18 cm, bateria - 16 cm.