Forum Okrętów Wojennych

Tu jest miejsce na zdjęcia i rysunki wszelkiej maści dziwolągów budowanych podczas wojny secesyjnej, ale i w różnych innych krajach w latach 60 i 70 XIX wieku. Chodzi oczywiście o pancerniki, ale specyficzne, z charakterystyczną kazamatą zbudowaną na kadłubie i zazwyczaj niską wolną burtą.

Dodano po 9 minutach 8 sekundach:
Konfederackie pancerniki kazamatowe z okresu wojny secesyjnej.

Do likwidacji.

Louisville na Red River

Amerykański Dunderberg sprzedany w 1867 roku do Francji - Rochambeau (chyba najwększy pancernik kazamatowy)

Brazylijski pancernik Brasil

Pomyłka

Coś mi się pokićkało z tym Affondatore - nie powinien się znaleźć w tym dziale (powinien trafić do pancerników 1860-1880). Ale już go sobie odpuszczę.
Natomiast jak najbardziej powinien tu trafić brazylijski Sete de Setembro (uległ zniszczeniu w czasie walk podczas wojny domowej 1893-94)

Niekiedy klasyfikowano je jako taranowce, ale można też spokojnie zaliczyć je do pancerników kazamatowych. Brytyjskie okręty typu Belleisle (eks tureckie, zakupione przez Brytyjczyków jeszcze przed ukończeniem):

Hiszpański mały pancernik kazamatowy Duque de Tetuan. Zbudowany w 1774 roku w Ferrol. Początkowo głównie z myślą o walce z Karlistami, nie zdążył jednak wziąć udziału w działaniach. Potem służył do lat 90 jako jednostka strażnicza w Ferrol. Klasyfikowany też jako pływająca bateria lub kanonierka. Wyporność ok. 700 ton, prędkość 6 węzłów. Uzbrojony w 1 armatę 160 mm ML i 4 armaty 120 mm ML (odprzodowe, gwintowane Trubia/Palliser). Pancerz kazamaty - 10 cm.

Mało znany okręt -mały peruwiański pancernik kazamatowy Loa. Przebudowany przez Peruwiańczyków własnymi siłami z "normalnego" parowca w 1864 roku (na wzór pancerników konfederackich). Miał bronić Callao, w związku z narastającym zagrożeniem ze strony Hiszpanii. Uczestniczył w obronie portu w 1866 roku. Co się z nim później stało - nie wiem.
Tonaż ok. 650 ton (wg. innych danych 575), prędkość ok. 7 węzłów. Uzbrojenie: 1x178 ML (?), 1x32f SB. Opancerzenie kazamaty - 8 cm.

Tu też zacząłem trochę niefortunnie, więc aby to uporządkować, trochę się cofnę i teraz pójdą zdjęcia okrętów z wojny secesyjnej. W zasadzie wszystko to są jednostki improwizowane, zazwyczaj nie budowane od podstaw, przeznaczone do działań na wodach śródlądowych, w najlepszym razie na przybrzeżnych.
Na początek Keokuk (akurat ten okręt zbudowany został od podstaw i miał relatywnie dobrą dzielność morską - relatywnie, co nie znaczy, że miał taką w porównaniu z "normalnymi" okrętami). Zwodowany w 1862 roku, do służby wszedł w następnym. Tonaż niecałe 680 ton (wyporność szacunkowo mogła wynosić 800-900 ton, raczej nie więcej niż 1000). Prędkość 9 węzłów. Uzbrojony w 2x166f SB (11 calowe) w charakterystycznych dwóch kazamatach (zazwyczaj kazamata była jedna i kryła wszystkie armaty). Pancerz burtowy i kazamat do 102 mm. Zatonął pod Charlestonem w kwietniu 1863 roku, po ciężkich uszkodzeniach odniesionych w walce z konfederackimi bateriami nadbrzeżnymi na Morrison Island (fort znany z filmu "Glory").

Benton - rzeczny pancernik kazamatowy Unii operujący na Mississippi. Przebudowany w latach 1861-1862 na pancernik tylnokołowiec (kołozostało zabudowane w kazamacie). Tonaż 633 tony (wyporność można by szacować na ok. 1000 ton). Prędkość 5,5 węzła. Uzbrojenie: 2x130f SB (10-calowe), 2x90f SB (9-calowe), 4x42f SB, 8x32f SB. Na początku 1863 2x32f zostały wymienione na 90f SB. W grudniu 1863 uzbrojenie stanowiło: 2x163 ML, 2x130f SB, 8x90f SB, 4x32f SB. Pancerz kazamaty - 63 mm.

