Sprzęt, którego nie zdążyliśmy wdrożyć do IX 1939 r.

[crolick]

Na Forum Odkrywcy znajduje się topic o w/w tytule - http://odkrywca.pl/sprzet-ktory-nie-zda ... tml#182824

Jak można się domyśleć, znajdują się tam również i morskie smaczki. Jednak znalazły się dwie informacje, których źródła ni jak nie mogę zidentyfikować, więc może wspólnymi siłami uda nam się ustalić źródła tych wiadomości.

ma ktos projekt polskiego krażownika o wyporności 4600 ton (projekt z 1936) ?

Pytanie mailowe skierowane do autora wypowiedzi, przyniosło odpowiedź, iż 'informacja nie została wyssana z głowy', jednak bez konkretyzacji źródła. Może ktoś coś słyszał?

Umowę na budowę ścigaczy podpisano z angielską stocznią Samuel White w styczniu 1939 roku. Oddzielnie podpisano umowę z włoską wytwórnią silników Isotta Franschini na dostawę jednostek napędowych o mocy 1150 KM. Uzbrojenie za wyjątkiem torped zakupionych w Anglii /armata, karabin maszynowy, bomby głębinowe, wyrzutnie torpedowe/ dostarczyć miały polskie zakłady zbrojeniowe. Okręty /ORP "Lwów", ORP "Stanisławów", ORP "Tarnopol" ?/ miały być gotowe w terminie 15 miesięcy od podpisania umowy, czyli w marcu-kwietniu 1940 roku.

W tym przypadku, po kontakcie z autorem jako źródło zostało podane Czesław Ciesielski 'Polska flota wojenna na Bałtyku w latach 1920-1939: na tle bałtyckich flot wojennych' Uniwersytet Gdański [1985], s. 301. Cały zadowolony z dobrze wykonanego zadania sprawdziłem, rzeczone źródło. Jednak mina mi się mocno wydłużyła, gdyż faktycznie podane trzy nazwy są podane bez żadnego przypisy źródłowego. Ot tak po prostu! Przy okazji ścigaczy Ciesielski podawał jednak jakieś źródła dot. ścigaczy i były to:
- Morze, 11/1937, s. 23, "Ścigacze"
- Morze, 5/1938, s. 35, "Wieś buduje ścigacze"
- Przegląd Morski, 109/1938, s. ?, "Ścigacze"
- Przegląd Morski, 109/1939, s. ?, "Ścigacze"
- Przegląd Morski, 124/1939, s. 1673, "?"
Problem w tym, że w Morzach nic o w/w nazwach nie ma, jak również w PM (co więcej te artykuły z 1939 roku o ścigaczach nie istnieją - na tych stronach jest coś nie związanego z tematem!).
No i ponownie dupa blada.
Jakieś pomysły skąd Ciesielski wytrzasnął takie piękne nazwy dla naszych ścigaczy (serio dla mnie cycuś!)


Pzdr

[pothkan]

Dziwnie mi te nazwy wyglądają. Nazwy stolic województw nadawano w II RP raczej okrętom rzecznym, oraz statkom PMH (oczywiście nie można wykluczyć powtórzeń, zresztą akurat te 3 nazwy były "wolne")...

A poza tym, czemu jednak nadano nazwy numeryczne "S-#"?

[Zelint]

Jakieś pomysły skąd Ciesielski wytrzasnął takie piękne nazwy dla naszych ścigaczy (serio dla mnie cycuś!)

Białas pisze, że ze środków społecznych planowano zbudować przynajmniej 23 ścigacze. Każdy okręg LMiK miał zbudować 1 ścigacz, a pozostałe ze środków zebranych przez różne środowiska i organizacje. Dla części ścigaczy miano ustalić nazwy: "Orlicz-Dreszer", "Eugeniusz Kwiatkowski", "Wójt Polski", "Rzemieślnik Polski", "Akademik".

