Uzbrojenie brytyjskich trójpokładowców
-
de Villars
- Posty: 2231
- Rejestracja: 2005-10-19, 16:04
- Lokalizacja: Kraków
- Kontakt:
Uzbrojenie brytyjskich trójpokładowców
Chciałbym tutaj poruszyć kwestię uzbrojenia brytyjskich trójpokładowców u schyłku XVIII w. jak wiadomo, standardowym zestawem dla ówczesnych okrętów I rangi były (licząc od dołu) 32-, 24- i 12-funtówki, a dla okrętów drugiej rangi 32-, 18- i 12-funtówki. Były jednak od tej zasady wyjątki, np. okręt Queen Charlotte z 1790 r. (największy w swoim czasie okręt brytyjski) miał na górnym pokładzie 18-funtówki (chociaż wybudowany chyba według tych samych planów Royal George z 1788 miał tam tylko standardowe 12-funtówki). Podobnie 98-działowce II rangi typu Neptune miały tam 18-funtówki. Czy te działa na górnych pokładach tych okrętów różniły się czymś od standardowej 18-funtówki ze środkowego pokładu 98-działowca? Podejrzewam że tak (pewnie były krótsze i lżejsze) ze względu na wysokie ich umiejscowienie na okręcie. Nie wkładali na górny pokład dział o takim wagomiarze także przeciwnicy Anglii – choćby wielkie hiszpańskie okręty Santisima Trinidad, Santa Ana czy francuski Terrible (każdy większy od największych okrętów brytyjskiej konstrukcji) miały tam najprawdopodobniej standardowe 12-funtówki.Własciwie tylko francuski Ocean miał 18-funtówki na górnym pokładzie, no ale on akurat ze swoimi rozmiarami stanowił klasę sam dla siebie.
Si vis pacem, para bellum
http://springsharp.blogspot.com/
http://springsharp.blogspot.com/
-
Krzysztof Gerlach
- Posty: 4482
- Rejestracja: 2006-05-30, 08:52
- Lokalizacja: Gdańsk
Dla brytyjskich okrętów trójpokładowych ze schyłku XVIII wieku, albo – właściwiej –
przełomu XVIII i XIX wieku, w grę wchodziły przede wszystkim dwie armaty 18-funtowe.
Wg Establishment artyleryjskiego z 1790 roku, działo 18-funtowe ze środkowego pokładu 98-działowców Wielkiej Brytanii miało długość 9 stóp i masę 43 cetnarów.
Owo rozporządzenie przewidywało DOKŁADNIE TO SAMO działo, ani krótsze ani lżejsze, na górne pokłady przyszłych (wtedy już budowanych) okrętów 110-działowych.
Przynajmniej jeden z 98-działowców 2 rangi typu Dreadnought/Neptune wyposażono na górnym pokładzie w ZUPEŁNIE INNE działa 18-funtowe. Thomas Blomefield pracował nad skróconymi wersjami rozmaitych typowych armat, projektując m.in. 6-stopową 18-funtówkę, o masie 27 cetnarów, i ten właśnie typ trafił na Ocean, aczkolwiek dopiero po jego przedłużeniu i przeklasyfikowaniu na 110-działowiec.
Teoretycznie istniała jeszcze trzecia - pośrednia - alternatywa, ale nic nie wiem o jej wykorzystaniu na trójpokładowcach. Na fregatach popularną wersją 18-funtówki było w tym okresie działo 8-stopowe, o masie 37-38 cetnarów.
Jakie dokładnie i czy w ogóle działa 18-funtowe trafiały w planowanych ilościach na górne pokłady brytyjskich trójpokładowców, jest sprawą dyskusyjną. W 1793 r., u progu wojen z rewolucyjną Francją, Anglicy planowali wstawić je na dwa znajdujące się w budowie 110-działowce (Hibernia i Ville de Paris) – tu na pewno w normalnej wersji 9-stopowej; na dwa znajdujące się w rezerwie 100-działowce (Royal George i Queen Charlotte), przy czym ostatecznie znalazły się tylko tym drugim, albo nawet na żadnym z nich; na cztery zamówione (z tego trzy już budowane) 98-działowce (Dreadnought, Neptune, Temeraire, Ocean) – jak wyżej wspomniałem, ten ostatni został zwodowany (dopiero w 1805) po przebudowie na 110-działowiec i niósł krótkie 18-funtówki 6-stopowe, a z pozostałych jest pewność tylko co do wyposażenia w 18-funtówki okrętu Temeraire, ponieważ je z niego zdejmowano w 1807 dla odciążenia. Dane przepisywane z Lyona, Lavery’ego i innych autorytetów niczego tu nie dają, ponieważ oni piszą, co planowano na te żaglowce wstawić, a nie - co się ostatecznie na nich znalazło.
