Ostatnio przeczytałem książkę Johna Masterman 'Brytyjski System Podwójnych Agentów 1939-1945'. Znalazłem tam dwóch agentów będących Polakami.
Pierwszy z nich to Brutus, który w latach 1940-41 tworzył we Francji siatkę wywiadowczą. Następnie w XI.1941 został złapany i więziony. Zaproponowano mu współpracę z wywiadem i po 8 1/2 miesiącach po 'urobieniu' przez Niemców 'uciekł' w lipcu 1942 r. Jego podstawowym zadaniem było doporowadzenie do współpracy między polskimi kołami wojskowymi a Niemcami i stworzenie polskiej V kolumny. W VI.1943 Brutusa czekały kolejne kłopoty albowiem zaangażował się w działalność polityczną przeciwko głównodowodzącemu polskich sił lotniczych i występował przed sądem wojskowym. Tyle Masterman. Skądinąd wiadomo, iż tym człowiekiem był płk. Roman Czerniawski. Pytania:
(1) Źródła polskie twierdzą, że celem Czerniawskiego było wspólne przedsięwzięcia Rządu Polskiego oraz Abwehry wobec posuwającej się na Zachód Armii Czerwonej. Czy ktoś wie coś więcej na ten temat?!
(2) O jaki proces chodzi?! [Ujejski?!]
Jednakże znacznie ciekawszy z naszego pkt widzenia jest drugi z agentów Rover. Nim wstąpił wiosną 1939 do PMW pracował na koleji, jako zawodowy bokser i piekarz. W trakcie Wojny Polskiej 1939 został wzięty do niewoli gdzie zaproponowano mu współpracę, którą zaakceptował. Nie jest jasne dlaczego, ale wędrował po Europie zwiedzając przy okazji tutejsze więzienia i dopiero V.1944 przybył z Hiszpanji do Anglji. Miał za zadanie meldować o technicznych detalach nowych typów samolotów [miał pracować w fabryce]. Jednak już IX.1944 współpracę z Brytyjczykami zakończył i powrócił do służby w PMW.
(1) może ktoś wie kto to mógł być?! Gdzie tego szukać?!
Dodam, iż Brutus obok Garbo [hiszpan Juan Pujol] oraz Tricycle [jugosłowianin Dushko Popov] był jednym z najcenniejszych podwójnych agentów i w trakcie swej działalności oddał nieocecnione przysługi Aliantom
System Podwójnych Agentów
System Podwójnych Agentów
Podczas gdy Kłapouchy wszystkim się zadręcza,
Prosiaczek nie może się zdecydować, Królik wszystko kalkuluje,
a Sowa wygłasza wyrocznie - Puchatek po prostu jest...
Prosiaczek nie może się zdecydować, Królik wszystko kalkuluje,
a Sowa wygłasza wyrocznie - Puchatek po prostu jest...
Mieczysław Pruszyński (brat Ksawerego) podaje w swojej książce "W Moskicie nad Trzecią Rzeszą" wyd. MON 1984 na stronach 213-220 pewne informacje o Czerniawskim i jest tam wzmianka o jego udziale w tajnej prosanacyjnej organizacji oficerów. Proces w którym Czerniawski był oskarżony miał związek z cyt
"Skierowanie w lutym 1943r. podpisanego przez około stu oficerów lotnictwa listu do Prezydenta Rzeczypospolitej Władysława Raczkiewicza, dezawuującego rząd generała Sikorskiego za współpracę ze Związkiem Radzieckim i domagającego się zerwania z nim stosunków dyplomatycznych. (Generał Sikorski kazał postawić przed sądem polowym autorów listu, ale po jego śmierci w Gibraltarze generał Sosnkowski został Naczelnym Wodzem i zwolnił oficerów lotników z karnego obozu, awansował ich i powołał na stanowiska w sztabie). koniec cytatu.
Pruszyński wymienia też kilka pozycji :
płk pil Franciszek Kalinowski "Lotnictwo Polskie w Wielkiej Brytanii 1940-1945" Paryż 1969.
E. H. Cookridge "Inside SOE - The Story of Special Operations in Western Europe 1940 - 1945" wyd Arthur Baker Limited , London 1966
Tadeusz H. Rolski "Uwaga wszystkie Samoloty" Warszawa 1974
Oprócz tego wspomniany przez Ciebie Masterton.
Sam Pruszyński pisze że poznał Czerniawskiego w 1940 w Marsyli kiedy pracował (Pruszyński) w tajnej organizacji przerzucającej polaków z Francji do Wielkij Brytani".
Pozdrawiam
"Skierowanie w lutym 1943r. podpisanego przez około stu oficerów lotnictwa listu do Prezydenta Rzeczypospolitej Władysława Raczkiewicza, dezawuującego rząd generała Sikorskiego za współpracę ze Związkiem Radzieckim i domagającego się zerwania z nim stosunków dyplomatycznych. (Generał Sikorski kazał postawić przed sądem polowym autorów listu, ale po jego śmierci w Gibraltarze generał Sosnkowski został Naczelnym Wodzem i zwolnił oficerów lotników z karnego obozu, awansował ich i powołał na stanowiska w sztabie). koniec cytatu.
Pruszyński wymienia też kilka pozycji :
płk pil Franciszek Kalinowski "Lotnictwo Polskie w Wielkiej Brytanii 1940-1945" Paryż 1969.
E. H. Cookridge "Inside SOE - The Story of Special Operations in Western Europe 1940 - 1945" wyd Arthur Baker Limited , London 1966
Tadeusz H. Rolski "Uwaga wszystkie Samoloty" Warszawa 1974
Oprócz tego wspomniany przez Ciebie Masterton.
Sam Pruszyński pisze że poznał Czerniawskiego w 1940 w Marsyli kiedy pracował (Pruszyński) w tajnej organizacji przerzucającej polaków z Francji do Wielkij Brytani".
Pozdrawiam