Jak się zastanowić to podanych jest 5 nazw z 23. Może pozostałych 18 to miały być nazwy miast gdzie mieściły się poszczególne okręgi LMiK? Były przecież okręgi LMiK lwowski, tarnopolski i stanisławowski...

A ten krążownik to przypadkiem nie jest jakiś wytwór Ginsberta czy innego Krzywca?

[pothkan]

ORP "Rzemieślnik Polski"

Chociaż... teraz mamy m.in. ORP "Rolnik"

[crolick]

Jak się zastanowić to podanych jest 5 nazw z 23. Może pozostałych 18 to miały być nazwy miast gdzie mieściły się poszczególne okręgi LMiK? Były przecież okręgi LMiK lwowski, tarnopolski i stanisławowski...

Może. Teraz sprawdzam Morza i faktycznie w 1938 roku padają nazwy Wołyń, Lublin...

A ten krążownik to przypadkiem nie jest jakiś wytwór Ginsberta czy innego Krzywca?

Sprawdzałem i nie - 4600 to nie okrągła liczba, więc w tego typu propagandówkach siłą rzeczy rzadko występuje

[Zelint]

Leszek Komuda w II części artykułu "Ścigacze: okręty, których zabrakło" pisząc o nazwach jako źródło wskazuje Przegląd Morski - ale ze stycznia 1938 roku.
Do tego jest wzmianka o "prasie krajowej" bez podawania konkretnych dat i tytułów gazet...

W numerze kwietniowym Morza z 1939 roku na str. 29 jest informacja, że 2 marca 1939 r. delegacja pracowników Koncernu "Wspólnota Interesów" z Katowic wręczyła Marszałkowi E. Rydzowi-Śmigłemu czek na kwotę 300.000,00 zł jako pierwszą ratę na ścigacz imienia koncernu! ORP "Wspólnota interesów"

[pothkan]

Coraz kosmiczniejsze nazwy...

A potem by sobie pewnie wymyślili np. ORP "Imienia XXV-lecia Odrodzonej Najjaśniejszej Rzeczypospolitej"

Od wielkości do śmieszności niedaleka droga.

[JB]

...W numerze kwietniowym Morza z 1939 roku na str. 29 jest informacja, że 2 marca 1939 r. delegacja pracowników Koncernu "Wspólnota Interesów" z Katowic wręczyła Marszałkowi E. Rydzowi-Śmigłemu czek na kwotę 300.000,00 zł jako pierwszą ratę na ścigacz imienia koncernu! ORP "Wspólnota Interesów"

Chciałbym przypomnieć crolickowi, że jego pradziadek był przed wojną pracownikiem "Wspólnoty Interesów" .
JB

[crolick]

W numerze kwietniowym Morza z 1939 roku na str. 29 jest informacja, że 2 marca 1939 r. delegacja pracowników Koncernu "Wspólnota Interesów" z Katowic wręczyła Marszałkowi E. Rydzowi-Śmigłemu czek na kwotę 300.000,00 zł jako pierwszą ratę na ścigacz imienia koncernu! ORP "Wspólnota interesów"

Jest jeszcze ścigacz okręgu łódzkiego i radomsko-kieleckiego

Ale idąc tym tropem dojdziemy do niezłych absurdów. Bo okręgów było 18:
Stołeczny
Śląski
Lubelski
Radmosko-Kielecki
Łódzki
Warszawski
Pomorski
Poznański
Krakowski
Wołyński
Białostocki
Jarosławski
Wileński
Lwowski
Poleski
Stanisławowski
Nowogrodzki
Tarnopolski

I jak teraz nazwać ścigacze?
ORP Stolica
ORP Śląsk
ORP Lublin
ORP Radom-Kielce
ORP Łódź
ORP ? [Warszawa już zajęta]
ORP Pomorze
ORP Poznań
ORP ? [Kraków już zajęty]
ORP Wołyń
ORP Białystok
ORP Jarosław
ORP ? [Wilno już zajęte]
ORP Lwów
ORP Polesie
ORP Stanisławów
ORP Nowogrodek
ORP Tarnopol

ORP Orlicz-Dreszer - miał powstać ze składek ZG LMK (bo kto inny?)
ORP Wójt Polski - ze składek chłopów?
ORP Akademik - ze składek nauczycieli i studentów

A ORP Eugeniusz Kwiatkowski i ORP Rzemieślnik Polski? Stoczniowcy i lud pracujący miast i wsi?!