Co do trójpokładowców francuskich, to – dokładnie jak na brytyjskich – w wyposażeniu ich górnych pokładów dominowały działa 12-funtowe. Francuski Ocean był jednym z wielu okrętów typu Sané-Borda i wszystkie one, tak samo przecież duże, miały w tym miejscu regulaminowo armaty o wagomiarze 12-funtów. Zmieniła to dopiero regulacja z 1827 roku. Sam Ocean (pływający zresztą wtedy pod kilkoma innymi nazwami) niósł na górnym pokładzie działa 18-funtowe tylko w krótkim okresie 1793-1795, po czym też „przeszedł” na 12-funtówki.
Krzysztof Gerlach
przełomu XVIII i XIX wieku, w grę wchodziły przede wszystkim dwie armaty 18-funtowe.
Wg Establishment artyleryjskiego z 1790 roku, działo 18-funtowe ze środkowego pokładu 98-działowców Wielkiej Brytanii miało długość 9 stóp i masę 43 cetnarów.
Owo rozporządzenie przewidywało DOKŁADNIE TO SAMO działo, ani krótsze ani lżejsze, na górne pokłady przyszłych (wtedy już budowanych) okrętów 110-działowych.
Przynajmniej jeden z 98-działowców 2 rangi typu Dreadnought/Neptune wyposażono na górnym pokładzie w ZUPEŁNIE INNE działa 18-funtowe. Thomas Blomefield pracował nad skróconymi wersjami rozmaitych typowych armat, projektując m.in. 6-stopową 18-funtówkę, o masie 27 cetnarów, i ten właśnie typ trafił na Ocean, aczkolwiek dopiero po jego przedłużeniu i przeklasyfikowaniu na 110-działowiec.
Teoretycznie istniała jeszcze trzecia - pośrednia - alternatywa, ale nic nie wiem o jej wykorzystaniu na trójpokładowcach. Na fregatach popularną wersją 18-funtówki było w tym okresie działo 8-stopowe, o masie 37-38 cetnarów.
Jakie dokładnie i czy w ogóle działa 18-funtowe trafiały w planowanych ilościach na górne pokłady brytyjskich trójpokładowców, jest sprawą dyskusyjną. W 1793 r., u progu wojen z rewolucyjną Francją, Anglicy planowali wstawić je na dwa znajdujące się w budowie 110-działowce (Hibernia i Ville de Paris) – tu na pewno w normalnej wersji 9-stopowej; na dwa znajdujące się w rezerwie 100-działowce (Royal George i Queen Charlotte), przy czym ostatecznie znalazły się tylko tym drugim, albo nawet na żadnym z nich; na cztery zamówione (z tego trzy już budowane) 98-działowce (Dreadnought, Neptune, Temeraire, Ocean) – jak wyżej wspomniałem, ten ostatni został zwodowany (dopiero w 1805) po przebudowie na 110-działowiec i niósł krótkie 18-funtówki 6-stopowe, a z pozostałych jest pewność tylko co do wyposażenia w 18-funtówki okrętu Temeraire, ponieważ je z niego zdejmowano w 1807 dla odciążenia. Dane przepisywane z Lyona, Lavery’ego i innych autorytetów niczego tu nie dają, ponieważ oni piszą, co planowano na te żaglowce wstawić, a nie - co się ostatecznie na nich znalazło.
Co do trójpokładowców francuskich, to – dokładnie jak na brytyjskich – w wyposażeniu ich górnych pokładów dominowały działa 12-funtowe. Francuski Ocean był jednym z wielu okrętów typu Sané-Borda i wszystkie one, tak samo przecież duże, miały w tym miejscu regulaminowo armaty o wagomiarze 12-funtów. Zmieniła to dopiero regulacja z 1827 roku. Sam Ocean (pływający zresztą wtedy pod kilkoma innymi nazwami) niósł na górnym pokładzie działa 18-funtowe tylko w krótkim okresie 1793-1795, po czym też „przeszedł” na 12-funtówki.