Rzeczny pancernik kazamatowy Essex. Niekiedy, tak jak Benton, klasyfikowany jako kanonierka. Zbudowane równolegle (nawet trochę wcześniej) i przeznaczone do działań na Mississippi i dorzeczach. Essex został przebudowany ze statku rzecznego (też tylnokołowca) New Era. Wyporność ok. 1000 ton, prędkość 5,5 węzła (te improwizowane pancerniki miały najczęściej stare maszyny, ta znaczy stare maszyny jednostek, na bazie których były budowane, których moc nie była obliczona na obciążenie jednostek pancerzem i uzbrojeniem, nie powalały więc na kolana, jeżeli chodzi o prędkość). Uzbrojenie się zmieniało. W 1861: 1x124f SB (10-calowe), 3x90f SB (9-calowe), 1x32fSB; połowa 1863: 1x163 ML, 2x130 ML, 4x90f SB, 1x32f SB, 4x12f SB; od 1864: 2x163 ML, 1x76 ML, 6x90f SB, 3x12f SB. Pancerz kazamaty 76 mm. Bardzo aktywny, tak jak Benton (często działali razem) w czasie wojny.

Seria siedmiu pancerników kazamatowych zbudowanych z myślą o działaniach na Mississippi i jej dorzeczu, określana często jako typ Cairo: Cairo, Carondelet, Cincinnati, Louisville, Mound City, Pittsburg, St. Louis (od 09.62: Baron de Kalb). Wszystkie oddane do służby na samym początku 1862 roku. Tonaż 512 ton, prędkość 5,5-6 węzłów (w zasadzie bocznokołowce, choć koła napędowe przesunięte były do tyłu, więc można by je uznać też za tylnokołowce - ukryte były pod kazamatą). Uzbrojenie bardzo różne, zmieniało się też podczas wojny. Przykładowo, Cairo uzbrojony był w 1x107 ML, 3x68f SB (8-calowe), 3x42f SB, 6x32f SB. Cairo zatonął w grudniu 1862 na rzece Yazoo po wejściu na minie. Na minie zatonął też w lipcu 1863, także na rzece Yazoo, Baron de Kalb (eks St. Louis). Wszystkie były bardzo aktywne w trakcie wojny i oddały Unionistom duże usługi.
Cairo został stosunkowo niedawno wydobyty i częściowo odrestaurowany - pełni teraz rolę obiektu muzealnego.

Kolejny amerykański (Unia) rzeczny pancernik kazamatowy Eastport. Były parowiec o tej samej nazwie. co ciekawe, po wybuchu wojny secesynej, znalazł się on w rękach Konfederatów i to oni chcieli go przebudować na pancernik. Zanim jednak to się stało, w lutym 1862 roku zdobyli go Unioniści i po przebudowie, wcielili do swej floty działającej na Mississippi i dorzeczach. Tonaż 570 ton (wyporność będzie pod 1000 ton). Prędkości nie znam, ale mogło to być jakieś 5-6 węzłów (może 7 - podobno miał nie najgorsze maszyny). Uzbrojenie: 2x163 ML, 6x90f SB (9-calowe). W 1863 2 9-calówki zastąpiono 2x130 ML. W kwietniu 1864 na Red River odniósł bardzo poważne uszkodzenia na minie. W związku z odwrotem Unionistów, w parę dni później został zniszczony.

Kolejny rzeczny pancernik kazamatowy Unii - Choctaw. Zbudowany na bazie już istniejącego (od 1856 roku) parowca w 1862 roku. Wyporność nieco ponad 1000 ton, prędkość 5,5 węzła. Uzbrojenie: 1x163 ML, 2x107 ML, 1x90f SB, od maja 1863 dodatkowo 2x24f SB, we wrześniu tego roku zamienione na 90f SB (teraz miał już 3 takie działa). Kazamata opancerzona była płytami grubości 2 cali (51 mm) na bazie solidnego podkładu drewnianego.