[Zelint]

ORP Stolica

ORP Warszawiak.

ORP Radom-Kielce

województwo było kieleckie ze stolicą w Kielcach, Radom był w mazowieckim. Więc ORP "Kielce". Możliwa tez była inna nazwa, o czym niżej...

ORP ? [Warszawa już zajęta]

okręg obejmował województwo mazowieckie bez stolicy więc ORP Mazowszanin.

ORP ? [Kraków już zajęty]

ORP Krakowiak.

ORP ? [Wilno już zajęte]

ORP Kresowiak.

ORP Orlicz-Dreszer - miał powstać ze składek ZG LMK (bo kto inny?)

Może została jakaś kasa z budowy pomnika?

ORP Wójt Polski - ze składek chłopów?

Masz przecież artykuł w Morzu "Wieś buduje ścigacze"...

ORP Akademik - ze składek nauczycieli i studentów

A dlaczego nie?

A ORP Eugeniusz Kwiatkowski i ORP Rzemieślnik Polski? Stoczniowcy i lud pracujący miast i wsi?!

Śmiej się:
"Z okazji poświęcenia sztandaru Oddziału LMK przy Włókienniczej Sp. Akc. N. Ettington i Ska w Łodzi został wręczony płk M. Bolesławiczowi, występującemu w imieniu dowódcy O.K., czek na zł 10.000, zebranych wśród robotników i pracowników zakładów na budowę ścigacza woj. łódzkiego imienia wicepremiera E. Kwiatkowskiego." Morze 8/1939 str. 28.

W Morzu nr 7/1938 na str. 22-23 jest artykuł "Udział LKM w dozbrojeniu Polski na morzu": "W pierwszym okresie zbiórki, pieniądze płynęły wyłącznie przez okręgi LMK. W drugim okresie, który przewyższa analogiczny okres roku zeszłego o 50% coraz wyraźniej rysuje się i inny przekrój zbiórki. Powstało szereg inicjatyw. Zbierają na ścigacz rolnicy, rzemieślnicy, podoficerowie, młodzież oraz "Wspólnota Interesów". Pragniemy pomnożenia tych inicjatyw, oczekujemy pełnej realizacji, bez pomniejszania możliwości Okręgów.".

W tym samym numerze na str. 37 jest mowa o ścigaczu "Lublin", który miał być ufundowany przez okręg lubelski LMK.

Numer 9/1938 str. 36 ścigacz "Wołyń" - okręg wołyński LMK.

[Marek S.]

Gdzieś tylko nie wiem gdzie pisało o krążowniku minowym (4500 t, 8x152, 600 min) i był oznaczony jako projekt (?) z 1936 r. Czy to nie o to chodzi.

[JB]

Gdzieś tylko nie wiem gdzie pisało o krążowniku minowym (4500 t, 8x152, 600 min) i był oznaczony jako projekt (?) z 1936 r. Czy to nie o to chodzi.

W książce Kułakowskiego, był to tzw. plan Rybaka (krążownik minowy - 5000 t), ale to nie był rok 1936.
JB

[Zelint]

Prawdziwy ścigacz wyglądał tak...

Ale poważnie. Kilka nazw udało się ustalić.
Okręgi LMK:
Stołeczny - ?
Śląski - ?
Lubelski - Lublin,
Radomsko-Kielecki - Okręg Radom-Kielce,
Łódzki - Eugeniusz Kwiatkowski,
Warszawski (poza stolicą) - ?
Pomorski - ?
Poznański - ?
Krakowski - ?
Wołyński - Wołyń,
Białostocki - ?
Jarosławski - ?
Wileński - ?
Lwowski - Lwów,
Poleski - ?
Stanisławowski - Stanisławów,
Nowogrodzki - ?
Tarnopolski - Tarnopol,

rolnicy (wieś) - Wójt Polski,
rzemieślnicy - Rzemieślnik Polski,
młodzież - Akademik,
Wspólnota Interesów - Wspólnota Interesów,
podoficerowie - ???

Nie wiadomo gdzie przypisać nazwę Orlicz-Dreszer (podoficerowie?), oraz co z nazwami "zajętymi" (Wilno, Kraków, Warszawa). Możliwe, że w aktach LKM są dokumenty podające wszystkie brakujące nazwy...

[crolick]

Gdzieś tylko nie wiem gdzie pisało o krążowniku minowym (4500 t, 8x152, 600 min) i był oznaczony jako projekt (?) z 1936 r. Czy to nie o to chodzi.

W książce Kułakowskiego, był to tzw. plan Rybaka (krążownik minowy - 5000 t), ale to nie był rok 1936.
JB

Ale Kułakowski nic nie pisze o 8x152 mm i 600 minach - może Marek pamięta to z innego źródła?!

[pothkan]

Nie wiadomo gdzie przypisać nazwę Orlicz-Dreszer (podoficerowie?), oraz co z nazwami "zajętymi" (Wilno, Kraków, Warszawa). Możliwe, że w aktach LKM są dokumenty podające wszystkie brakujące nazwy...

Na chłopski rozum, to z nadawaniem nazw powinni się wstrzymać przynajmniej do rozpoczęcia budowy danego ścigacza...

A swoją drogą, zwyczaj fundowania uzbrojenia przez społeczeństwo jak najbardziej słuszny i chlubny... ale nadawanie z tej okazji "dziękczynnych" nazw kojarzy mi się z podobnymi zwyczajami w ZSRR. Tam np. stachanowiec dedykował nadgodziny na budowę samolotu - i ów samolot jego imieniem zwano. Mongolscy pasterze "ufundowali" bodajże pułk pancerny (Mongoł Arat). Podobnie okręty: przejrzyjcie sobie np. listę ścigaczy G-5, skompilowaną w artykule Grzecha (OW 83), np.: "Tiumenskij raboczij" (2x), "Komsomoliec Ojratii", "Pionier Ałtaja", "Mołodyj Ałtajec", "Gieroj SS Fiedia Fomin", "Ałtajskij szkolnik", czy mój hit: Moskowskij riemieslnik trudowych riezierwow"... Zresztą podobne nazwy trafiały się i po DWŚ, najpewniej również w związku z fundacją/patronatem.

[Zelint]

W Morzu 1/1938 na str. 35 jest informacja o tym że w dniu 13 stycznia 1938 roku odbyło się zebranie połączonych prezydiów Rady i Zarządu Głównego oraz Prezesów LMK. Podjęto na nim m.in. uchwałę o budowie ścigaczy ze środków FOM: "Drugi etap zbiórki na Fundusz Obrony Morskiej ma na celu zbudowanie z ofiarności publicznej flotylli ścigaczy, w ten sposób, iż każdy Okręg Ligi ufunduje po ścigaczu swego imienia." W okręgu łódzkim ścigacz miał się wprawdzie nazywać (wg. Morza) Eugeniusz Kwiatkowski, a nie Łódź, no ale jak ścigacz może nazywać się łódź... Jak to brzmi...

W Morzu 2/1938 na str. 36 jest informacja o powołaniu w Kielcach wojewódzkiego honorowego komitetu obywatelskiego zbiórki na ścigacz. W rezolucji Prezesa Okręgu FOM podana jest nazwa ścigacza: "Okręg Radom-Kielce"...

Ciekawe czy te wszystkie nazwy wymyślone przez poszczególne Okręgi były zaakceptowane przez KMW...