Krzysztof Gerlach
-
de Villars
- Posty: 2231
- Rejestracja: 2005-10-19, 16:04
- Lokalizacja: Kraków
- Kontakt:
A do jakiego rodzaju należały 18-funtówki z górnego pokładu okrętów typu Caledonia? Czy takie jak na typie Dreadnought?
Si vis pacem, para bellum
http://springsharp.blogspot.com/
http://springsharp.blogspot.com/
-
Krzysztof Gerlach
- Posty: 4482
- Rejestracja: 2006-05-30, 08:52
- Lokalizacja: Gdańsk
Caledonia.
W chwili, kiedy zmieniano charakterystykę zamówienia (z 1794) pierwszego okrętu tego typu na 120-działowiec, czyli w styczniu 1796, z całkowitą pewnością miały to być 18-funtówki o długości 9 stóp, ważące 42/43 cetnary. Inna rzecz, że stępkę pod ten liniowiec położono dopiero w styczniu 1805, wodowano w 1808, a gotowość operacyjną osiągnął na przełomie lat 1808/1809. Nie mam informacji, jakie dokładnie 18-funtówki wtedy otrzymał, ale niemal na pewno takie jak planowano, ponieważ w styczniu 1815 uzbrojenie górnego pokładu zmieniono na nim na specjalne, krótkie 24-funtówki Congreve’a o masie między 40,5 a 42 cetnary, czyli niemal tyle samo co 9-stopowe 18-funtówki. Wg rozporządzania z 1839 roku okręty typu Caledonia uzbrojono na górnym pokładzie w lekką wersję 32-funtówek, o masie 41 cetnarów. Zatem cały czas niosły one w tym miejscu działa ważące około 41/42 cetnarów, nie widać więc szczególnego powodu, aby w krótkim okresie 1808-1815 (dla prototypu), kiedy stały tam działa 18-funtowe, miało być inaczej. Jedynym argumentem przeciwko mogłaby być dość znaczna długość tych armat (przy względnej wąskości górnego pokładu), gdyż 24-funtówki Congreve’a miały 7.5 stopy, a późniejsze 32-funtówki z tego miejsca – 8 stóp.
Krzysztof Gerlach
W chwili, kiedy zmieniano charakterystykę zamówienia (z 1794) pierwszego okrętu tego typu na 120-działowiec, czyli w styczniu 1796, z całkowitą pewnością miały to być 18-funtówki o długości 9 stóp, ważące 42/43 cetnary. Inna rzecz, że stępkę pod ten liniowiec położono dopiero w styczniu 1805, wodowano w 1808, a gotowość operacyjną osiągnął na przełomie lat 1808/1809. Nie mam informacji, jakie dokładnie 18-funtówki wtedy otrzymał, ale niemal na pewno takie jak planowano, ponieważ w styczniu 1815 uzbrojenie górnego pokładu zmieniono na nim na specjalne, krótkie 24-funtówki Congreve’a o masie między 40,5 a 42 cetnary, czyli niemal tyle samo co 9-stopowe 18-funtówki. Wg rozporządzania z 1839 roku okręty typu Caledonia uzbrojono na górnym pokładzie w lekką wersję 32-funtówek, o masie 41 cetnarów. Zatem cały czas niosły one w tym miejscu działa ważące około 41/42 cetnarów, nie widać więc szczególnego powodu, aby w krótkim okresie 1808-1815 (dla prototypu), kiedy stały tam działa 18-funtowe, miało być inaczej. Jedynym argumentem przeciwko mogłaby być dość znaczna długość tych armat (przy względnej wąskości górnego pokładu), gdyż 24-funtówki Congreve’a miały 7.5 stopy, a późniejsze 32-funtówki z tego miejsca – 8 stóp.
Krzysztof Gerlach
-
de Villars
- Posty: 2231
- Rejestracja: 2005-10-19, 16:04
- Lokalizacja: Kraków
- Kontakt:
